Chung tay chống lại dịch viêm phổi do nhiễm chủng mới của virus Corona (2019-nCoV), chiều 1/2, Hải quan Lào Cai (Việt Nam) đã tặng hàng nghìn chiếc khẩu trang cho Hải quan Hà Khẩu (Trung Quốc). Ảnh: HQLC

Năm qua, Cục Hải quan Lào Cai chú trọng đẩy mạnh các giải pháp thu nộp NSNN, tăng cường cải cách hành chính, hiện đại hoá hải quan; tạo mọi điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp (DN) hoạt động XNK; giải quyết kịp thời các vướng mắc phát sinh. Thực hiện tuần tra, kiểm soát, nắm bắt thông tin tình hình XNK các mặt hàng qua các cửa khẩu, lối mở nhằm phòng ngừa, ngăn chặn, xử lý kịp thời các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại, phòng, chống vận chuyển trái phép hàng hoá, các chất ma tuý qua biên giới.

Qua đó, số doanh nghiệp tham gia XNK qua tỉnh Lào Cai đạt 522 DN, tăng 25 DN so với cùng kỳ năm trước; số tờ khai: 24.862, tăng1.366 tờ khai so với cùng kỳ.

Kim ngạch XNK đạt 1.868,1 triệu USD, bằng 81,5% so với cùng kỳ, trong đó: xuất khẩu đạt 1.152,7 triệu USD, bằng 88,7 % so với cùng kỳ; nhập khẩu đạt 715,4 triệu USD, bằng 72,1% so với cùng kỳ.

Các mặt hàng xuất khẩu chủ yếu gồm nông sản, quặng sắt, phốt pho vàng...; các mặt hàng nhập khẩu chủ yếu là phân bón, hóa chất, than, điện năng, máy móc thiết bị... Tổng trị giá hàng hóa XNK năm 2019 qua địa bàn tỉnh Lào Cai bao gồm các loại hình đạt 2.357,6 triệu USD.

Về nhiệm vụ thu NSNN, Cục Hải quan tỉnh Lào Cai đã xây dựng kế hoạch, giao chỉ tiêu thu NSNN và triển khai nhiệm vụ thu NSNN, công tác quản lý nợ thuế tới toàn thể các đơn vị và cán bộ, công chức để thực hiện. Kết quả (từ 1/1/219 đến 31/12/2019), đơn vị thu NSNN đạt 2.140,228 tỷ đồng.

Theo lãnh đạo Cục Hải quan Lào Cai, năm qua, đơn vị gặp rất nhiều khó khăn đối với nhiệm vụ thu NSNN, xuất phát từ nhiều nguyên nhân như: Tình hình kinh tế - xã hội có nhiều thay đổi ảnh hưởng đến hoạt động sản suất, kinh doanh XNK của các doanh nghiệp có hoạt động XNK qua Lào Cai.

Phía Trung Quốc tăng cường chính sách quản lý đối với hàng hóa XNK, như chính sách quản lý mặt hàng, tăng thuế suất đối với hàng hóa XNK; quản lý chặt chẽ các cửa khẩu phụ, lối mở. Hơn nữa, số thu nộp NSNN giảm do lộ trình cắt giảm thuế quan theo các hiệp định ký kết mà Việt Nam tham gia có hiệu lực thi hành trong năm 2020 và những năm tiếp theo.

Hoạt động của một số DN trên địa bàn có sản phẩm đầu ra gặp nhiều khó khăn, sản lượng thấp, trị giá mặt hàng xuất khẩu rthấp; một số DN trên địa bàn làm thủ tục XNK tại đơn vị khác.

Mặt khác, trong những năm vừa qua, mặt hàng quặng sắt xuất khẩu chiếm tỷ trọng kim ngạch lớn trong nhóm mặt hàng xuất khẩu và là nguồn thu chủ yếu. Tuy nhiên, năm 2019 và các năm tiếp theo, chủ trương của Chính phủ không khuyến khích xuất khẩu nguyên liệu khoáng sản để đảm bảo nguồn nguyên liệu cung cấp cho các nhà máy luyện thép trong nước đã đi vào hoạt động ổn định, dẫn đến số thu nộp NSNN từ mặt hàng quặng sắt giảm đáng kể.

Mặt hàng phân bón nhập khẩu cũng giảm mạnh do nguồn cung cấp từ các nhà máy sản xuất phân bón trong nước đã đi vào hoạt động ổn định, sản lượng đáp ứng được nhu cầu của ngành Nông nghiệp. Hơn nữa, có một số DN kinh doanh phân bón nhập khẩu đã chuyển sang loại hình tạm nhập - tái xuất để cung cấp sang thị trường nước ngoài, dẫn đến nguồn thu này cũng được đánh giá là có chiều hướng tiếp tục giảm.

Một nguyên nhân khác nữa là các dự án trọng điểm đầu tư trên địa bàn tỉnh đã đi vào hoạt động ổn định, vì vậy, nhu cầu nhập khẩu thiết bị máy móc giảm mạnh, kim ngạch giảm, dẫn đến số thu NSNN năm 2019 và các năm tiếp theo của máy móc thiết bị sẽ giảm…

Theo chỉ tiêu được Bộ Tài chính giao thu NSNN là 2.060 tỷ đồng, Tổng cục Hải quan giao chỉ tiêu phấn đấu 2.160 tỷ đồng; UBND tỉnh Lào Cai giao chỉ tiêu phấn đấu là 2.370 tỷ đồng; với số thu NSNN đạt hơn 2.140 tỷ đồng, đơn vị đã đạt 103,9% chỉ tiêu Bộ Tài chính giao; đạt 99,1% chỉ tiêu Tổng cục Hải quan giao, nhưng chỉ đạt 90,3% chỉ tiêu UBND tỉnh Lào Cai giao và bằng 92,92% so với cùng kỳ năm trước (2.303 tỷ đồng).

Với hàng loạt nguyên nhân khách quan ảnh hưởng lâu dài đến nguồn thu NSNN, nhất là dịch viêm phổi do nhiễm chủng mới của virus Corona (2019-nCoV) đang diễn biến rất phức tạp sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động XNK giữa Việt Nam và Trung Quốc,… phải chăng Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan, nhất là tỉnh Lào Cai nên nghiên cứu mức giao thu NSNN năm 2020 phù hợp hơn cho Cục Hải quan Lào Cai.

Trần Kiên