Vụ tham nhũng của Nghị sĩ kỳ cựu Đảng Dân chủ Mỹ Robert Menendez, người đứng đầu Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ đầy quyền lực cho đến ngày 22/9 vừa qua, đang là tâm điểm chú ý. Đặc biệt là trong bối cảnh ông này dự kiến sẽ tái tranh cử vào năm tới và một cuộc điều tra có thể làm phức tạp thêm nỗ lực của Đảng Dân chủ nhằm mở rộng thế đa số ghế trong Thượng viện.

Theo Hãng tin Reuters, các công tố viên liên bang ở quận Manhattan (New York) tuần trước đã cáo buộc ông Menendez, 69 tuổi và vợ nhận nhận hối lộ bao gồm tiền mặt, vàng miếng và một chiếc ô tô hạng sang Mercedes-Benz, ước tính trị giá hàng trăm nghìn USD. Đổi lại, ông dùng quyền lực cũng như sự ảnh hưởng của mình nhằm bảo hộ và làm giàu cho các doanh nhân, mang lại lợi ích cho Chính phủ Ai Cập.

Ngày 27/9, Thượng nghị sĩ Menendez đã đưa ra lời bào chữa thông qua luật sư của mình, Seth Farber, tại phiên điều trần trước Thẩm phán tòa sơ thẩm Mỹ Ona Wang ở Manhattan.

Thẩm phán Wang cho biết, ông Menendez có thể được thả với khoản bảo lãnh 100.000 USD. Thượng nghị sĩ sẽ phải giao nộp hộ chiếu cá nhân, nhưng có thể giữ lại hộ chiếu công vụ và đi công tác nước ngoài.

Trong bộ vest sọc màu ghi, ông Menendez mỉm cười và trò chuyện với các luật sư của mình sau phiên điều trần. Tiếp đó, ông được cảnh sát Mỹ dẫn ra khỏi phòng xử án.

Sau khi ra khỏi tòa, Menendez và người vợ 56 tuổi, Nadine Menendez, đi ngang qua hàng chục phóng viên mà không trả lời các câu hỏi, lên chiếc ô tô màu đen rồi rời đi.

leftcenterrightdel
Thượng nghị sĩ Mỹ Robert Menendez đến Tòa án Liên bang để điều trần về tội nhận hối lộ liên quan đến 3 doanh nhân bang New Jersey, tại New York, Mỹ, ngày 27/9/2023. Ảnh: REUTERS/Shannon Stapleton 

Trong vụ việc này, vợ của Thượng nghị sĩ và các doanh nhân Jose Uribe, 56 tuổi (người từng làm nhân viên bảo hiểm tại bang California); và Fred Daibes, 66 tuổi (nổi tiếng trong lĩnh vực bất động sản) cũng không nhận tội.

Bà Nadine Menendez được thả với số tiền bảo lãnh 250.000 USD, trong khi doanh nhân Uribe và Daibes được thả với khoản bảo lãnh lần lượt là 1 triệu USD và 2 triệu USD.

Doanh nhân thứ ba, Wael Hana, 40 tuổi (người thành lập một công ty ở New Jersey chuyên chứng nhận thực phẩm không có các chất cấm theo yêu cầu của Luật Hồi giáo), không nhận tội hôm 26/9 và được tại ngoại sau khi nộp số tiền bảo lãnh 5 triệu USD.

Tất cả các bị cáo sẽ trình diện lần đầu tiên trước Thẩm phán Sidney Stein - người sẽ giám sát vụ án vào đầu tuần tới (2/10).

Ông Menendez, một trong hai thượng nghị sĩ đại diện cho bang New Jersey, đã từ chức Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ hôm 22/9 cho đến khi vụ việc được giải quyết, theo yêu cầu dựa trên quy định của Đảng Dân chủ.

Tuy nhiên, ngày 25/9, ông nói rằng sẽ ở lại Thượng viện và đấu tranh chống lại các cáo buộc nhằm vào mình. Menendez nói với các phóng viên: “Tôi tin chắc rằng với tất cả sự thật được trình bày, tôi không chỉ được miễn tội mà sẽ vẫn tiếp tục là thượng nghị sĩ cấp cao của New Jersey”.

Hơn một nửa số thượng nghị sĩ Đảng Dân chủ Mỹ - bao gồm Thượng nghị sĩ Cory Booker của New Jersey - đã kêu gọi ông Menendez từ chức kể từ khi các cáo buộc được công bố hôm 22/9.

Thượng nghị sĩ Dick Durbin hôm 27/9 đã cùng các thành viên Đảng Dân chủ tại Thượng viện kêu gọi Menendez rời khỏi vị trí, với dòng chia sẻ trên X (trước đây gọi là Twitter), rằng ông tin nghị sĩ này không thể phục vụ được nữa.

leftcenterrightdel
Các công tố viên đang tìm cách tịch thu tài sản của Menendez, bao gồm xe sang, tiền mặt, vàng miếng… Nguồn: Bộ Tư pháp Mỹ 

Lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện Chuck Schumer cho biết, ông Menendez sẽ phát biểu trước các thành viên Đảng Dân chủ tại Thượng viện vào hôm nay (28/9).

“Đối với các thượng nghị sĩ, có một tiêu chuẩn cao hơn rất nhiều. Và rõ ràng với bản cáo trạng, Thượng nghị sĩ Menendez đã rớt xuống dưới tiêu chuẩn đó rất nhiều”, ông Schumer nói.

Đảng Dân chủ hiện chiếm đa số ghế ở thế sít sao trong Thượng viện, với 51 ghế (trên tổng số 100 thành viên), trong đó có 3 ghế độc lập thường bỏ phiếu cùng họ, so với 49 ghế của Đảng Cộng hòa.

Thống đốc bang New Jersey Phil Murphy (Đảng Dân chủ), người sẽ chỉ định người thay thế tạm thời nếu Menendez rời ghế, cũng đã kêu gọi ông từ chức.

Bản cáo trạng đối với ông Menendez có kèm hình ảnh các thỏi vàng và tiền mặt mà cơ quan điều tra thu giữ được từ nhà của Menendez.

Các công tố viên đang tìm cách tịch thu tài sản của ông, bao gồm ngôi nhà ở New Jersey, một chiếc Mercedes-Benz mui trần đời 2019 và khoảng 566.000 USD tiền mặt, vàng miếng và tiền từ tài khoản ngân hàng.

Đây là lần thứ ba Menendez bị các công tố viên liên bang điều tra, kể từ khi ông giữ vai trò là một thượng nghị sĩ vào năm 2006. Cho tới nay, ông luôn bác bỏ các cáo buộc và chưa từng bị kết án.
Hoài Phương