Chợ - TTTM Hàng Da. Ảnh: batdongsan.vietnamnet

Nhiều chợ - TTTM hiện đại ra đời với mục đích cao đẹp là tiện ích, hiện đại, phục vụ, thúc đẩy nhu cầu tiêu dùng của người dân. Thế nhưng, việc hiện đại hóa các chợ thành TTTM cho tiện nghi, hiện đại hơn lại khiến người dân quay lưng lại, thậm chí có những khu chợ vốn sầm uất nhưng sau khi được tu bổ, xây dựng nguy nga đã trở nên ế ẩm như “chùa bà đanh”.

Mới đây, Sở Công thương Hà Nội công bố kết quả kiểm tra tại 5 chợ - TTTM và chợt nhận ra một nghịch lý: Cứ đầu tư hàng trăm tỷ đồng để biến khu chợ bình dân trở nên hiện đại, tiện ích thì lại mất dần người dân đến mua sắm, thậm chí mất cả tiểu thương.

Trong số những chợ truyền thống đã chuyển đổi thành chợ - TTTM ở Hà Nội, chợ  - TTTM Ô Chợ Dừa (quận Đống Đa) được đầu tư 14 tỉ đồng xây dựng với quy mô 7 tầng. Sau 7 năm chuyển đổi sang chợ - TTTM, từ chỗ là chợ truyền thống với đầy đủ nguồn hàng phục vụ đời sống dân sinh, đến nay các hộ kinh doanh trong chợ hầu như đã chuyển nhượng cửa hàng hoặc ngừng kinh doanh. Dù công trình chợ - TTTM Ô Chợ Dừa nằm ở vị trí ngay đầu đường Đê La Thành, nhưng toàn bộ tòa nhà gần như vắng bóng các hoạt động kinh doanh tại chợ truyền thống.

Tương tự, chợ Cửa Nam được đầu tư hơn 100 tỉ đồng. Chợ - TTTM Hàng Da có tổng vốn đầu tư hơn 236 tỉ cũng rơi vào cảnh ế ẩm.

Vậy nguyên nhân nào khiến việc hiện đại hóa các chợ, thành TTTM lại ế ẩm như vậy? Có phải do đổi mới, hiện đại và tiện ích quá nên mới vắng khách như vậy? Không, dường như điều đó là nghịch lý, vì càng hiện đại và tiện ích thì người dân tới mua sắm càng thích thú chứ sao. Hay là do các TTTM này bán hàng không đảm bảo chất lượng? Điều này lại càng không thể. Bởi theo các tiểu thương nơi đây, hàng hóa được đưa vào các gian hàng qua rất nhiều khâu kiểm định. Vậy là những nguyên nhân được xếp vào hàng khách quan nhất cũng đã bị loại bỏ. Thế thì nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng nêu trên?

Theo Sở Công thương Hà Nội thì việc cải tạo chợ, xây dựng các TTTM là tích cực, là tạo được bộ mặt khang trang, hiện đại thay thế sự nhếch nhác, xập xệ của chợ cũ. Còn tình trạng hoạt động của khu chợ trong mô hình chợ - TTTM kém hiệu quả lại là do chính quyền địa phương thiếu sát sao trong dẹp bỏ chợ cóc, hàng rong. “Tâm lý của người dân là tiện đâu mua đấy, muốn dừng trên đường và ngồi trên xe mua rồi đi luôn cho tiện lợi, thậm chí không quan tâm đến việc hàng có đảm bảo an toàn hay không. Do đó chợ cóc, chợ vỉa hè vẫn còn đất hoạt động. Còn mua ở nơi được bố trí chợ trong công trình chợ - TTTM lại phải gửi xe, giá cũng cao hơn vì phải chịu giá thuê quầy hàng nên người dân có tâm lý ngại vào chợ”.

Lắng nghe những lời phân trần của vị lãnh đạo trên, một người dân lên tiếng: “Tôi chẳng thấy việc xây dựng cải tạo các chợ thành TTTM hoành tráng nó lợi cho người dân điểm nào? Đến cái chỗ để gửi xe cũng phải đi hết chỗ nọ sang chỗ kia, hàng hóa thì cũng bình dân như mọi chợ khác, nhưng giá cả thì cao hơn nhiều. Mua một bó rau 10 nghìn ở chợ vào TTTM thì lên 15 - 20 nghìn, thì chẳng ai dại gì vào TTTM. Dân ta còn nghèo lắm! Mà tôi cũng chẳng trách chi việc xây dựng chợ thành TTTM hiện đại. Tuy nhiên, phải tính sao cho nó hài hòa, ví như những chợ nằm trong trung tâm thành phố, nơi người dân có thu nhập cao thì hẵng xây TTTM. Còn những nơi chỉ toàn người lao động, thu nhập thấp mà cũng cứ xây dựng lên thì ai vào đó mà mua sắm? Như vậy lãng phí tiền bạc của Nhà nước lắm”!

Văn Hùng