Bộ trưởng Tài chính Somali Elmi Mohamud Nur đã bị sa thải. Ảnh: hornobserver

Thông báo được đưa ra bởi Farhan Jimale, Người phát ngôn Văn phòng Thủ tướng, trong một cuộc cải tổ nhỏ vào tối 8/7.

Ông Bihi Iman Egeh được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Tài chính mới.

Việc thay thế được đưa ra sau khi tham khảo ý kiến của Tổng thống Hassan Sheikh Mohamud.

Việc bất ngờ sa thải Bộ trưởng Elmi Mohamud Nur đã khiến nhiều người Somalia bị "sốc", đặc biệt là khi chỉ diễn ra 1 ngày sau khi ông này buộc phải rút lại tuyên bố chính thức đình chỉ 2 quan chức cấp cao của Bộ Tài chính là Tổng Kế toán Mohamed Abdirahman Anas và Giám đốc Thuế Feisal Mohamed Hashi.

Trước đó, ngày 6/7, Bộ trưởng Tài chính Elmi Mohamud Nur đã ra quyết định đình chỉ 2 quan chức nêu trên vì các cáo buộc tham nhũng và lạm quyền

Bộ trưởng Nur cáo buộc 2 quan chức có nhiều hành vi sai trái, bao gồm các hành động gây phương hại đến lợi ích quốc gia, cản trở công tác quản lý của bộ, cố tình chậm thanh toán, giữ lương không chính đáng và cản trở việc truy cập hệ thống thông tin quản lý tài chính Somalia (SFMIS), một hệ thống báo cáo tài chính do Ngân hàng Thế giới và IMF hỗ trợ.

Tuy nhiên, trong một diễn biến bất ngờ, Bộ trưởng Elmi Mohamud Nur đã đảo ngược quyết định của mình vào ngày 7/7, tuyên bố rằng quyết định đình chỉ công tác được dỡ bỏ, nhưng nhấn mạnh các khoản phạt hành chính vẫn còn, và đây là lời cảnh báo nghiêm khắc cho hành vi tương tự trong tương lai.

Tổng Kế toán Mohamed Abdirahman Anas và Giám đốc Thuế Feisal Mohamed Hashi đều là những nhân vật có ảnh hưởng lớn trong lĩnh vực tài chính của Chính phủ.

Quyết định sa thải những cá nhân quyền lực này, dù đã được rút lại, nhưng đã làm dấy lên lo ngại về mức độ tham nhũng trong bối cảnh chính trị hiện tại của Somalia.

Tổng Kế toán Mohamed Abdirahman Anas (trái ảnh) và Giám đốc Thuế Feisal Mohamed Hashi. Ảnh: hornobserver

Sau khi nhận quyết định cách chức từ Thủ tướng, Bộ trưởng Nur đã nhấn mạnh về những thành tích trong nhiệm kỳ của mình. Tại đó, ông đã đảm bảo trả lương kịp thời cho cán bộ nhân viên Chính phủ và những nỗ lực trong công tác cải cách tài chính.

"Tôi đã cố gắng loại bỏ các yếu tố chính trị ra khỏi chương trình cải cách tài chính. Tôi đã cố gắng duy trì hệ thống thể chế của Bộ Tài chính để nó có thể thực hiện hiệu quả nhiệm vụ của mình, để chúng tôi có thể phục vụ người dân một cách tốt nhất", ông viết trên trang Facebook cá nhân.

Những sự kiện xung quanh việc Bộ trưởng Bộ Tài chính bị sa thải đã phơi bày thêm tình trạng tham nhũng tràn lan trong Chính phủ Somalia.

Somalia nhiều năm được xếp hạng là tham nhũng nhất thế giới (đứng thứ 180 trong danh sách 180 quốc gia, vùng lãnh thổ), theo đánh giá chỉ số cảm nhận tham nhũng (CPI) của Tổ chức Minh bạch Quốc tế (TI).

Theo TI, Somalia được cho là vùng đất của chủ nghĩa khủng bố và xung đột vũ trang, tạo ra môi trường tham nhũng lớn nhất thế giới.

Vào tháng 10/2022, Tổng thống Hassan Sheikh Mohamud đã giải thể hai cơ quan chống tham nhũng chủ chốt là Ủy ban Dịch vụ Tư pháp và Ủy ban Chống tham nhũng. Trong khi đó, các điều kiện kinh tế và nhân đạo đối với người dân Somalia đang ngày càng xấu đi.

Tại Somalia, gần một nửa dân số vẫn cần hỗ trợ nhân đạo, trong đó 230.000 người có nguy cơ chết đói nghiêm trọng.

Theo Trung tâm Chống tham nhũng (Anti-Corruption Resource Centre), tham nhũng ở Somalia ngày càng trầm trọng hơn do thiếu nguồn lực và năng lực hành chính, cơ cấu lãnh đạo yếu kém cũng như khả năng chi trả hạn chế cho các công chức.