Điểm trường thôn Đầm, xã Lương Nội (Bá Thước) bỏ không. Ảnh: Văn Thanh

Nhiều địa phương cũng đang loay hoay không biết sử dụng các cơ sở trên như thế nào cho hợp lý. Khi huyện bàn giao lại cho xã, chính quyền địa phương cũng chưa có kế hoạch sử dụng dẫn tới để hoang, xuống cấp nghiêm trọng.

Căn cứ quy hoạch mạng lưới trường mầm non, phổ thông nhằm phù hợp với chiến lược phát triển giáo dục của cả nước và quy hoạch phát triển sự nghiệp giáo dục tỉnh Thanh Hóa đến năm 2020 (Quyết định số 3456/QĐ-UBND ngày 20/10/2011 của  tỉnh Thanh Hóa), trường học tất cả các bậc dần được đầu tư khang trang, chuẩn quốc gia. Cơ sở hạ tầng được cải thiện đáng kể, các bản làng không còn bị chia cắt như trước, học sinh thuận lợi hơn trong việc tới trường. Nhu cầu điểm lẻ, điểm ghép không còn dẫn tới phòng học bỏ trống…

Theo đó, huyện Bá Thước đã điều chỉnh lại hệ thống mạng lưới trường lớp cho phù hợp với điều kiện địa hình, kinh tế - xã hội của từng vùng miền, nhằm củng cố và tăng cường đầu tư cơ sở vật chất trường học và nâng cao chất lượng giáo dục... Ngày 3/5/2013, Chủ tịch UBND huyện Bá Thước có Quyết định số 920/QĐ-UBND phê duyệt và ban hành Đề án Quy hoạch mạng lưới trường mầm non, phổ thông trên địa bàn huyện giai đoạn 2013 - 2020.

Tuy nhiên, kết quả khảo sát thực tế cho thấy, số phòng học thừa không sử dụng, được bàn giao cho UBND các xã quản lý, sử dụng là 93 phòng (Mầm non: 73 phòng, tiểu học: 20 phòng). Số phòng học thừa đã được chuyển mục đích sử dụng như làm văn phòng, thư viện, thiết bị, phòng bộ môn là 53 phòng. Các công trình này muốn sử dụng được lại mất 1 khoản tiền không nhỏ để cải tạo, sửa chữa. Tại trung tâm, số phòng học thiếu do học sinh dồn về là 91 phòng.

Dọc các tuyến đường liên xã ở Bá Thước không khó để phát hiện các điểm trường nằm phơi mưa, nắng, rêu, cỏ mọc bao quanh. Hầu như địa phương nào cũng có điểm trường không sử dụng. Trong đó, xã Thành Lâm có tới 6 điểm trường bỏ không, xã Hạ Trung thì có tới 7 điểm.

Điểm trường bản Boong, xã Trung Thượng (Quan Sơn) biến thành nơi nhốt bò. Ảnh: Văn Thanh

Ông Cao Minh Chức, Chủ tịch UBND xã Lương Nội, nơi có 6 điểm trường bỏ không cho hay: “Điều kiện giao thông thuận lợi cộng với việc trường ở trung tâm được đầu tư khang trang nên học sinh dồn hết về đây. Các điểm trường này xã cũng không biết sử dụng vào việc gì nên đành để không”.

Tại huyện Quan Sơn, tình trạng điểm trường được đầu tư kiên cố bây giờ không có học sinh đành phải để không là không hiếm. Dọc các xã Trung Hạ, Trung Thượng… nhiều điểm trường lâu ngày không có ai ra vào, ngói vỡ, cửa sổ mất, thậm chí thành nơi nốt trâu, bò.

Tại huyện Như Xuân cũng có gần trăm điểm trường được xây dựng nhưng nay bỏ hoang. Các điểm trường học này được đầu tư bằng nguồn vốn thuộc Chương trình 135, dự án hỗ trợ xây trường mầm non của Canada... với mức đầu tư lên đến hàng trăm triệu đồng.

Để tránh lãng phí, vấn đề đặt ra hiện nay là sử dụng các công trình trường, lớp học này như thế nào có hiệu quả. Nếu không có phương án chuyển đổi phù hợp thì nên tiến hành thanh lý, bán cho người dân sử dụng bởi rất nhiều điểm trường này nằm trong khu vực dân cư, địa điểm đẹp.

Văn Thanh