Trước đây, ông Nguyễn Văn Vàng đứng tên quyền sở hữu phần đất gồm 2 lô 33 và 34, thuộc Bằng khoán số 323 (cũ). Trong đó, lô số 33 có diện tích 2.240m² và lô số 34 có diện tích 800m², bao gồm đất thổ cư và đất nghĩa trang, tọa lạc tại làng An Bình Tây (nay là xã An Bình Tây, huyện Ba Tri).

Sau đó, ông Vàng để lại cho một số hộ dân cất nhà ở tại phần đất này. Riêng khu vực đất nghĩa trang thì để cho người dân trong làng sử dụng chôn cất người thân.

Năm 1937, ông Nguyễn Văn Vàng chết. Phần đất trên để lại cho con là ông Nguyễn Văn Mão (còn gọi là Hồ Văn Mão) quản lý.

Đến năm 1950, ông Mão chết. Các hộ dân đang cất nhà ở vẫn tiếp tục ở.

Năm 1965, chính quyền chế độ cũ sử dụng khu vực đất của ông Mão để đóng đồn bót. Lúc này, các hộ dân đang ở tại đây đã di dời nhà đi nơi khác.

Sau ngày 30/4/1975, bà Hồ Thị Hảo (con ông Mão) trở về cất nhà ở trên phần đất của ông Mão và sử dụng phần đất trống còn lại (ngoài khu vực đất mồ mả).

Năm 1982, UBND xã An Bình Tây có nhu cầu xây dựng chợ xã tại khu vực này nên đã giải tỏa sử dụng của một số hộ dân trong đó có khu đất nghĩa địa (thuộc một phần lô 33) có nguồn gốc của ông Nguyễn Văn Mão.

Sau khi thông báo yêu cầu các hộ dân có người thân chôn cất trên phần đất nghĩa địa bốc cốt di dời mồ mả đi nơi khác, UBND xã An Bình Tây tiến hành san lấp mặt bằng. Tuy nhiên, sau đó UBND xã An Bình Tây không xây dựng chợ tại đây mà sử dụng để xây dựng nhà bia tưởng niệm, trạm y tế và bưu điện văn hóa xã. Đồng thời, hoán đổi giao cho ông Tôn Quang Khéo sử dụng một phần để cất nhà ở và UBND xã sử dụng phần đất của gia đình ông Khéo xây dựng tượng đài liệt sĩ.

Năm 1997, Nhà nước đo đạc đất, bà Hồ Thị Hảo kê khai đăng ký phần đất đang sử dụng có diện tích 1.226m² (thửa 463). Phần đất ông Tôn Quang Khéo đang sử dụng cất nhà ở có diện tích 297m² (thửa 673). Phần đất còn lại do UBND xã An Bình Tây quản lý bao gồm: Nhà bia tưởng niệm, trạm y tế và bưu điện văn hóa xã có diện tích 5.621m² (thửa 672, tờ bản đồ số 13).

Năm 2008, UBND tỉnh Bến Tre giao cho Chi nhánh Điện Ba Tri diện tích 1.973m² đất trong đó có phần diện tích 5.621m² do UBND xã An Bình Tây quản lý để xây dựng trụ sở.

Sau đó, bà Hồ Thị Hảo gửi đơn KN yêu cầu giải quyết giao trả toàn bộ diện tích đất trống (ngoài phần diện tích đã xây dựng nhà bia tưởng niệm, trạm y tế và bưu điện văn hóa xã) có nguồn gốc của gia đình, hiện do UBND xã quản lý.

Theo kết luận của cơ quan chức năng tỉnh Bến Tre: Phần đất mà bà Hồ Thị Hảo KN đòi lại, theo đo đạc thực tế có diện tích 1.841m² đất, thuộc một phần thửa 672, 673 và 1149, tờ bản đồ số 13, xã An Bình Tây (huyện Ba Tri) trước đây thuộc một phần lô 33, Bằng khoán số 323 (cũ) có nguồn gốc của ông Hồ Văn Mão (cha bà Hồ Thị Hảo).

Bằng khoán số 323 (cũ) thể hiện phần diện tích 1.814m² là khu vực đất nghĩa trang và đã sử dụng làm khu nghĩa địa để chôn cất người dân tại địa phương chết từ trước năm 1975.

Sau năm 1975, bà Hồ Thị Hảo trở về cất nhà ở trên phần đất có nguồn gốc của ông Hồ Văn Mão và quản lý sử dụng phần đất trống còn lại.

Đến năm 1997, bà Hảo kê khai đăng ký phần đất đang quản lý sử dụng với diện tích 1.226m². Riêng khu vực đất nghĩa địa vẫn còn nhiều ngôi mộ của thân nhân các gia đình hộ dân khác tại địa phương.

Tuy nhiên, từ năm 1982, UBND xã An Bình Tây có chủ trương giải tỏa, bốc cốt di dời các ngôi mộ khu vực đất nghĩa địa và đã quản lý sử dụng đến nay.

Như vậy, xét thấy việc bà Hồ Thị Hảo KN yêu cầu giao trả lại phần diện tích đất trên là không phù hợp theo quy định của pháp luật đất đai nên không có cơ sở xem xét giải quyết.

Từ những cơ sở nêu trên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bến Tre Cao Văn Trọng đã không công nhận nội dung đơn KN của bà Hồ Thị Hảo về việc đòi lại diện tích 1.814m² đất hiện do Nhà nước quản lý.

Lý do được lãnh đạo UBND tỉnh Bến Tre đưa ra là phần đất trên trước năm 1975 là khu vực nghĩa trang, đến năm 1982, UBND xã An Bình Tây đã giải tỏa và quản lý sử dụng đến nay.

Quyết định số 161/QĐ-UBND do Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bến Tre Cao Văn Trọng ký nêu rõ: Nếu không đồng ý, trong thời hạn 45 ngày (kể từ ngày nhận quyết định), bà Hảo có quyền gửi đơn KN đến Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) hoặc khởi kiện đến TAND xem xét theo thẩm quyền.

Thành Long