Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Hòa Bình. Ảnh: Đ.X

Nội dung được thể hiện trong báo cáo của Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Hòa Bình về công tác ngành Tòa án gửi Quốc hội tại kỳ họp thứ 5. Kỳ họp này, dự kiến khai mạc vào ngày 22/5 tới.

Theo Chánh án Nguyễn Hòa Bình, trong 6 tháng (theo kỳ báo cáo từ ngày 1/10/2022 đến ngày 31/3/2023), các tòa án đã thụ lý 369.347 vụ việc, đã giải quyết được 199.371 vụ việc, đạt tỷ lệ 54% (tăng 7.129 vụ đã giải quyết so với cùng kỳ 2022).

Tỷ lệ các bản án, quyết định bị hủy, sửa do nguyên nhân chủ quan của tòa án là 0,95%, đáp ứng yêu cầu mà nghị quyết Quốc hội đề ra (không quá 1,5%).

Trong đó, về thụ lý, xét xử án kinh tế, tham nhũng, chức vụ, theo Chánh án Nguyễn Hòa Bình, các tòa án đã thụ lý theo thủ tục sơ thẩm hơn 2.000 vụ với 4.598 bị cáo, tăng 299 vụ so với cùng kỳ 2022.

Riêng 406 bị cáo phạm tội tham nhũng đã xét xử sơ thẩm, các tòa án cấp sơ thẩm tuyên phạt tù chung thân 3 bị cáo; xử phạt tù từ trên 15 năm đến 20 năm với 21 bị cáo; tù từ trên 7 năm đến 15 năm 40 bị cáo…

Ông Nguyễn Hòa Bình khẳng định, các tòa án đã áp dụng hình phạt nghiêm khắc đối với người chủ mưu, cầm đầu, lợi dụng chức vụ chiếm đoạt tài sản Nhà nước; chú trọng tịch thu tài sản do phạm tội mà có, áp dụng biện pháp kê biên tài sản và hình phạt bổ sung nhằm đảm bảo thu hồi tài sản bị chiếm đoạt hoặc thiệt hại.

Qua xét xử 87 vụ với 310 bị cáo trong các vụ án kinh tế, tham nhũng, tòa án các cấp đã tuyên thu hồi số tiền và tài sản trên 736 tỷ. “Có 62 vụ với 257 bị cáo đã khắc phục hậu quả, nộp lại tài sản đã chiếm đoạt gần 338 tỷ đồng”, theo ông Bình.

TAND Tối cao đã tập trung chỉ đạo xét xử nghiêm túc, kịp thời vụ án thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, tiêu cực theo dõi, vụ án dư luận xã hội quan tâm.

Theo đó, các tòa án đã thụ lý sơ thẩm 21 vụ án, xét xử 14 vụ; thụ lý phúc thẩm 12 vụ án, đã xét xử 5 vụ; xử lý nghiêm một số vụ án gây ra thiệt hại đặc biệt lớn, gây bức xúc lớn trong xã hội.

Điển hình, vụ án Nguyễn Thị Thanh Nhàn và đồng phạm phạm các tội “vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”; “đưa hối lộ”; “nhận hối lộ”; “lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” và “thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” xảy ra tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Đồng Nai.

Hay vụ án Cao Minh Quang và đồng phạm “thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” và “lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” xảy ra tại Bộ Y tế.

Đề cập nhiệm vụ thời gian tới, ông Nguyễn Hòa Bình cho biết, ngành tòa án sẽ thực hiện đồng bộ các giải pháp để đẩy nhanh tiến độ và nâng cao chất lượng giải quyết, xét xử các loại vụ việc.

Khắc phục triệt để việc để các vụ án quá thời hạn xét xử do nguyên nhân chủ quan; bảo đảm xét xử nghiêm minh, khách quan, công bằng, đúng pháp luật, không để xảy ra oan, sai, bỏ lọt tội phạm, cũng là nhiệm vụ được đặt ra.

Cạnh đó, thực hiện nghiêm chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, tiêu cực trong xét xử các vụ án, đảm bảo đúng thời gian quy định, xử lý nghiêm các đối tượng chủ mưu, cầm đầu, lợi dụng chức vụ, quyền hạn để vụ lợi, tăng cường các biện pháp nhằm thu hồi tài sản Nhà nước.

Chánh án TAND Tối cao cũng nhấn mạnh phấn đấu sớm hoàn thành cơ sở dữ liệu công tác kê khai tài sản trong tòa án; xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống; công khai, minh bạch việc sử dụng ngân sách Nhà nước; quản lý chặt chẽ, tránh thất thoát, lãng phí, nâng cao hiệu quả sử dụng ngân sách và tài sản Nhà nước.

22 công chức tòa án bị kỷ luật 

Công tác thanh tra, kiểm tra việc thực thi công vụ và xử lý công chức, người lao động có hành vi vi phạm được tiến hành thường xuyên, nghiêm túc, theo Chánh án Nguyễn Hòa Bình.

TAND Tối cao đã kiểm tra, nghiên cứu, thẩm tra 555 hồ sơ đề nghị bổ nhiệm và 4 hồ sơ đề nghị miễn nhiệm thẩm phán.

Cạnh đó, kiểm tra 863 bản án, quyết định của thẩm phán bị hủy, sửa nghiêm trọng và 750 bản án hình sự kết quả xét xử cho bị cáo hưởng án treo, cảnh cáo, cải tạo không giam giữ, phạt tiền là hình phạt chính…

 “Trong 6 tháng, có 22 công chức tòa án bị xử lý kỷ luật (khiển trách 13 trường họp, cảnh cáo 8 trường hợp, khai trừ ra khỏi đảng 1 trường hợp)”, theo báo cáo.

Ông Nguyễn Hòa Bình cho biết, tới đây, TAND Tối cao sẽ làm tốt công tác quy hoạch, bổ nhiệm, luân chuyển vị trí công tác để bổ sung nhân lực cho các đơn vị có số lượng công việc nhiều; bồi dưỡng, rèn luyện đối với cán bộ thuộc diện quy hoạch các chức vụ lãnh đạo và thẩm phán TAND các cấp.

“Rà soát lại biên chế và khối lượng công việc của TAND các cấp, từ đó phân bổ, cơ cấu lại theo vị trí việc làm đã được phê duyệt đảm bảo công bằng, công khai, minh bạch”, báo cáo nêu.