Do nắm chắc địa bàn cùng sự phối hợp thường xuyên, chặt chẽ với các địa phương, Cục III đã đề ra các biện pháp xử lý kịp thời, đồng bộ, hiệu quả, làm “hạ nhiệt” những điểm nóng về KNTC tại cơ sở, hạn chế công dân kéo về Tp. HCM, góp phần làm lắng dịu việc KN của công dân ở một số địa phương, được lãnh đạo Thanh tra Chính phủ, các ngành, các địa phương đánh giá cao.

Theo lãnh đạo Cục III, năm 2010, công dân đến trụ sở Tiếp công dân của Trung ương Đảng và Nhà nước tại Tp. HCM là 4.726 người, giảm 119 lượt người, với 1.190 vụ việc, giảm 572 vụ việc. Trong đó có 135 lượt đoàn KN đông người, tăng 10 lượt so với cùng kỳ năm 2009. Một vấn đề rất đáng quan tâm là KNTC có xu hướng chuyển từ riêng lẻ sang tụ tập, liên kết, tổ chức KN đông người ngày càng tăng cao. Số liệu thống kê cho thấy, hiện có 19/20 tỉnh, thành phố khu vực phía Nam có đoàn KN đông người kéo về Tp. HCM như: An Giang 20 lượt đoàn, Đồng Nai 17 lượt đoàn, Tp. HCM 16 lượt đoàn, Long An 15 lượt đoàn… Đặc biệt là các vụ việc KN đông người thuộc dự án (DA) hồ chứa nước Sông Ray, Quốc lộ 51 tỉnh Bà Rịa -  Vũng Tàu; chợ Sặt, chợ Long Khánh tỉnh Đồng Nai; chợ Châu Đốc tỉnh An Giang; KN đông người của đồng bào dân tộc huyện Phước Long, huyện Bù Đăng, tỉnh Bình Phước; KN của các hộ dân thuộc các nông trường tỉnh Tây Ninh; 63 hộ dân Cồn Cái Khế, Tp. Cần Thơ... Có một thực tế là, đa số các vụ KN đông người đã có kết luận của Thanh tra Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ nhưng các công dân không đồng ý và tiếp tục KN dai dẳng. Trong đó, có không ít lượt đoàn KN đông người đã được Trụ sở Tiếp công dân của Trung ương Đảng và Nhà nước đã có văn bản xử lý. Tuy nhiên do cơ quan có thẩm quyền chậm giải quyết hoặc thực hiện không đúng kết luận của cơ quan cấp trên, vì vậy công dân vẫn tiếp khiếu, như một số vụ việc của công dân tỉnh Sóc Trăng, Đồng Nai, Bình Phước, Tp. HCM.

Lãnh đạo Cục III cho rằng, các chế độ, chính sách và biện pháp giải quyết tình hình KNTC trong nhiều năm qua đã góp phần đắc lực vào sự ổn định và phát triển của đất nước nhưng nhìn chung vẫn còn ở dạng “nắng đâu che đó”, vì vậy cần phải khắc phục ở tầm cao hơn trong tình hình hiện nay, coi việc tập trung nguồn lực vào công tác này, chính là đầu tư cho sự yên dân và ổn định chính trị để phát triển đất nước. Hơn nữa, cần xác định KN đông người là một thực tế và thật sự là một bộ phận người dân không đồng tình với một số chính sách cá biệt, có ảnh hưởng đến quyền lợi của họ, do đó phải có biện pháp tháo gỡ ở tầm vĩ mô.

Qua tìm hiểu của chúng tôi, nội dung KN chủ yếu là đòi lại đất cũ do Nhà nước đã quản lý qua các thời kỳ, xin nhận đất khoán của nông trường, chính sách bồi thường giải tỏa khi Nhà nước thu hồi đất để thực hiện các DA, di dời chợ, ngoài ra còn có các vụ việc liên quan đến chính sách xã hội, kỷ luật cán bộ, công chức (CBCC). Nội dung đơn tố cáo chủ yếu là tố cáo CB địa phương làm sai chính sách, có hành vi tiêu cực, tham nhũng trong quản lý đất đai, tài chính, đầu tư xây dựng, thực hiện chính sách xã hội, CBCC thiếu tinh thần trách nhiệm trong việc giải quyết KN, bao che cho người bị tố cáo, không xử lý nghiêm minh các trường hợp vi phạm pháp luật…

Trước áp lực công việc ngày càng lớn trong điều kiện đội ngũ CBCC của Cục III vừa mới, vừa thiếu, nhưng với sự chỉ đạo kịp thời của lãnh đạo Thanh tra Chính phủ, sự nỗ lực của tập thể CBCC Cục III, công tác giải quyết KNTC đã đạt được những kết quả tích cực. Các vụ việc Thủ tướng Chính phủ và lãnh đạo Thanh tra Chính phủ giao đạt tỷ lệ 72%, chất lượng xử lý vụ việc ngày càng được nâng cao. Xuất phát từ tình hình thực tế của đơn vị và yêu cầu công tác của các tỉnh, thành khu vực phía Nam, trong năm qua, Cục III còn triển khai 16 Đoàn thanh tra và 9 Tổ công tác, tập trung lực lượng cán bộ nghiệp vụ để kiểm tra, xác minh, xử lý 234 vụ việc KNTC do Thủ tướng Chính phủ và lãnh đạo Thanh tra Chính phủ giao, phối hợp chặt chẽ với các địa phương khẩn trương xem xét và giải quyết có hiệu quả một số vụ KN mang tính bức xúc, gay gắt, kéo dài như vụ KN riêng lẻ tại Bến Tre, Tiền Giang, Đồng Nai, Long An, Bà Rịa - Vũng Tàu, DA đường cao tốc số 50 Phan Văn Khỏe, quận 6, Tp. HCM, KN của các hộ dân tỉnh Bình Phước.

Nhận thức rõ việc nâng cao năng lực, hiệu quả quản lý Nhà nước trong hoạt động thanh tra trên địa bàn các tỉnh, thành khu vực phía Nam, lãnh đạo Cục III thành lập 13 Tổ công tác phối hợp các địa phương tiếp dân, giải thích, tư vấn, xử lý, giải quyết các vụ việc KN phức tạp, kéo dài theo Kế hoạch 319 của Thanh tra Chính phủ; triển khai 1 cuộc thanh tra trách nhiệm đối với Chủ tịch UBND tỉnh Hậu Giang trong việc thực hiện chức năng quản lý Nhà nước về công tác thanh tra, giải quyết KNTC và phòng, chống tham nhũng (PCTN), từ đó giúp địa phương không những nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước trên lĩnh vực thanh tra mà còn nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước của các ngành, các cấp có liên quan.

Cục trưởng Cục III Võ Văn Đồng cho biết, mặc dù hoạt động trong những điều kiện còn nhiều khó khăn nhưng với quyết tâm cao của tập thể CBCC, Cục III đã hoàn thành nhiệm vụ mà lãnh đạo Thanh tra Chính phủ giao, góp phần tích cực và hiệu quả vào sự ổn định an ninh chính trị ở khu vực phía Nam, đồng thời giúp các địa phương tháo gỡ khó khăn, nhất là nhiều vụ việc KNTC với hàng ngàn người, diễn ra trong các năm trước đã được xử lý dứt điểm. Năm 2010, Cục III vinh dự được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen.

Minh Tâm