(Thanh tra) - Ngày 12/9/2025, UBND TP.HCM ban hành Quyết định 1436/QĐ-UBND thành lập Ban Chỉ đạo giải quyết hậu quả sự cố tràn dầu trên sông Lòng Tàu sau vụ va chạm giữa tàu KMTC SURABAYA và tàu GLENGYLE, huy động nhiều sở ngành và chính quyền địa phương phối hợp ứng phó, bảo vệ môi trường và đời sống dân sinh.
Ngày 12/9/2025, UBND TP.Hồ Chí Minh ban hành Quyết định số 1436/QĐ-UBND thành lập Ban Chỉ đạo giải quyết hậu quả sự cố tràn dầu trên sông Lòng Tàu. Đây là bước đi quan trọng nhằm huy động sức mạnh tổng hợp của các ngành, các cấp trong xử lý sự cố môi trường lớn, có tác động trực tiếp đến hệ sinh thái rừng ngập mặn Cần Giờ và đời sống hàng chục hộ dân nuôi trồng thủy sản.
Sự cố hàng hải nghiêm trọng trên sông Lòng Tàu
Sáng 25/4/2025, hai tàu KMTC SURABAYA và GLENGYLE va chạm trên luồng Lòng Tàu (huyện Cần Giờ cũ), gây tràn dầu ra diện tích khoảng 30 ha rừng ngập mặn, ảnh hưởng trực tiếp đến sinh thái và sản xuất thủy sản của 27 hộ dân địa phương. Sự cố buộc các lực lượng chức năng phải khẩn trương triển khai biện pháp khoanh vùng, thu gom dầu loang, kéo dài nhiều tuần. Đến ngày 16/5/2025, việc tách tàu mới hoàn tất, song hệ lụy môi trường và sinh kế vẫn còn để lại nhiều thách thức.
Trong thời gian này, UBND TP.HCM đã ban hành các văn bản khẩn, thành lập Ban Chỉ huy tạm thời để xử lý bước đầu. Tuy nhiên, tính chất phức tạp của sự cố, mức độ thiệt hại và yêu cầu bồi thường – khắc phục lâu dài đặt ra nhu cầu phải có một cơ chế phối hợp liên ngành, thường trực và có thẩm quyền rõ ràng.
Cơ cấu Ban Chỉ đạo theo Quyết định 1436/QĐ-UBND
Theo quyết định ngày 12/9/2025, Ban Chỉ đạo gồm 16 thành viên, trong đó:
Trưởng ban: Ông Bùi Minh Thạnh, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM, Phó Trưởng ban: Ông Nguyễn Xuân Hoàng, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường.
Thành viên là đại diện Bộ Tư lệnh TP.HCM, Bộ đội Biên phòng, Công an Thành phố, Cảng vụ Hàng hải, các Sở: Tài chính, Du lịch, Tư pháp, Khoa học và Công nghệ, Xây dựng, Công Thương, cùng Chủ tịch UBND bốn xã trực tiếp chịu ảnh hưởng: An Thới Đông, Bình Khánh, Cần Giờ và Thạnh An.
Ban Chỉ đạo được giao nhiệm vụ điều tra nguyên nhân, thẩm định và thống kê thiệt hại, tổ chức bồi thường, phục hồi môi trường, bảo đảm an ninh trật tự và xử lý pháp lý các vấn đề liên quan. Quyết định 1436/QĐ-UBND đồng thời thay thế Quyết định 3304/QĐ-UBND ngày 27/6/2025, thể hiện sự điều chỉnh từ mô hình chỉ đạo tạm thời sang cơ chế phối hợp chặt chẽ, lâu dài.
Ý nghĩa của việc thành lập Ban Chỉ đạo
Việc kiện toàn Ban Chỉ đạo mang ba ý nghĩa quan trọng. Thứ nhất, đây là sự khẳng định quyết tâm của chính quyền TP.HCM trong việc xử lý hậu quả sự cố môi trường một cách minh bạch, có trách nhiệm. Thứ hai, cơ cấu liên ngành bảo đảm sự phối hợp đồng bộ, khắc phục hạn chế trong chia cắt trách nhiệm giữa các sở, ngành. Thứ ba, sự tham gia của lãnh đạo UBND các xã trực tiếp chịu ảnh hưởng giúp tăng tính thực tiễn và phản ánh kịp thời nguyện vọng người dân.
Sự cố Lòng Tàu một lần nữa cảnh báo về nguy cơ rủi ro môi trường gắn với hoạt động hàng hải. Trong bối cảnh TP.HCM định hướng phát triển Cần Giờ thành trung tâm kinh tế biển và sinh thái, việc rút ra bài học kinh nghiệm từ sự cố này có ý nghĩa chiến lược, không chỉ cho công tác ứng phó sự cố mà còn cho quy hoạch phát triển bền vững.
Hướng tới xử lý toàn diện và lâu dài
Sau khi Ban Chỉ đạo đi vào hoạt động, trọng tâm trước mắt là tổng hợp số liệu thiệt hại, xác định trách nhiệm bồi thường của các chủ tàu và khẩn trương triển khai giải pháp phục hồi hệ sinh thái rừng ngập mặn. Song song, công tác tuyên truyền, hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng cần được chú trọng, nhằm giảm thiểu tác động đến sinh kế.
Về lâu dài, TP.HCM cần phối hợp Bộ Xây dựng, và Bộ Nông nghiệp & Môi trường nghiên cứu cơ chế giám sát vận hành tàu biển trên luồng Lòng Tàu, tăng cường hạ tầng cứu hộ cứu nạn, đồng thời thiết lập quỹ dự phòng ứng phó sự cố môi trường. Đây sẽ là những bước đi cần thiết để giảm thiểu rủi ro, bảo vệ vùng lõi sinh thái quý giá của khu dự trữ sinh quyển Cần Giờ.
Việc thành lập Ban Chỉ đạo theo Quyết định 1436/QĐ-UBND không chỉ giải quyết trước mắt thiệt hại của một sự cố hàng hải nghiêm trọng, mà còn đặt nền móng cho một cơ chế ứng phó sự cố môi trường bài bản, đa ngành, đa cấp, gắn trách nhiệm quản lý nhà nước với quyền lợi của người dân và yêu cầu phát triển bền vững.
