* Sẽ tiếp tục thanh tra, kiểm tra việc thực hiện pháp luật lao động về tiền lương tại các tập đoàn, doanh nghiệp lớn

Chênh lệch lớn giữa tập đoàn với các đơn vị trực thuộc

Ông Nguyễn Tiến Tùng, Phó Chánh Thanh tra Bộ LĐ-TB&XH cho biết, đây là kết quả có được sau 1 tháng tiến hành thanh tra tại 26 đơn vị thuộc EVN. Quá trình kiểm tra cho thấy quy chế trả lương trong tập đoàn chưa được quan tâm. Cụ thể, đối với cơ quan tập đoàn, việc trả lương có sự chênh lệch lớn, cao gấp 2 lần so với mặt bằng thu nhập bình quân của Cty mẹ - Tập đoàn, EVN tự quyết định. Ông Đinh Quang Tri, Phó Tổng Giám đốc EVN giải thích, sở dĩ có sự chênh lệch này một phần là do đội ngũ lao động của tập đoàn có trình độ chuyên môn kỹ thuật cao (89% có trình độ đại học, sau đại học), được tuyển chọn từ những người quản lý, chuyên gia giỏi có kinh nghiệm, được hưởng hệ số lương thực tế cao hơn 1,61 lần so với hệ số lương bình quân chung.

Kết quả thanh tra cũng cho thấy, tiền lương bình quân chung của người lao động sản xuất, kinh doanh điện toàn EVN năm 2008 đạt 5,794 triệu đồng/người/tháng; năm 2009 đạt 7,064 triệu đồng/người/tháng. Riêng năm 2010, do EVN kinh doanh thua lỗ không trích được quỹ khen thưởng, phúc lợi, người lao động chỉ được hưởng từ quỹ khen thưởng từ các năm trước chuyển sang, với mức bình quân là 178.000 đồng/người/tháng. Theo đó, tổng thu nhập của người lao động sản xuất, kinh doanh điện toàn EVN năm 2010 đạt 7,628 triệu đồng/người/tháng. Nhưng các thành viên trong Hội đồng Quản trị của EVN hưởng lương bình quân 37 triệu đồng/người/tháng, trong đó, Chủ tịch Hội đồng quản trị nhận mức lương cao nhất là 51 triệu đồng/tháng.

Bên cạnh đó, việc áp dụng chế độ phụ cấp độc hại, nguy hiểm ở một số đơn vị, nhất là ở các nhà máy điện không đồng nhất. Có người đã được xếp lương nhóm 3 của thang lương theo đúng chứng danh nghề, nhưng vẫn được áp dụng phụ cấp độc hại (2 lần hưởng phụ cấp). Ngược lại, có những người làm việc trong điều kiện lao động độc hại, nguy hiểm nhưng không được áp dụng phụ cấp này.

Nói về khoản thua lỗ 8.416 tỷ đồng năm 2010, song EVN vẫn trả lương cao hơn 5,46% so với năm 2009, Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Phạm Minh Huân cho rằng, tập đoàn đã thực hiện đúng theo quy định. Bởi trên thực tế, EVN đã báo cáo và được Thủ tướng Chính phủ cho phép áp dụng đơn giá tiền lương bằng 95% đơn giá tiền lương năm 2009...

Nói về những sai phạm của EVN trong công tác phân phối chế độ lương, ông Đinh Quang Tri thừa nhận, do lãnh đạo tập đoàn chủ quan, chỉ bố trí 5 viên chức phụ trách, nên bộ máy hành chính đã để xảy ra những yếu kém cần “uốn nắn”, điều chỉnh.

Ông Tri cũng cho biết, sẽ chấn chỉnh những sai sót trong chế độ trợ cấp độc hại đang áp dụng. Để tình trạng diễn ra là do lực lượng tham mưu cho lãnh đạo chưa hiểu rõ về cơ chế phụ cấp!

Nhiều hạn chế cần được sửa đổi

Thứ trưởng Phạm Minh Huân cho rằng, tiền lương của người lao động tại EVN phải được tính trên cơ sở sản lượng điện thương phẩm của toàn tập đoàn. Tức là, sản lượng điện thương phẩm, năng suất tăng thì tiền lương của người lao động mới tăng và ngược lại.

Cũng theo Thứ trưởng Huân, EVN hoạt động đặc thù, không chỉ bảo đảm điện năng cho phát triển sản xuất, kinh tế - xã hội, mà còn làm các nhiệm vụ chính trị - xã hội khác như: Cung cấp nước phục vụ sản xuất nông nghiệp khu vực Bắc bộ (xả nước các hồ thuỷ điện lớn), đưa điện về nông thôn, miền núi, cung cấp điện giá rẻ tới các hộ nghèo. Mức lương của EVN trả cho cán bộ, công nhân viên hiện ở mức trung bình của xã hội. Ngành Điện phải tiến tới minh bạch hơn nữa, xã hội sẽ đồng thuận nếu làm việc tốt, hiệu quả. Ngược lại, nếu làm không tốt mà hưởng lương cao thì không thể chấp nhận được.

Còn theo ông Nguyễn Tiến Tùng, kể cả trong điều kiện lao động đặc thù thì việc xác định tiền lương như trên giữa các khối là bất hợp lý. EVN cũng mắc sai phạm khi một số viên chức quản lý của tập đoàn tham gia đại diện phần vốn ở một số doanh nghiệp đã được nhận trực tiếp khoản thù lao mà đáng lý ra phải nộp ngược lại rồi mới hưởng phân phối theo quy định.

Từ những sai phạm trên tại EVN, Bộ LĐ-TB&XH yêu cầu EVN phân phối lại quỹ tiền lương theo đơn giá giữa các khối và trong từng khối phải bảo đảm tương quan phù hợp. Việc trả lương phải căn cứ vào năng suất, chất lượng và hiệu quả công việc của từng người lao động. Hơn nữa, quỹ tiền lương, thưởng, trách nhiệm của viên chức quản lý phải được thực hiện theo đúng quy định, không được lấy lương từ khối sản xuất bù vào.

Thời gian để EVN điều chỉnh những hạn chế trên là 45 ngày.

Bộ LĐ-TB&XH sẽ thanh tra, kiểm tra việc thực hiện tiền lương tại các tập đoàn, doanh nghiệp lớn trong cả nước như: Tập đoàn Than khoáng sản, Dầu khí, khối viễn thông, ngân hàng… để bảo đảm công khai, minh bạch, sát sườn với quyền lợi của người lao động.

Phương Anh