(Thanh tra) - Tại Trụ sở Tiếp công dân Trung ương, hình ảnh thường được người dân nhắc tới là cán bộ trực tiếp lắng nghe, đối thoại với người dân tại phòng tiếp công dân. Nhưng còn có một lực lượng không kém phần quan trọng, được ví như những "người hùng thầm lặng", đó là các cán bộ xử lý đơn.
Họ là những người ngày ngày làm việc bên những chồng hồ sơ cao ngất, lặng lẽ đọc, phân loại, phân tích để mỗi lá đơn đều được xử lý đúng luật, đúng thẩm quyền. Ít được nhìn thấy, ít khi được vinh danh, song công việc của họ lại là mắt xích sống còn trong hệ thống giải quyết khiếu nại, tố cáo.
Sức ép thầm lặng, ít người thấu hiểu
Mỗi ngày, Trụ sở Tiếp công dân Trung ương tiếp nhận hàng trăm đơn thư khiếu nại, tố cáo, phản ánh từ các tỉnh, thành phố. Khối lượng lớn đến mức, riêng Phòng Xử lý đơn phải bố trí hai phòng làm việc để lưu giữ hồ sơ. Các dãy tủ chật cứng, những chồng đơn lớn nhỏ trên bàn chiếm cả lối đi. Đằng sau mỗi lá đơn không chỉ là mảnh giấy có chữ, mà là số phận, là kỳ vọng của một gia đình, thậm chí của cả cộng đồng.
Trong nhiều vụ việc, hồ sơ dày đến hàng trăm trang. Cán bộ xử lý phải kiên nhẫn đọc từng chi tiết, đối chiếu quy định pháp luật, rà soát sự trùng lặp để có hướng xử lý chính xác. Một sai sót nhỏ trong khâu này có thể khiến vụ việc bị kéo dài, gây thêm bức xúc và phát sinh khiếu kiện vượt cấp.
Công việc của cán bộ xử lý đơn đòi hỏi vừa tỉ mỉ vừa khoa học. Trước hết, họ phải phân loại chính xác: đơn thuộc lĩnh vực đất đai, khiếu nại về bồi thường, tố cáo cán bộ hay phản ánh về chính sách. Sau đó, phải xác định rõ cơ quan có thẩm quyền giải quyết. Việc này không đơn giản, bởi cùng một vụ việc, có thể liên quan đến nhiều cấp, nhiều ngành khác nhau.
Bên cạnh kiến thức pháp luật, cán bộ còn cần khả năng phân tích logic, sự công tâm và thái độ bình tĩnh. Mỗi dòng chữ trong văn bản trả lời, mỗi dấu mực đóng xuống là kết tinh của trách nhiệm và cả uy tín ngành Thanh tra.
Không giống cán bộ tiếp dân được nhìn thấy hằng ngày, công việc của cán bộ xử lý đơn âm thầm trong căn phòng chất đầy hồ sơ. Họ không có nhiều cơ hội chia sẻ với công chúng về sự vất vả, nhưng sức ép thì hiện hữu từng giờ. Khối lượng công việc lớn, nhiều vụ việc phức tạp, thậm chí có hồ sơ tồn đọng qua nhiều nhiệm kỳ, đòi hỏi sự bền bỉ và tinh thần trách nhiệm cao.
Áp lực tâm lý cũng là một thách thức. Nhiều đơn thư chứa đựng sự bức xúc, thậm chí nặng nề về ngôn từ. Dù không trực tiếp đối thoại, cán bộ xử lý vẫn phải đối diện với những nỗi niềm, uất ức đó qua từng câu chữ. Chỉ có bản lĩnh, sự kiên trì và cái tâm trong sáng mới giúp họ vượt qua để giữ sự công tâm.
Góp phần giữ ổn định xã hội
Ít ai nhận ra rằng, việc xử lý đơn đúng, kịp thời có ý nghĩa rất lớn đối với ổn định xã hội. Mỗi vụ việc được hướng dẫn rõ ràng, phân luồng đúng cơ quan thẩm quyền sẽ giúp giảm bớt tình trạng khiếu kiện kéo dài, vượt cấp, hạn chế nguy cơ hình thành điểm nóng về an ninh trật tự. Ở khía cạnh này, cán bộ xử lý đơn chính là “lá chắn” bảo vệ sự bình yên, giữ cho dòng chảy xã hội không bị xáo trộn bởi những bức xúc tích tụ.
Chính vì vậy, họ được ví như “người gác cổng” của hệ thống tiếp công dân. Từ khâu xử lý ban đầu, các cơ quan mới có thể tiếp cận vụ việc theo đúng chức năng. Mắt xích này nếu vững chắc, toàn bộ guồng máy giải quyết khiếu nại, tố cáo sẽ vận hành thông suốt.
Công việc với giấy tờ tưởng khô khan, nhưng sau mỗi tập hồ sơ là cả một đời sống. Chính vì thế, cán bộ xử lý đơn không chỉ làm việc bằng kiến thức pháp luật mà còn bằng tình cảm và sự đồng cảm. Nhiều trường hợp, họ phải nghiên cứu kỹ để vừa bảo đảm đúng luật, vừa có tính nhân văn, tạo sự yên tâm cho công dân.
Sự tận tụy của họ không được đo bằng số lần xuất hiện trên truyền thông, mà bằng niềm tin của Nhân dân. Khi được giải thích, hướng dẫn kịp thời, người dân cảm ơn, ghi nhận. Đó là phần thưởng tinh thần lớn nhất, tiếp thêm động lực để họ gắn bó với nghề.
Ngành Thanh tra vốn coi trọng liêm chính, tận tụy và trách nhiệm. Cán bộ xử lý đơn của Ban Tiếp công dân Trung ương chính là hiện thân của tinh thần đó. Họ không chỉ làm việc vì nhiệm vụ được giao, mà còn vì ý thức trách nhiệm với Đảng, Nhà nước và Nhân dân. Đó là nền tảng để xây dựng văn hóa công vụ mẫu mực, nơi công lý được thực thi từ những điều nhỏ bé nhất.
Trong dịp kỷ niệm các sự kiện trọng đại, khi cả nước tri ân những cống hiến to lớn của nhiều tập thể, cá nhân, chúng ta càng không thể quên những cán bộ xử lý đơn. Công việc của họ lặng lẽ góp phần giữ vững kỷ cương, bảo đảm quyền lợi chính đáng của Nhân dân.
Họ là đôi mắt tinh tường soi từng chi tiết, là bàn tay cần mẫn lật từng trang giấy, là trái tim liêm chính đặt trách nhiệm lên trên hết. Và từ những căn phòng thầm lặng đó, công lý được đưa đến gần dân hơn, niềm tin của Nhân dân với Nhà nước được củng cố bền chặt hơn.
