Họp báo chuyên đề về tình hình cổ phần hóa năm 2017 do Bộ Tài chính tổ chức sáng 25/12/2017. Ảnh: TK

Theo Bộ Tài chính, tính đến ngày 15/12/2017, đã có 08 doanh nghiệp Nhà nước (DNNN) được phê duyệt đề án cơ cấu lại giai đoạn 2017 - 2020 và 01 đơn vị được phê duyệt Danh mục các doanh nghiệp thực hiện sắp xếp, cổ phần hóa, thoái vốn giai đoạn 2017 - 2020 (PVN).

Cũng tính đến ngày 20/12/2017, đã có 45 doanh nghiệp được cấp có thẩm quyền phê duyệt phương án cổ phần hóa, trong đó: Tổng giá trị thực tế doanh nghiệp là 213.747 tỷ đồng (gấp 6 lần tổng giá trị thực tế các doanh nghiệp đã cổ phần hóa trong năm 2016). Giá trị thực tế phần vốn Nhà nước tại doanh nghiệp là 88.390 tỷ đồng (gấp 3,5 lần giá trị thực tế phần vốn Nhà nước của các doanh nghiệp đã cổ phần hóa năm 2016). Tổng vốn điều lệ theo phương án cổ phần hóa được phê duyệt là 93.888 tỷ đồng.

Về thoái vốn Nhà nước tại các doanh nghiệp, trong năm 2017 có 10 đơn vị thực hiện thoái vốn theo Quyết định số 1232/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, trong đó: 8 đơn vị thuộc kế hoạch thoái vốn năm 2017 và 02 đơn vị thuộc kế hoạch thoái vốn năm 2018. 

Đối với chuyển nhượng vốn Nhà nước tại Sabeco: Ngày 18/12/2017, Bộ Công thương đã tổ chức bán đấu giá thành công 343.662.587 cổ phần (53,59% vốn điều lệ) của Sabeco qua Sở Giao dịch chứng khoán TP Hồ Chí Minh với mức giá thành công bình quân được xác định là 320.000 đồng/cổ phần. Nhà nước dự kiến thu về khoảng 109.972 tỷ đồng, tương đương 4,8 tỷ USD (ngày 28/12/2017 là hạn thanh toán cuối cùng của nhà đầu tư trúng giá).

Thoái vốn đầu tư vào các ngành không thuộc ngành sản xuất kinh doanh chính của các tập đoàn, tổng công ty, DNNN: Trong năm 2017 các đơn vị đã thoái được 182 tỷ đồng, thu về 292 tỷ đồng tại 05 lĩnh vực nhạy cảm; và thoái được 1.803 tỷ đồng, thu về 2.953 tỷ đồng tại các lĩnh vực khác ngoài 05 lĩnh vực nhạy cảm.

Bán vốn Nhà nước tại các doanh nghiệp thuộc SCIC quản lý: Trong năm 2017, SCIC đã bán vốn tại 40 doanh nghiệp với giá trị là 1.903 tỷ đồng, thu về 21.639 tỷ đồng (trong đó bao gồm cả số thoái của Vinamilk trong năm 2016 với giá trị sổ sách 783,7 tỷ đồng, thu về 11.286,4 tỷ đồng và thoái trong năm 2017 với giá trị sổ sách là 247 tỷ đồng, thu về 8.990 tỷ đồng).

Theo ông Đặng Quyết Tiến, không chỉ số tiền thu từ đợt bán vốn Sabeco mà các cuộc thoái vốn nhà nước sở hữu tại các doanh nghiệp khác cũng sẽ được chuyển vào tài khoản này “để đảm bảo sử dụng đúng mục đích”. 

Ông Đặng Quyết Tiến cũng cho biết, quỹ này sẽ được Kiểm toán Nhà nước kiểm toán cùng với kiểm toán thu chi ngân sách Nhà nước. 

Trước câu hỏi của báo chí về việc có lo sợ việc cổ phần hóa sẽ mất nhiều thương hiệu vào tay doanh nghiệp nước ngoài ông Tiến cho biết, với thương vụ Sabeco, thương hiệu mất hay không quan trọng là khi ký kết hợp đồng, điều kiện về thương hiệu phải tốt. 

Ngoài ra, ông cũng nhấn mạnh, việc giữ được thương hiệu hay không còn do thị trường, người dùng quyết định. 

Ông Tiến cũng cho rằng không nên phân biệt yếu tố cổ phần trong nước hay cổ phần nước ngoài cho nên cũng không cần lo ngại việc nhà đầu tư nước ngoài mua trên 50% cổ phần tại doanh nghiệp.

Tại buổi họp báo ông Tiến nhận định, việc thực hiện cổ phần hóa, cơ cấu lại DNNN còn chậm, chưa đạt tiến độ, kế hoạch đề ra. 

Nghị định về Điều lệ tổ chức và hoạt động của một số tập đoàn, tổng công ty lớn vẫn chưa ban hành. 

Cùng với đó, tiến độ phê duyệt đề án cơ cấu lại, cổ phần hóa và thoái vốn Nhà nước còn chậm so với kế hoạch đề ra. Việc chậm phê duyệt phương án cơ cấu lại DNNN sẽ ảnh hưởng đến việc tổ chức triển khai cơ cấu lại DNNN nói chung và thực hiện cổ phần hóa, thoái vốn nói riêng.

Đặc biệt, bên cạnh các bộ, ngành, địa phương đã tích cực triển khai các quyết nghị, chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, vẫn còn một số bộ, ngành, địa phương, đơn vị còn bị động, chưa quyết liệt, gây ảnh hưởng đến việc hoàn thành kế hoạch sắp xếp, cổ phần hóa, thoái vốn, cơ cấu lại DNNN năm 2017 của cả nước.

Ngoài ra, công tác đăng ký giao dịch, niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán của các DNNN sau khi cổ phần hóa chưa thực hiện nghiêm túc (có tới 747 doanh nghiệp chưa đăng ký giao dịch, niêm yết trên thị trường chứng khoán). Chậm chuyển giao các doanh nghiệp sau cổ phần hóa về Tổng Công ty Đầu tư và kinh doanh vốn Nhà nước (SCIC).

Để khắc phục những tồn tại trên Bộ Tài chính kiến nghị cần quán triệt sâu sắc các quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp về tiếp tục cơ cấu lại, đổi mới và nâng cao hiệu quả DNNN theo Nghị quyết số 12-NQ/TW ngày 03/6/2017 Hội nghị lần thứ năm Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII để nâng cao hơn nữa nhận thức và có hành động quyết liệt.

Trong năm 2018, theo Bộ Tài chính danh mục bán vốn nhà nước sở hữu sẽ có nhiều doanh nghiệp đình đám như Tổng Công ty Bia rượu - nước giải khát Hà Nội (Habeco), tiếp tục thoái vốn tại Công ty Cổ phần Sữa Việt Nam Vinamilk, các doanh nghiệp trong danh mục quản lý của SCIC, Lọc hóa dầu Bình Sơn....

Trần Kiên