Cán bộ H.Bắc Trà My tham quan đập Sông Tranh 2 trước khi dự tập huấn - Ảnh: Hoàng Sơn

“Nền đá granite rất rắn chắc”

Lý do theo ông Được, tính toán của các chuyên gia Viện Vật lý địa cầu (VLĐC) đã khẳng định, đập Sông Tranh 2 chịu được động đất cực đại 5,5 độ Richter. Lãnh đạo EVN cũng cho rằng, nền đá của đập thủy điện Sông Tranh 2 là một trong những nền đá tốt nhất.

Ông Nguyễn Tài Sơn, Tổng giám đốc Công ty CP tư vấn xây dựng điện 1, khẳng định quy trình đặt nền đập phải tiến hành qua nhiều giai đoạn. Những nghiên cứu về chuyển động kiến tạo khu vực đã được cơ quan chuyên ngành là Viện VLĐC thực hiện. Ông Sơn cũng cho biết, đơn vị tư vấn đã phải tiến hành khoan hàng nghìn mũi để khảo sát, nghiên cứu.

“Nền đá granite (đá hoa cương) là một trong những nền đá rắn chắc nhất. Nếu các nhà khoa học chỉ đứng phía trên đập thì làm sao biết dưới hố móng đập làm bằng đá gì? Phải nghiên cứu nghiêm túc, xem lại đầy đủ tài liệu rồi hãy kết luận. Nói nền Sông Tranh 2 là nền đá granite yếu là chưa hiểu đặc tính, vì thời điểm để granite phong hóa phải hàng nghìn năm”, ông Sơn nói. Theo ông Sơn, ở VN cũng có một số đập làm trên nền yếu nhưng đã làm thành công vì xây dựng được các giải pháp an toàn, điển hình nhất là đập Hòa Bình (tầng cuội sỏi dày 30 m), đập Cửa Đạt, đập Tuyên Quang...

Dẫn lại kết luận của Hội đồng Nghiệm thu (HĐNT) nhà nước (Bộ Xây dựng), ông Sơn khẳng định, đập Sông Tranh 2 không bị lún nứt, không bị chuyển vị bất thường, kết cấu đập an toàn. “Sau khi có động đất, nhiều nhà khoa học nói là do kết cấu công trình, nhưng bây giờ khi HĐNT khẳng định độ an toàn của thân đập, thì họ lại quay ra nền đập. Người dân sẽ rất hoang mang khi có quá nhiều luồng ý kiến trái ngược nhau giữa các nhà khoa học”, ông Sơn cho hay. Cũng theo ông Sơn, nghiên cứu của GS Cao Đình Triều nói trước khi xây Sông Tranh 2 khu vực này chưa có động đất là không đúng, vì theo số liệu của Viện VLĐC đã ghi nhận được các trận động đất trước đó.

Dẫn lại kết luận của HĐNT và Viện VLĐC, ông Đỗ Quang Vinh, Cục trưởng Cục Kỹ thuật an toàn và môi trường công nghiệp (Bộ Công thương), cho rằng “cần phải tin tưởng vào số liệu của các cơ quan chính thống”. Trong khi đó, ông Bùi Trung Dung, Cục phó Cục Giám định nhà nước về chất lượng công trình (Bộ Xây dựng), cũng khẳng định nền đá granite rất rắn, khó phong hóa, không rạn vỡ.

Đập chỉ cách đới đứt gãy 2 km

PGS-TS Nguyễn Hồng Phương, Phó giám đốc Trung tâm báo tin động đất và cảnh báo sóng thần (Viện VLĐC), cho biết kết quả nghiên cứu của Viện VLĐC khẳng định trên các đới đứt gãy ở khu vực xung quanh thủy điện Sông Tranh 2 có thể gây ra động đất mạnh nhất là 5,5 độ Richter đã được công bố rộng rãi từ năm 2003 sau khi đã được nghiệm thu. Kết quả này mang thương hiệu của Viện VLĐC.

Bình luận về việc GS Cao Đình Triều vừa công bố động đất kích thích tại Bắc Trà My liên quan đến việc tích nước của thủy điện Sông Tranh 2 có thể lên tới 6,1 độ Richter, TS Phương cho rằng số liệu này không có cơ sở. Ông Phương khẳng định, hiện chưa có cơ sở nào để nói động đất đất ở Bắc Trà My có thể mạnh tới 6,1 độ Richter. Trên thực tế, trong 300 năm qua (tính đến trước khi có thủy điện Sông Tranh 2), chúng ta mới chỉ ghi nhận 8 trận động đất xảy ra tại khu vực này, trong đó trận động đất có cường độ mạnh nhất cũng chỉ ở mức 4,8 độ Richter mà thôi.

Thêm vào đó, theo nguyên tắc đã được các nhà khoa học trên thế giới thừa nhận từ nhiều năm qua, động đất kích thích xảy ra không bao giờ mạnh hơn động đất kiến tạo mạnh nhất có thể xảy ra trên các đới đứt gãy đã được xác định.

TS Phương cho biết thêm, trong báo cáo tiền khả thi của Viện VLĐC thực hiện năm 2003 đã trình bày rất rõ ràng trên các bản đồ về vị trí của các đới đứt gãy, khẳng định đập thủy điện Sông Tranh 2 chỉ cách đớt đứt gãy Trà Bồng chưa đầy 2 km. Đặt đập thủy điện gần đới đứt gãy thì nguy cơ xảy ra động đất kích thích là có thật và về mặt này, rõ ràng chọn vị trí đập tại đó là chưa phù hợp. “Tôi muốn nói rõ là, khi biết được mức độ nguy hiểm đó, chúng ta có thể thiết kế kháng chấn cho thân đập chịu được các rung chấn mạnh hơn, không gây thiệt hại cho đập. Tuy nhiên, cũng phải tính toán đến sự an toàn của người dân vì nhà của họ không thể chịu đựng được sức công phá của các trận động đất lớn. Đấy là sơ suất của chủ đầu tư”, TS Phương bày tỏ quan điểm.

(Theo TNO)