Thú rừng bị sát hại bởi những thợ săn chuyên nghiệp quanh Vườn Quốc gia Chư Yang Sin. Ảnh: Quỳnh Anh

Mặc dù việc sử dụng súng tự chế để lại hậu quả khôn lường, nhưng việc vận động người dân giao nộp súng tự chế đang gặp nhiều khó khăn do một số người dân đã coi súng tự chế như một dụng cụ lao động, kế sinh nhai hay đơn giản chỉ là thú vui săn bắn.

Đã thành thông lệ, khoảng 16 giờ hàng ngày, cha con ông Y.N.H. (huyện Buôn Đôn, tỉnh Đắk Lắk) lại vào Vườn Quốc gia (VQG) Yók Đôn để săn thú. Hành trang cha con ông mang theo ngoài một số vật dụng như đèn pin, rựa…còn 2 khẩu súng tự chế được cha con ông cất giấu trong rừng.

Ông H. cho biết: Vì không phải là dân săn chuyên nghiệp nên đêm nào may mắn mới bắn được một vài con thú nhỏ như chồn, sóc… Vẫn biết sử dụng súng tự chế vào rừng săn thú là không đúng nhưng đó là niềm đam mê nên không sao bỏ được.

Anh T.V. (huyện Krông Bông, tỉnh Đắk Lắk) nổi danh là tay sát thú chỉ với một khẩu súng tự chế. Điều này được chứng minh bởi những chuyến đi săn dài ngày trong khu vực VQG Chư Yang Sin với đa dạng “chiến lợi phẩm”, kỳ đà, khỉ đến các loại thú lớn như mang, lợn rừng về bán cho các chủ nhà hàng ở Đắk Lắk. Theo anh V. súng tự chế cũng có nhiều loại, tùy thuộc vào người độ chế. Có loại chỉ bắn chết được các loài thú nhỏ, có loại có tính sát thương cao nên con nào đã vào tầm ngắm thì khó mà thoát. Mỗi lần bóp cò, hàng chục viên đạn bay ra nên kiểu gì thú cũng dính đạn. “Mỗi con thú bắn được đem bán thu được khoản tiền kha khá, giúp tôi có thêm nguồn thu nhập cho gia đình, nên dù biết làm vậy là vi phạm pháp luật nhưng tôi vẫn phải bám lấy nghề”, anh V. phân trần.

Còn theo ông Bùi Đình Kính, Phó trưởng Hạt Kiểm lâm Khu Bảo tồn thiên nhiên Ea Sô (huyện Ea Kar, Đắk Lắk) việc người dân dùng súng tự chế vào Khu Bảo tồn săn bắn động vật diễn ra khá phổ biến.

Mới đây Khu Bảo tồn đã bàn giao cho Công an huyện Ea Kar, 75 khẩu súng tự chế thu giữ của các đối tượng khi mang vào rừng săn bắn động vật.

Theo quy định, khi lực lượng kiểm lâm phát hiện đối tượng mang súng vào rừng mà tang vật là các loài thú không phải nhóm 1B thì chỉ xử lý hành chính. Tuy nhiên, hầu hết những người đi săn thú là đồng bào dân tộc ít người, điều kiện kinh tế hết sức khó khăn nên có phạt họ cũng không có tiền nộp. Vì vậy, khi phát hiện mang súng vào rừng thì lực lượng Kiểm lâm chỉ biết thu súng rồi đuổi về, sau đó các đối tượng lại mua súng mới và tiếp tục đi săn.

Ngoài việc bắt quả tang các đối tượng sử dụng súng tự chế săn bắn động vật, những năm qua, các VQG ở Đắk Lắk đã vận động người dân sống quanh rừng giao nộp hơn 3.000 khẩu súng tự chế, gần 1.000 khẩu súng quân dụng, hàng trăm súng thể thao, cùng hàng nghìn viên đạn, hàng trăm quả lựu đạn, hơn 2 tấn thuốc nổ các loại… Tuy nhiên, đây chỉ là bề nổi, thực tế còn rất nhiều hộ dân vẫn lén lút sử dụng súng tự chế bất chấp nguy hiểm và những hậu quả khôn lường.