Du khách dự lễ hội Từ Lương Xâm tại quận Hải An

Qua kiểm tra trong mùa lễ hội vừa qua, Thanh tra Sở Văn hóa - Thể thao & Du lịch TP Hải Phòng đã xử lý, thu giữ gần 600 ấn phẩm của hơn 20 đầu sách có nội dung mê tín; 3 bộ phương tiện tổ chức đánh bạc; trên 300 quẻ thẻ và 568 đĩa không tem nhãn các loại…

Tại các địa phương tổ chức lễ hội, hiện tượng lợi dụng lễ hội để trục lợi, hành nghề mê tín, dị đoan (hầu đồng, gọi hồn), cũng như các hoạt động cờ bạc trá hình, bán các loại văn hóa phẩm mê tín dị đoan, độc hại và đặt tràn lan các hòm công đức đã giảm đáng kể. Tình trạng tiền bị rơi, dẫm gây phản cảm trước đây tại các lễ hội Đình Nước (huyện An Dương), Đảo Dấu (Đồ Sơn) đã không còn; công tác vệ sinh môi trường, nạn ăn xin, ăn mày, đeo bám, bắt chẹt du khách qua các hoạt động dịch vụ như trông giữ phương tiện, bán quà lưu niệm đã giảm thiểu rõ rệt…

Tuy nhiên, bên cạnh những cố gắng trong công tác tổ chức và quản lý của chính quyền và cơ quan chức năng, các lễ hội ở Hải Phòng vẫn còn nhiều bất cập. Một số ban tổ chức lễ hội chưa làm hết trách nhiệm dẫn đến việc các loại xuất bản phẩm có nội dung mê tín, không có giấy phép xuất bản (lịch vạn sự, lịch 12 con giáp, bói quẻ bài thần…) vẫn còn bày bán tại các lễ hội; một số hoạt động vui chơi mang tính chất đánh bạc diễn ra công khai nhưng chưa được ngăn chặn và xử lý triệt để. Tại khu di tích Trạng Trình, dù ban tổ chức liên tục thông báo trên loa để du khách cảnh giác với dịch vụ xem bói, nhưng nhiều người vẫn xúm quanh các vị “thầy, bà”.  Một số lễ hội, vấn đề môi trường chưa được bảo đảm; không có nhà vệ sinh lưu động; đặt quá ít thùng rác nơi công cộng tại lễ hội Núi Voi (huyện An Lão), tình trạng xả rác bừa bãi và nhiều hoạt động cờ bạc trá hình, gây lộn xộn mất trật tự an ninh khiến du khách không thoải mái… Ở một số địa phương, tình trạng tự phát xây dựng lăng mộ, khôi phục các cơ sở tín ngưỡng, đình, chùa, miếu mạo, nhà thờ, cơ sở thờ tự quy mô mà thiếu sự định hướng của ngành Văn hóa - Thể thao & Du lịch khá phổ biến.

Một điều đáng quan tâm là, lễ hội của Hải Phòng vẫn chưa khai thác và thể hiện rõ nét tính đặc thù; việc tổ chức chưa tương xứng với tầm vóc, ý nghĩa văn hóa, lịch sử cũng như chưa được quảng bá rộng rãi để trở thành lễ hội văn hóa tâm linh truyền thống và rộng khắp.

Để duy trì và phát huy những lễ hội có dấu ấn riêng mang đặc trưng vùng biển, góp phần quảng bá du lịch, phát triển kinh tế - xã hội của Hải Phòng, đòi hỏi UBND các cấp trên địa bàn TP cần tăng cường chỉ đạo công tác kiểm tra và xử lý kiên quyết các hành vi lợi dụng lễ hội, lợi dụng quyền tự do tín ngưỡng để hành nghề mê tín dị đoan, cờ bạc trá hình tại các lễ hội để giữ gìn sự tôn nghiêm tại các cơ sở tín ngưỡng. Các ngành chức năng tăng cường phối hợp chặt chẽ hơn với các ban quản lý di tích, chính quyền địa phương chấn chỉnh những hạn chế trong công tác quản lý, tổ chức lễ hội; đầu tư tôn tạo nâng cấp các di tích đi liền với quản lý, bảo vệ di tích.

Hải Phòng là địa phương có nhiều lễ hội mang đậm nét văn hóa đặc trưng của vùng biển. Bên cạnh những lễ hội mang tính lịch sử như: Lễ hội Từ Lương Xâm tưởng nhớ về chiến thắng Bạch Đằng, Lễ hội Đền Trần Quốc Bảo, Lễ hội Đền Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm. Đặc biệt là những lễ hội mang đậm chất văn hóa và giàu tính tâm linh như: Lễ hội Minh Thề, Lễ hội Hòn Dáu, Lễ hội Phủ Thượng Đoạn. Ngoài ra, TP còn có những lễ hội làng nghề như hội “Xuống nước” ở thị xã Đồ Sơn, hay nhiều lễ hội khác ở Kiến Thụy…

Quỳnh Trang