Bộ trưởng Tài chính Đinh Tiến Dũng nêu bất cập trong quản lý nợ công hiện nay. Ảnh: Quốc hội

Thực tế "Việt Nam quản lý nợ một mình một kiểu" tiếp tục được Bộ trưởng Tài chính - Đinh Tiến Dũng nhắc tới khi Quốc hội thảo luận về Dự luật Quản lý nợ công ngày 16/6. Trước đó, những bất cập này từng được Chủ tịch Quốc hội - Nguyễn Thị Kim Ngân nêu khi thảo luận dự luật tại tổ ngày 30/5.

Dẫn chứng cụ thể hơn, ông Dũng nêu thực tế tại WB là dù mang tên Ngân hàng Thế giới nhưng trong 185 thành viên, có đến 118 nước cử đại diện là lãnh đạo Bộ Tài chính. Lý do đây là cơ quan quản lý từ đàm phán, ký hiệp định vay, quản lý nợ vay... Chỉ 6 nước cử Thống đốc Ngân hàng Trung ương là người đại diện, trong đó có Việt Nam và Lào...

Hay tại ADB, trong 67 thành viên thì 48 nước cử đại diện là Bộ trưởng Tài chính, chỉ 5 nước giao trọng trách này cho Thống đốc, trong đó có Việt Nam... “Đang hội nhập, chúng ta phải tính toán. Một mình một kiểu trong quản lý nợ thì chúng tôi e là cũng đến lúc phải thay đổi”, Bộ trưởng Tài chính nói.

Là người giữ "túi tiền ngân sách quốc gia", ông Dũng lo lắng khi có nhiều cơ chế quản lý khác nhau, từ đi vay đến đầu ra của đồng vốn, nên khi xảy ra vấn đề gì rất khó quy trách nhiệm, nhất là trách nhiệm các Bộ, ngành. Do đó, ông cho rằng nhất thiết nên giao về một đầu mối quản lý nợ công.

"Có thể chúng ta không làm được ngay, cần có lộ trình để không ảnh hưởng, tác động lớn đến quản lý nợ cộng. Nhưng nếu làm được ngay cũng là tốt. Thấy bất cập mà không sửa cũng là dở. Là quá dở.”, Bộ trưởng Bộ Tài chính nhấn mạnh.

Ông cũng nêu vướng mắc khiến Việt Nam "mất quyền lợi" khi đàm phán vay ODA (hiện do Bộ Kế hoạch & Đầu tư đảm nhiệm quản lý) là khi ký hiệp định khung, cơ quan đàm phán lại đưa cả vào các điều kiện vay (thời hạn, lãi suất, ưu đãi thuế...). Sau đó Bộ Tài chính mới đi thương thảo hiệp định chính thức, rất khó khăn nếu muốn đàm phán những điều kiện có lợi hơn cho quốc gia. "Chúng tôi không thể nào thương thảo khác được", ông nói.

Tranh luận trước đó về chuyện nên thống nhất một đầu mối quản lý nợ công hay vẫn để nguyên 3 đầu mối "quản" là Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước và Bộ Kế hoạch, ông Hoàng Quang Hàm - Uỷ viên thường trực Uỷ ban Tài chính ngân sách cũng đề nghị nên thống nhất chỉ 1 cơ quan được quản lý nợ công.

Theo ông, không thể chối cãi là 1 đầu mối sẽ tốt hơn, thuận lợi hơn 3 đầu mối: gắn trách nhiệm vay, trả nợ, cân đối nguồn, phân bổ, tránh lãng phí thất thoát; giảm biên chế, tăng tính chuyên nghiệp; tăng niềm tin, giảm phiền hà cho người vay...

“Đành rằng 3 cơ quan thì đỡ xáo trộn bộ máy và có thể phân định trách nhiệm rõ hơn, nhưng thực tế là sự phối hợp chưa bao giờ thông suốt, bức tranh nợ công phải lắp ghép từ nhiều mảnh nên không bao giờ hoàn chỉnh. ODA chưa bao giờ kiểm soát được, luôn vượt dự toán, đẩy bội chi, nợ công lên cao ngoài dự kiến. Việc gắn trách nhiệm vay, phân bổ với trách nhiệm đảm bảo nguồn để trả nợ; trách nhiệm khi xảy ra lãng phí, thất thoát... cũng chưa làm được”, ông Hàm nói.

Cùng chung ý kiến, ông Hoàng Văn Cường - Phó hiệu trưởng Trường đại học Kinh tế Quốc dân cho rằng giao 3 đầu mối quản lý nợ công như hiện hành không gắn được trách nhiệm đi vay, trả nợ. "Như thế không chỉ nguy hại với khả năng trả nợ mà cả tiến độ, dẫn đến dồn trách nhiệm trả nợ nặng vào một thời điểm như giai đoạn hiện nay", ông Cường nêu.

Theo Anh Minh/VnExpress