(Thanh tra) - Trong những năm gần đây, trên địa bàn phường Ngọc Sơn, tỉnh Thanh Hóa, tình trạng một số hộ dân tự ý chuyển đổi đất rừng sản xuất sang mục đích nuôi tôm đang diễn ra với chiều hướng gia tăng. Điều này không chỉ vi phạm quy định pháp luật về đất đai, quy hoạch, trật tự xây dựng mà còn tiềm ẩn nhiều hệ lụy đến môi trường và công tác quản lý Nhà nước.
Chính quyền địa phương vào cuộc quyết liệt
Theo báo cáo của UBND phường Ngọc Sơn ngày 15/7/2025, nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng vi phạm này là do việc trồng rừng trước đó không mang lại hiệu quả kinh tế. Nhiều diện tích đất bị bỏ hoang từ sau năm 2002 đã được các hộ dân tận dụng, cải tạo thành các khu trang trại, trong đó có việc chuyển đổi thành các ao nuôi tôm.
Một số hộ dân, thấy mô hình nuôi tôm mang lại lợi nhuận cao, đã tự ý đầu tư, sửa chữa các công trình cũ để làm bể nuôi, không thông qua thẩm định hay phê duyệt của cơ quan chức năng.
Cụ thể, hiện có 5 hộ dân trên địa bàn đã và đang thực hiện nuôi tôm trái phép, gồm các ông: Lê Công Dũng, Lê Đình Nam, Lê Duy Hồng, Nguyễn Hồng Dương và Vũ Ngọc Đồng. Tất cả đều vi phạm hành vi tự ý xây dựng bể nuôi tôm trên đất rừng sản xuất, không đúng với quy hoạch sử dụng đất, không có giấy phép xây dựng và chưa được cấp thẩm quyền phê duyệt.
Trước thực trạng đó, ngay sau khi nhận được chỉ đạo của Sở Nông nghiệp và Môi trường, tỉnh Thanh Hóa theo Giấy mời số 614/GM-SNNMT ngày 11/7/2025, UBND phường Ngọc Sơn đã triển khai các biện pháp kiểm tra, xác minh cụ thể từng trường hợp vi phạm.
Các bộ phận chuyên môn được giao nhiệm vụ lập biên bản, hồ sơ hiện trạng và ra quyết định xử phạt hành chính theo đúng quy định pháp luật.
Song song với đó, phường đã ban hành các thông báo đình chỉ thi công, ra quyết định cưỡng chế, buộc tháo dỡ công trình vi phạm và tổ chức nhiều cuộc vận động, thuyết phục người dân tự giác khắc phục sai phạm.
Qua công tác tuyên truyền và làm việc trực tiếp, các hộ dân đã thừa nhận hành vi vi phạm và cam kết bằng văn bản sẽ tự tháo dỡ công trình, không yêu cầu bồi thường về tài sản trên đất, đồng thời chấp nhận trả lại hiện trạng ban đầu sau khi kết thúc vụ nuôi.
UBND phường cũng đã xây dựng và triển khai Kế hoạch số 29/KH-UBND về xử lý các trường hợp xây dựng bể nuôi tôm trái phép, yêu cầu các hộ dân ký cam kết tháo dỡ sau khi thu hoạch và tuyệt đối không được thả con giống mới. Thời hạn chót để hoàn thành việc tháo dỡ được ấn định là trước ngày 30/6/2025. Tuy nhiên, do một số hộ chưa thu hoạch xong vụ nuôi và đang tìm địa điểm mới để di chuyển trang thiết bị nên tiến độ thực hiện vẫn còn chậm.
Phải xử lý dứt điểm trước ngày 30/9
Đáng chú ý, trước phản ánh của công dân và qua rà soát thực tế tại các địa phương, ngày 17/7/2025, UBND tỉnh Thanh Hóa đã ban hành Công văn chỉ đạo (số 7946/SNNMT-CCBĐ&TS) yêu cầu các phường có tình trạng nuôi tôm trái phép, trong đó có phường Ngọc Sơn phải xử lý dứt điểm tình trạng này trước ngày 30/9/2025.
Cụ thể, UBND tỉnh yêu cầu chính quyền các phường liên quan căn cứ quy định pháp luật hiện hành, rà soát nguồn gốc đất, quy hoạch sử dụng đất và hướng dẫn người dân thực hiện nuôi trồng thủy sản đúng quy định. UBND tỉnh cũng chỉ đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh tăng cường kiểm tra, đôn đốc và hướng dẫn các địa phương về các quy định pháp luật, bảo vệ môi trường và trật tự xây dựng. Trường hợp địa phương không chấp hành nghiêm, sẽ có biện pháp xử lý cụ thể, báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh trước ngày 17/10/2025.
Sự chỉ đạo đồng bộ từ tỉnh đến cơ sở thể hiện quyết tâm chính trị cao của chính quyền trong việc thiết lập lại trật tự trong quản lý đất đai, bảo vệ môi trường sinh thái và đảm bảo sự phát triển bền vững.
Theo lãnh đạo phường Ngọc Sơn, trong thời gian tới, địa phương sẽ nghiêm túc chấn chỉnh công tác quản lý đất đai, trật tự xây dựng, thực hiện đầy đủ các chỉ đạo, hướng dẫn từ cấp trên. Nâng cao hiệu quả tuyên truyền pháp luật về đất đai, môi trường và quy hoạch xây dựng để người dân nhận thức đúng, không tái phạm.
Tăng cường kiểm tra, giám sát hiện trường, phát hiện và xử lý dứt điểm các vi phạm, tránh để tình trạng “nhờn luật”.
Theo đó, phân công rõ trách nhiệm cho các tổ kiểm tra, công chức địa chính, tư pháp và trưởng các tổ dân phố. Sau khi kết thúc vụ nuôi, kiên quyết không cho tái diễn việc thả con giống mới.
Nếu người dân không tự giác tháo dỡ, UBND phường sẽ tiến hành cưỡng chế theo quy định của pháp luật. Thời gian hoàn thành toàn bộ kế hoạch xử lý vi phạm được xác định là trước ngày 30/9/2025.
Thống kê từ Chi cục Thủy sản Thanh Hóa cho thấy, trên địa bàn 8 phường ở khu vực biển Nghi Sơn hiện có hơn 60 trường hợp nuôi tôm tự phát, trái phép trên đất nông nghiệp, đất dự án, gây ảnh hưởng trực tiếp đến môi trường biển, gây khó khăn cho chính quyền trong công tác quản lý đất đai. Mặc dù cơ quan chức năng đã tích cực tuyên truyền, vận động, cưỡng chế; tuy nhiên, chỉ được một thời gian ngắn, người dân lại tiến hành nuôi thả tôm trở lại.
Nguyên nhân chính dẫn đến việc chưa xử lý dứt điểm là do các trường hợp nuôi tôm vi phạm trên địa bàn đã diễn ra từ nhiều năm trước; quy mô xây dựng lớn, trong đó, có cả doanh nghiệp thuê đất đầu tư dự án, kinh phí đầu tư lớn bao gồm bể nuôi, máy móc, vật tư… dẫn đến nhiều khó khăn trong việc cưỡng chế phá dỡ.
