Giới lãnh đạo sốt ruột!

Khởi điểm là động thái công bố mua vào 3 triệu CP của Chủ tịch Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai (HAG) Đoàn Nguyên Đức trong tháng 5/2011, không hẹn mà gặp, nhiều doanh nghiệp niêm yết (DNNY) khác đồng loạt công bố nghị quyết HĐQT về việc mua cổ phiếu quỹ như CTCP Kinh Đô (KDC) đăng ký mua 5 triệu cổ phiếu (CP), CTCP Cơ điện lạnh (REE) thống nhất mua 5 triệu CP, CTCP Cơ điện và xây dựng Việt Nam (VNE) đăng ký mua 1 triệu CP... Chỉ tính trong hai ngày 25 và 26/5, tổng cộng có tới 14 DN công bố sẽ mua vào với tổng khối lượng hơn 50 triệu CP, trong đó có những mã được đăng ký mua với khối lượng “khủng” như KDC, TLH, PTL (10 triệu CP), HPG (10 triệu CP), HVG (5 triệu CP)… Ngoài ra còn có hàng loạt DN khác đăng ký mua từ 1 triệu CP trở lên như PHR, SPM, UDC, TLH, KHA, PXL… và nếu chỉ tính trong tháng 5/2011, toàn thị trường có trên 30 giao dịch đăng ký mua CP quỹ. Mới đây nhất, một số DN sau khi mua CP quỹ xong đã tiếp tục đăng ký mua nữa như CTCP Đại Thiên Lộc (DTL) đăng ký mua 1,5 triệu CP quỹ trong thời gian từ ngày 4/7 đến 8/8 bằng nguồn thặng dư vốn tính đến 31/3/2011. DTL hiện có 2,51 triệu CP quỹ và đây là số CP quỹ DTL vừa mua xong hôm 21/6; Tổng CTCP Dịch vụ tổng hợp dầu khí (PET) đăng ký mua 3 triệu CP trong thời gian 3 tháng tính từ ngày 30/6; CTCP Đầu tư Căn nhà mơ ước (DRH) đăng ký mua 1,5 triệu CP quỹ đến hết ngày 24/9 và nếu thực hiện giao dịch thành công, DRH sẽ có 2,67 triệu CP quỹ, tương đương tỷ lệ 14,47%. Trước đó, DRH đã mua được 1,17 triệu CP quỹ trong tổng số 1,8 triệu CP đăng ký mua.

Nguyên nhân được hầu hết DN đưa ra là nhằm bình ổn thị giá CP. Trên thực tế, không khó để nhận thấy việc thị trường mất điểm mười phiên liên tục (từ 12/5 đến 25/5) đã kéo giá của nhiều CP giảm khá sâu dưới mức giá trị sổ sách. Tình trạng này đã khiến giới lãnh đạo DN sốt ruột, và có lẽ do không chịu nổi cảnh CP của DN mình cứ rớt hoài trong khi các thông tin xấu gần như đã phản ánh vào giá CP trước đó nên đã quyết định mua vào.

Tốt và không tốt

Trong điều kiện bình thường, DN tuyên bố mua CP quỹ đồng nghĩa với phát đi thông điệp “thị giá đang ở dưới giá trị thực”, hoặc “Chúng tôi đang có nguồn tiền mặt dồi dào, làm ăn tốt, không lo về vốn”… Điều này có thể trấn an cổ đông và thu hút các nhà đầu tư khác nắm giữ CP đó. 

Ngoài ra, mua CP quỹ chính là cách hỗ trợ giá trực tiếp cho cổ phiếu. Theo Tiến sĩ Đinh Thế Hiển, Giám đốc Viện Nghiên cứu Tin học và Kinh tế ứng dụng, về mặt lý thuyết, DN sẽ mua CP quỹ trong hai trường hợp là: Thứ nhất, DN đang có nguồn tiền mặt nhàn rỗi nhưng chưa có kế hoạch đầu tư kinh doanh nên sử dụng vào mua CP quỹ như một cách đầu tư; thứ hai, khi giá CP xuống quá thấp, DN mua CP quỹ để giảm lượng cung trên thị trường, qua đó trợ giá cho CP.  

Bên cạnh mặt tích cực, mua CP quỹ cũng có những điểm cần cân nhắc. Nếu DN đang thiếu tiền mà mua CP quỹ quá lớn có thể khiến dòng tiền bị suy kiệt, đặc biệt trong bối cảnh lãi suất cao và nguồn tiền khan hiếm thì lại càng rủi ro hơn. Ngoài ra, trong trường hợp thị trường đang giảm mạnh thì động thái mua CP quỹ nếu với số lượng không đủ lớn sẽ không thể kìm được đà rớt giá của CP. Điều này đồng nghĩa với việc mua CP quỹ có thể gây thiệt hại cho chính DN, tức gây thiệt hại cho cổ đông. 

Ông Huỳnh Anh Tuấn, TGĐ CTCP Chứng khoán SJC cho rằng, thông tin đăng ký mua CP quỹ với khối lượng lớn xuất hiện hàng loạt có thể được xem là một trong nhiều yếu tố tích cực hỗ trợ thị trường. “Hơn ai hết, DN là chủ thể hiểu rõ nhất giá trị CP của DN mình nên việc mua lại CP làm CP quỹ chính là hình thức đầu tư tài chính có khả năng đem lại hiệu quả cao, tuy nhiên không phải không có yếu tố rủi ro trong đó. Do vậy, DNNY chỉ nên căn cứ vào lượng tiền mặt nhàn rỗi để tiến hành mua CP quỹ mà thôi”, ông Tuấn nói.

 Hồ Doãn