Phó Tổng Thanh tra Nguyễn Văn Sản

Nhiệm vụ tăng gấp 3

+ Thưa Phó Tổng Thanh tra, trong câu chuyện bên bàn trà những ngày đầu Xuân mới 2011, nhiều cán bộ ngành Thanh tra chắc chắn không thể quên nhắc về dấu ấn của năm 2010, một năm được đánh giá là nhiều thành tựu của ngành. Cá nhân ông, với vai trò là người trực tiếp chỉ đạo, theo dõi mảng thanh tra KT-XH, có hài lòng với kết quả của năm không?

- Trước hết, phải khẳng định, kết quả thanh tra KT-XH những năm qua đã có những tiến bộ, chuyển biến, tác dụng ngày càng rõ rệt. Hiệu quả hoạt động thanh tra tăng lên góp phần đề cao trách nhiệm của các cấp, các ngành đối với công tác quản lý KT-XH, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng.

Kế hoạch thanh tra năm 2010 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tăng 1,5 lần so với cùng kỳ năm 2009. Trong năm, Thủ tướng Chính phủ giao những nhiệm vụ đột xuất, quan trọng như thanh tra việc hỗ trợ lãi suất ở một số ngân hàng thương mại, chủ trì cùng một số bộ, ngành liên quan thành lập các đoàn thanh tra liên ngành của Chính phủ thanh tra các công trình, dự án trọng điểm để đánh giá công tác quản lý đầu tư và xây dựng bằng các nguồn vốn Nhà nước. Như vậy, nhiệm vụ công tác thanh tra KT-XH năm 2010 đã thực hiện tăng gần 3 lần so với cùng kỳ năm trước.

Kết quả, toàn ngành Thanh tra tiến hành 4.493 cuộc thanh tra, phát hiện sai phạm trên 5.000 tỷ đồng, 25.468ha đất các loại. Cơ quan thanh tra đã kiến nghị thu hồi về Nhà nước gần 2.000 tỷ đồng cùng hàng nghìn ha đất. Nhìn chung, công tác thanh tra năm 2010 đã có chuyển biến rõ nét. Việc triển khai công tác thanh tra chủ động hơn, sớm hơn, số lượng nhiều hơn. Nội dung thanh tra có trọng tâm, trọng điểm, sớm chuyển mạnh vào việc thanh tra quản lý Nhà nước, quản lý xã hội trong đó tập trung thanh tra chuyên đề. Chất lượng thanh tra tiếp tục nâng lên - kết luận rõ ràng, chính xác, phân định rõ đúng, sai; phát hiện và xử lý nhiều sai phạm, bất cập, sơ hở trong quản lý, trong việc ban hành chính sách, pháp luật; các kết luận và kiến nghị được thủ trưởng các cơ quan quản lý Nhà nước đồng tình, dư luận ủng hộ, góp phần quan trọng giữ gìn trật tự, kỷ cương và tăng cường công tác quản lý Nhà nước, quản lý KT-XH.

+ Thanh tra chuyên đề là một điểm nhấn của mảng thanh tra KT-XH trong năm qua. Xin Phó Tổng Thanh tra chia sẻ thêm về kết quả thanh tra theo chuyên đề này?

- Năm qua, mảng thanh tra KT-XH có 3 chuyên đề. Mặc dù có nhiều khó khăn, nhưng với việc triển khai đồng bộ, tạo sự hợp lực, tránh chồng chéo, hạn chế gây phiền hà cho đối tượng thanh tra; những nội dung thanh tra đã tập trung vào các lĩnh vực quan trọng, phức tạp, có nhiều yếu kém và đạt kết quả tốt.

Chuyên đề diện rộng về bảo hiểm xã hội đã phát hiện vấn đề quản lý, thu, sử dụng quỹ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế còn buông lỏng, số nợ đọng, trốn đóng bảo hiểm và việc sử dụng quỹ bảo hiểm xã hội còn nhiều vi phạm như: Giải quyết chế độ tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, thanh toán tiền khám bệnh chưa đúng quy định; bất cập trong tổ chức đấu thầu thuốc chữa bệnh (thuốc mời thầu có giá cao hơn giá thị trường); chi quản lý bộ máy cho cán bộ làm công tác bảo hiểm vượt dự toán, chi thanh toán không có hóa đơn, chứng từ, chi khen thưởng từ nguồn kinh phí bộ máy, trích lập quỹ khen thưởng, phúc lợi không đúng quy định... dẫn đến thất thoát và thâm hụt quỹ.

Kết quả thanh tra công tác đầu tư và xây dựng đã phát hiện các dạng sai phạm chính là: Tư vấn lập dự án, tư vấn thẩm định, tư vấn giám sát đều có vi phạm; việc bố trí vốn không theo chỉ đạo, bàn giao mặt bằng để triển khai dự án chậm, chậm tiến độ thi công, tăng chi phí công trình và giảm hiệu quả đầu tư; công tác thiết kế, thẩm định và phê duyệt chưa đúng qui định... dẫn đến hầu hết phải điều chỉnh tổng mức đầu tư. Có công trình tăng 2 lần, trong đó tỷ lệ tăng sai trên tổng mức đầu tư là rất lớn, tổng số tiền sai phạm phát hiện nhiều tỷ đồng.

Chuyên đề thanh tra việc cho vay có hỗ trợ lãi suất đã xác định: Trong tổng số 17 ngàn tỷ đồng mà Chính phủ hỗ trợ lãi suất, qua thanh tra phát hiện việc cho vay sai đối tượng như cho vay để thanh toán mua hàng hóa, chi phí sản xuất kinh doanh đã được tiêu thụ trước khi giải ngân; cho vay vượt thời gian; hồ sơ, chứng từ cho vay hỗ trợ lãi suất không hợp lệ... Dẫn đến, tổng số tiền hỗ trợ lãi suất không đúng qui định phải thu hồi cho ngân sách Nhà nước nhiều tỷ đồng.

Như vậy, việc thanh tra chuyên đề nhằm đánh giá những nội dung mang tính tổng hợp chuyên đề để báo cáo Thủ tướng; thanh tra chuyên đề thường có qui mô lớn, nội dung phức tạp, phạm vi, đối tượng rộng, trong khi hệ thống văn bản nhiều và đang trong quá trình sửa đổi, bổ sung, là những thử thách lớn đối với cán bộ thanh tra. Tuy nhiên, với sự nỗ lực, cố gắng, kết quả thanh tra 3 chuyên đề năm 2010, ngoài việc đã phát hiện khuyết điểm, sai phạm; quan trọng hơn, chúng ta đã tổng kết, đánh giá, báo cáo Thủ tướng Chính phủ các nội dung vi phạm mang tính phổ biến của một số lĩnh vực cần được quan tâm, chấn chỉnh và tăng cường công tác quản lý, chỉ đạo; đồng thời điều chỉnh kịp thời những sơ hở, bất cập trong công tác quản lý, điều hành và trong ban hành cơ chế, chính sách. 

Tăng cường thanh tra trách nhiệm

+Thưa Phó Tổng Thanh tra, để nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý Nhà nước, quản lý KT-XH, việc thanh tra trách nhiệm người đứng đầu là rất quan trọng. Có thể nói, đó là một trong những nhiệm vụ khá nặng nề trong công tác thanh tra KT-XH của ngành trong năm 2011. Xin Phó Tổng Thanh tra nói rõ thêm về điều này?

- Năm 2011 là năm đầu tiên triển khai Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI, năm có ý nghĩa rất quan trọng trong việc tạo đà để thực hiện tốt các mục tiêu Chiến lược Phát triển KT-XH 10 năm 2011 - 2020 và cũng là năm Chính phủ xây dựng và triển khai nhiệm vụ Kế hoạch Phát triển KT-XH 5 năm giai đoạn 2011 - 2015.

Đối với Thanh tra Chính phủ, những tiến bộ, đổi mới và kết quả đạt được trong năm 2010 là tiền đề quan trọng để bước vào xây dựng và thực hiện nhiệm vụ năm 2011 tốt hơn. Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt định hướng công tác thanh tra năm 2011, trong đó tập trung thanh tra về quản lý đất đai, khoáng sản, tài chính công, quản lý, thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia, các chính sách xã hội, quốc phòng và an ninh. Mảng thanh tra KT-XH sẽ tập trung vào việc thực hiện chương trình quốc gia, các dự án có qui mô lớn; một số ngân hàng, tập đoàn kinh tế, tổng Cty Nhà nước. Năm nay, sẽ tập trung triển khai thanh tra chuyên đề về quản lý, sử dụng đất đai gắn với bảo vệ môi trường.

Với khối lượng công việc rất lớn đó, công tác thanh tra năm 2011 phải tiếp tục đổi mới phong cách và phương pháp, gắn liền với hiệu quả quản lý Nhà nước, bám sát nhiệm vụ chính trị. Đặc biệt, cần tăng cường hơn nữa công tác thanh tra trách nhiệm để nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý Nhà nước, quản lý KT-XH. Công tác thanh tra cần có sự phối kết hợp chặt chẽ với trọng tâm, trọng điểm. Hoạt động thanh tra tiến hành trên nguyên tắc, phương pháp phòng ngừa nhưng cũng phải có phát hiện, xử lý kiên quyết, kịp thời các sai phạm và hành vi, vụ việc tham nhũng, tiêu cực, góp phần tích cực giữ gìn trật tự, kỷ cương và phát triển KT-XH.

+Xin trân trọng cảm ơn Phó Tổng Thanh tra!

Đan Quế