Các doanh nghiệp xuất khẩu gạo cho rằng, trong vòng 3 giờ mà thông quan 400.000 tấn gạo là thiếu minh bạch. Ảnh: TQ

Trước đó, một số doanh nghiệp xuất khẩu gạo đã có đơn “kêu cứu” gửi đến Thủ tướng Chính phủ phản ánh về việc cơ quan Hải quan mở hệ thống phần mềm khai hải quan điện tử không minh bạch.

Một số doanh nghiệp xuất khẩu gạo cho rằng, chỉ trong vòng 3 giờ, từ 00h00 đến 03h00 sáng ngày 12/4, đã có 400 ngàn tấn gạo được thông quan là không minh bạch, cần được làm rõ.

Tổng cục Hải quan cho biết, thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về việc xuất khẩu gạo trong bối cảnh dịch bệnh và hạn hán, xâm nhập mặn theo thông báo tại Văn bản số 2827 ngày 10/4/2020 của Văn phòng Chính phủ, cùng ngày 10/4, Bộ trưởng Bộ Công Thương đã ban hành Quyết định số 1106 công bố hạn ngạch xuất khẩu gạo trong tháng 4 năm 2020. Quyết định có hiệu lực kể từ 00h ngày 11/4, trong đó có quy định về nguyên tắc quản lý hạn ngạch như sau:

Thương nhân đăng ký tờ khai hải quan trước sẽ được trừ vào hạn ngạch xuất khẩu trước. Số lượng khai trên tờ khai hải quan đã đăng ký sẽ được trừ lùi vào số lượng được phép xuất khẩu trong tháng 4. Trường hợp tờ khai hải quan không còn giá trị làm thủ tục hoặc số lượng thực xuất ít hơn số lượng đã khai hải quan thì số dư sẽ được cộng trở lại số lượng được phép xuất khẩu trong tháng 4.

Xuất khẩu gạo được thực hiện khai hải quan tự động. Ảnh: TQ

Tờ khai hải quan có giá trị làm thủ tục hải quan cho tới khi tổng số lượng đăng ký xuất khẩu của các tờ khai chạm mốc 400.000 tấn.

Hệ thống Xử lý dữ liệu điện tử hải quan (VNACCS/VCIS) do Chính phủ Nhật Bản viện trợ hoạt động theo nguyên tắc xử lý tự động. Để thực hiện quyết định của Bộ Công Thương, Tổng cục Hải quan cần có thời gian để thiết lập các chỉ tiêu thông tin trên hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan.

Kể từ 24h ngày 11/04, hệ thống đã được thiết lập để hoạt động tự động theo nguyên tắc tự động tiếp nhận, tự động trừ lùi số lượng gạo xuất khẩu trong hạn ngạch được phép xuất khẩu theo nguyên tắc tờ khai đăng ký trước sẽ được trừ vào hạn ngạch xuất khẩu trước, ngay sau khi người khai hải quan gửi thông tin tờ khai hải quan đến hệ thống, không có sự can thiệp của công chức hải quan.

Hệ thống Xử lý dữ liệu điện tử hải quan tự động dừng tiếp nhận thông tin đăng ký tờ khai hải quan nếu số lượng đăng ký chạm mốc hạn ngạch.

Qua theo dõi, thống kê của Tổng cục Hải quan trong thời gian từ 24h ngày 11/4 đến 19h34 ngày 12/4 đã có 40 doanh nghiệp đăng ký tờ khai xuất khẩu tại 13 chi cục hải quan. Số lượng gạo đã đăng ký tờ khai xuất khẩu 399.999,73 tấn.

Hôm nay, trả lời Đài Truyền hình Việt Nam, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Cẩn cũng khẳng định việc thông quan xuất khẩu 400.000 tấn gạo được thiết lập để hoạt động tự động theo nguyên tắc tự động tiếp nhận, không có sự can thiệp của công chức hải quan.