Một người dân địa phương đang nói chuyện với binh lính thuộc lực lượng ly khai tại Slaviansk, Ukraine, ngày 14/4. Ảnh: Reuters

Trong cuộc điện đàm với Tổng thống Nga Vladimir Putin vào cuối ngày 14/4, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã chỉ trích Nga rằng, những hành động của Moscow can thiệp vào vấn đề tại Ukraine không hề có lợi cho một giải pháp ngoại giao.

Điện Kremlin cho biết, Tổng thống Nga Putin đã kêu gọi Nhà Trắng can thiệp ngăn chặn việc Chính phủ Ukraine tại Kiev sử dụng vũ lực áp đảo người biểu tình tại khu vực miền Đông Ukraine theo sắc lệnh mới được ban hành, mà phía Mosow gọi là “mệnh lệnh phạm tội”.

Đáp lại lời kêu gọi trên, Tổng thống Mỹ Obama cho rằng Nga nên sử dụng ảnh hưởng của mình để thuyết phục những người dân biểu tình tại miền Đông Ukraine rút lui, trả lại các tòa nhà bị chiếm đóng, tránh sự đổ máu.

Được biết, lực lượng ly khai tại Ukraine đã chiếm giữ các tòa nhà của Chính phủ, bao gồm cả kho vũ khí trong 10 thị trấn và thành phố khác nhau dọc theo miền Đông của nước này.

Tại thị trấn Slaviansk, nơi các nhà chức trách thất bại trong việc thi hành sắc lệnh “chống khủng bố toàn lực”, lực lượng nổi dậy hiện đang cầu cứu sự giúp đỡ từ Tổng thống Vladimir Putin. Điện Kremlin cho biết, Tổng thống đang lắng nghe người dân tại đây và quan điểm của Nga là sẽ không ngừng theo dõi và quan tâm đến diễn biến tại Đông Ukraine.

Ngày 14/4 cũng là “hạn chót” mà quyền Tổng thống lâm thời của Ukraine Oleksander Turchinov yêu cầu lực lượng ly khai hiện đang chiếm đóng các tòa nhà Chính phủ phải đầu hàng, trước khi lực lượng quân đội tiến vào đàn áp và bắt giữ.

2 xe tăng và hơn 20 xe bọc thép với số lượng lớn lính dù đã được nhìn thấy xuất hiện tại khu vực cách khoảng 70km về phía Tây Bắc của Slaviansk vào tối 14/4, đây là động thái đầu tiên trong chiến dịch triển khai quân sự của chính quyền Kiev, nhằm ngăn chặn “sự việc Crimea” tái diễn.

Trong khi đó, tại tỉnh Donetsk (chiếm 10% dân số Ukraine), lực lượng biểu tình đang ẩn náu tại trụ sở hành chính tỉnh cho biết, họ đã lên kế hoạch nắm quyền kiểm soát cơ sở hạ tầng các cấp của Nhà nước và tuyên bố thành lập "Cộng hòa Nhân dân Donetsk" độc lập, không phụ thuộc vào chính quyền Kiev và sẽ cầu cứu “sự bảo vệ” của Tổng thống Nga Vladimir Putin nếu họ bị tấn công.

Các cuộc nổi dậy ở miền Đông Ukraine bắt đầu từ tám ngày trước nhưng đã tăng tốc một cách nhanh chóng và mạnh mẽ trong 48 giờ qua. Chính quyền Kiev đã nhiều lần cáo buộc Nga chỉ đạo đằng sau và xúi giục những người biểu tình, tìm cách lặp lại kịch bản “sáp nhập Crimea”.

Tuy nhiên, Điện Kremlin vẫn kiên định ý kiến rằng người dân sinh sống tại miền Đông Ukraine, đặc biệt là những người nói tiếng Nga cần được bảo vệ trước các băng nhóm “phát xít” của Ukraine trong tình trạng bất ổn do sự yếu kém của Chính phủ Kiev “non trẻ” không kiểm soát được.

Không chỉ mỗi Chính phủ tại Kiev lo sợ Nga sẽ tiếp diễn “các hoạt động bất thường” trong khu vực Ukraine, phía phương Tây cũng đang theo dõi nhất cử nhất động của Moscow. NATO vừa qua đưa ra cảnh báo, hàng chục nghìn binh lính Nga đang tập trung tại vùng biên giới Ukraine, có khả năng "đánh chiếm" Đông Ukraine trong một ngày.

"Tôi không nghĩ rằng sự từ chối can thiệp của Nga đáng tin", Ngoại trưởng Anh William Hague bày tỏ trước thềm cuộc họp với các đối tác Liên minh châu Âu.

Tuy nhiên, Mỹ cho biết nước này và Liên minh châu Âu vẫn nhất trí tiếp tục đẩy mạnh các biện pháp trừng phạt đối với Moscow vì hành động sáp nhập Crimea vào Nga mà các nước phương Tây gọi là “âm mưu chia cắt Ukraine”.

Minh Việt