Bờ sông bị sạt lở

Người dân ven sông cho biết: Trước đây, thuyền khai thác cát còn lén lút, vụng trộm hút vào ban đêm, mờ sáng hoặc buổi trưa, những lúc vắng vẻ. Từ đầu năm đến nay (tháng 12/2012) hàng chục thuyền lớn trang bị máy hút cát, đường ống dẫn cát từ sông lên bãi. Cả ngày lẫn đêm tiếng máy nổ ầm ĩ dọc sông. Mà cũng khó mà biết được họ hút cát hay đãi vàng. Dòng sông bị sới tung lên, bờ sông nhiều đoạn bị sạt lở. Nhiều đoạn sông đã đổi dòng.

Chúng tôi đi từ xã Hưng Thi xuôi dòng về hướng xã Cố Nghĩa. Buổi sáng trời se lạnh, trên đồng ngô, ruộng lúa chưa một bóng người, nhưng trên dòng sông Bôi từng cặp thuyền hút cát đã hừng hực nổ máy, lùa ống hút sùng sục xuống lòng sông, nước cuộn lên ngầu đục.

Thuyền là nhà của cát tặc

Dừng xe bên một bãi cát, chúng tôi chưa ra khỏi xe, một người đàn ông vạm vỡ từ trong túp lều bạt chạy ra nói: Chào các anh. Các anh đi công cán sớm quá. Hôm nay ông chủ của em đi về Hà Nội. Tiếc quá… Dạ! không tiếp các anh “chu đáo” được.

+ Các bác làm có giấy phép khai thác không?

-  Cái đó thì ông chủ mới biết, chúng em chỉ làm thuê thôi ạ.

+ Ông chủ đã bị cơ quan chức năng phạt lần nào chưa?

- Dạ cũng đôi lần ạ. Chúng em làm cát, sỏi thôi. Mấy thuyền trên Hưng Thi họ còn đãi vàng nên cũng khấm khá.

Hỏi chuyện mới biết, các thuyền đều có một ông chủ đứng ra “lo” mọi “thủ tục” từ bến bãi đến “ngoại giao, đóng thuế”. Ở đây “luật bất thành văn”, các khoản “đóng góp” đều được ấn định con số nhiều, ít cụ thể cho từng thuyền, từng bến. Vì các chủ thuyền cát đã “lo” chu đáo nên mới hoạt động công khai như vậy.

Thuyền này hút cát hay đãi vàng?

Đoạn sông chảy qua địa bàn xã Bến Nghĩa bị cát tặc tàn phá nhiều nhất. Có đoạn bờ đã bị sạt lở vào cả ruộng ngô của dân. Cát ngoài dòng sông đã hết, chủ thuyền cho ống hút vào sát bờ để moi cát. Cát hút lên thuyền, sỏi đống ùn lại giữa sông. Có thuyền hút cát đổ lên bờ thành bãi rồi mở đường tạm cho xe ô tô vào lấy cát.

Điều nhìn thấy rõ nhất, ngày đêm “đập” vào mắt người dân sinh sống ở khu vực này là, tài nguyên khoáng sản của đất nước bị cát tặc “ăn trộm” giữa thanh thiên bạch nhật mà không bị “bắt”. Nhà nước thất thu thuế mà không thấy “ai kêu”.

PV đã ghi lại một số hình ảnh “cát tặc” trên sông Bôi, đoạn qua địa bàn xã Hưng Thi và xã Cố Nghĩa, Lạc Thủy để bạn đọc thấy được dòng sông Bôi đã bị băm nát như thế nào.

Bài, ảnh: Hồng Bài