Một dự án NƠXH tại huyện Bình Chánh

Mới đây, Phó Chủ tịch UBND TP HCM Lê Văn Khoa đã chỉ đạo Sở Xây dựng TP tiếp tục nghiên cứu mô hình nhà 100 triệu đồng ở Bình Dương vận dụng vào điều kiện thực tế tại TP HCM.

Trao đổi với Báo Thanh tra, ông Trần Trọng Tuấn - Giám đốc Sở Xây dựng TP HCM khẳng định có thể làm được nhà giá 100 triệu đồng với 3 điều kiện. Thứ nhất, căn hộ diện tích nhỏ (25m²); có quỹ đất do Nhà nước trực tiếp quản lý, tức là nhà đầu tư không phải bỏ các chi phí như bồi thường giải phóng mặt bằng và thứ ba là đã có sẵn hạ tầng. Tuy nhiên, ông Tuấn cho rằng cần phải có nhiều loại sản phẩm nhà thu nhập thấp chứ không nên ấn định nhà 100 triệu đồng.

TP HCM có thể làm nhà 100 triệu đồng?

- Thưa ông, tỉnh Bình Dương đã cho xây 5.000 căn nhà xã hội rộng 20m² với giá từ 100 triệu đồng cho công nhân trên địa bàn. Người mua có thể trả góp trong vòng 3 - 5 năm. Liệu TP HCM nếu đáp ứng được 3 điều kiện trên có thể làm ra nhiều nhà giá 100 triệu đồng?

+ Ông Trần Trọng Tuấn: Nếu hỏi TP HCM có thể xây dựng nhà 100 triệu đồng hay không, tôi khẳng định là hoàn có thể xây dựng được với 3 điều kiện nói trên, nhưng rất ít. Bình Dương làm hàng loạt nhà 20m² giá rẻ và mô hình đó chỉ phù hợp với nhà ở lưu trú, tập trung trong khu công nghiệp cho cho công nhân ở không gắn liền với khu dân cư.

Bắt buộc dành quỹ đất cho NƠXH
Nhằm phát triển quỹ đất dành cho NƠXH, Bộ Xây dựng đã đưa vào Nghị định 100/2015/NĐ-CP về phát triển NƠXH thêm quy định mới: Tất cả các dự án phát triển nhà ở thương mại, khu đô thị mới, không phân biệt quy mô diện tích đất tại các đô thị từ loại 3 trở lên phải dành 20% quỹ đất của dự án để xây dựng NƠXH (trước đây chỉ có những dự án từ 10ha trở lên mới góp cho quỹ đất cho NƠXH). 20% quỹ đất này, chủ đầu tư sẽ được Nhà nước hoàn trả (hoặc được khấu trừ vào nghĩa vụ tài chính mà chủ đầu tư phải nộp ngân sách Nhà nước) các khoản chi phí bồi như, thường giải phóng mặt bằng, chi phí đầu tư xây dựng...

Tại buổi làm việc mới đây với một doanh nghiệp (DN) về một dự án 3ha ở gần Khu công nghiệp Hiệp Phước (Nhà Bè), tôi đề nghị họ dành 1/3 quỹ đất này làm NƠXH, trong đó giá NƠXH không gồm tiền đất và tiền hạ tầng. Nhà đầu tư cũng rất đồng tình. Hay qua rà soát thì hiện nay, gần Khu chế xuất Linh Trung ở Thủ Đức cũng có khu đất do Nhà nước trực tiếp quản lý, đã có sẵn hạ tầng nên rất khả thi để làm NƠXH khoảng 100 triệu đồng.

Tuy nhiên, với đặc thù như vậy, TP HCM cũng không nên khuyến khích xây nhà 100 triệu đồng vì ảnh hưởng đến sự phát triển đô thị. Vì nhà ở cũng là một loạt công trình và cần theo quy hoạch chung gắn với nhiều chỉ tiêu khác như dân số…

- Hiện nay, nhu cầu ở của người thu nhập thấp rất lớn vậy tại sao lại không khuyến khích xây nhà 100 triệu đồng thưa ông?

+ Ông Trần Trọng Tuấn: Tôi cho rằng mục tiêu NƠXH không không phải là xây nhà 100 triệu đồng, mà nên đặt ra vấn đề làm thế nào để có nhà ở giá rẻ phù hợp với điều kiện người thu nhập thấp, tiếp cận được và mua nhà là điều quan trọng. Thứ hai, đối tượng thu nhập thấp rất đa dạng chứ không phải ai cũng muốn mua nhà 100 triệu đồng. Khi Bình Dương làm nhà 20m² với giá 100 triệu và tập trung ở khu công nghiệp cho công nhân và ở thời điểm đó phù hợp thực tế ở đó. Tuy nhiên, nếu cứ phát triển hàng loạt nhà 100 triệu đồng thì chính Bình Dương cũng sẽ thấy như vậy. Bởi vì sao, đối tượng thu nhập thấp rất đa dạng, và không có nghĩa ai cũng thích mua nhà 100 triệu đồng. Có nhiều người họ vẫn muốn sở hữu căn nhà đẹp hơn, chẳng hạn hai vợ chồng họ tính đến có hai đứa con thì cần phải mua nhà rộng hơn, lên tới 500 triệu đồng chẳng hạn.

Và tôi cho rằng cần phải có nhiều loại sản phẩm nhà thu nhập thấp chứ không nên ấn định nhà 100 triệu đồng.

Giá NƠXH tại TPHCM từ 500 triệu đến 1 tỷ đồng, người dẫn vẫn xếp hàng mua.

- Vậy TP HCM nên xây nhà bao nhiêu tiền để phù hợp với quy hoạch và thực tế?

+ Ông Trần Trọng Tuấn: Mới đây Sở Xây dựng cũng đã chủ trì họp, đã trình lên UBND xin chủ trương tổ chức thi thiết kế điển hình NƠXH. Mục đích là để có sẵn các mẫu thiết kế NƠXH, trên cơ sở đó thống nhất được thiết kế điển hình và nhà đầu tư chỉ việc lấy thiết kế đó để làm. Từ đó giảm chi phí, tăng tiện ích, mỹ quan xung quanh dự án. Qua đó cũng là cải thiện với cách nhìn với NƠXH. Trước đây ai cũng nghĩ NƠXH là xấu, thì nay NƠXH phải đẹp đẽ. Và với giá NƠXH tại TP HCM từ 1 tỷ đồng, rồi 800 triệu đồng, 600 triệu đồng, 500 triệu đồng người dân sẽ xếp hàng mua.

- Với cách làm này vai trò của Nhà nước là hết sức quan trọng thưa ông?

+ Ông Trần Trọng Tuấn: Đúng vậy, DN phải tham gia, đồng tình ủng hộ và vai trò của Nhà nước rất quan trọng trong vấn đề cải cách thủ tục hành chính. Động viên kịp thời tháo gỡ khó khăn cho DN. Đặc biệt là Nhà nước chủ trì các đơn vị hợp sức lại giảm mỗi thứ một chút: Chủ đầu tư, nhà thầu, cung cấp vật tư, đơn vị tư vấn… tạo nên giá NƠXH hợp lý. Tuy nhiên, làm gì cũng phải dựa trên nguyên tắc hài hoà lợi ích giữa các bên.

- Sở Xây dựng có động thái gì để đồng hành cùng DN trong vấn đề xây dựng NƠXH?

+ Ông Trần Trọng Tuấn: Với NƠXH cơ chế hiện nay là không tính tiền sử dụng đất… Tuy nhiên, nhà đầu tư hiện nay họ quan tâm tới sự ổn định chính sách. Thứ hai, Nhà nước phải tạo điều kiện cho DN thực hiện nhanh các thủ tục hành chính. Thực hiện nhanh các thủ tục là thời gian, mà thời gian là tiền bạc và đó chính là chi phí đầu tư. DN cần nhất những điều đó.

Ví dụ chúng tôi đã hoàn chỉnh tờ trình báo cáo lên UBND TP để trình Bộ Xây dựng cho thực hiện thí điểm cơ chế 3 trong 1. Thay vì thực hiện lần lượt thủ tục thẩm định thiết kế cơ sở, thẩm định thiết kế kỹ thuật rồi đến cấp phép… quy trình này kéo dài 75 ngày. Tuy nhiên, xin thí điểm thẩm định thiết kế cơ sở, thiết kế kỹ thuật và cấp phép rút ngắn lại còn 42 ngày mà theo cơ chế liên thông một cửa điện tử.

Cơ quan Nhà nước phải sát cánh với nhà đầu tư chứ đừng để họ tự bơi. Ví dụ hiện nay đang có 39 dự án NƠXH của năm 2017 với 45 ngàn căn nhà hiện nay. Hàng tháng, Sở đều đặn giao ban để nắm tiến độ, khó đến đâu gỡ tới đó. Đơn vị nào đang thi công vướng chỗ nào gỡ ngay. Đơn vị nào chưa đủ điều kiện thì tìm hiểu cho kỹ để đầy đủ và cho thi công…

Với sự quyết liệt này, kỳ vọng đến năm 2020, TP sẽ đưa ra thị trường 30.000 căn NƠXH. Trong số 30.000 căn NƠXH này thì có 20% là nhà cho thuê. Vì có những gia đình họ chỉ đủ tiền đi thuê chứ không có tiền trả góp. Cái quan trọng là cần phải ngồi tính lại giá thuê sao cho hợp lý, không thể đắt hơn so với nhà trả góp.

- Xin cảm ơn ông!

Nghiêm Lan (Thực hiện)