Quang cảnh buổi tọa đàm. Ảnh: TQ

Các khách mời của buổi tọa đàm là đại diện các cơ quan quản lý Nhà nước, chuyên gia, hiệp hội, hãng xe và chủ xe đã trao đổi, thảo luận về những rủi ro kỹ thuật, khó khăn vướng mắc và hướng tháo gỡ; đề xuất chính sách với Nhà nước để giải bài toán thiếu hụt nhiên liệu đạt chuẩn.

Theo Quyết định 49/2011/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, các loại xe ô tô sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới phải áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức 5 (Euro 5) từ ngày 1/1/2022.

Riêng một số dòng xe lắp ráp trong nước đã cấp chứng nhận kiểu loại sẽ được gia hạn, mốc cuối cùng áp dụng tiêu chuẩn khí thải Euro 5 là ngày 1/1/2024.

Theo thống kê của Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), kể từ thời điểm chính thức áp dụng (2022) đến nay, đã có hàng trăm mẫu xe mới đạt tiêu chuẩn khí thải Euro 5 được ra mắt. Số lượng xe giao đến tay người tiêu dùng lên tới hàng trăm nghìn chiếc.

Tuy nhiên, hiện có rất ít cửa hàng có xăng, dầu phù hợp với xe đạt tiêu chuẩn khí thải mức 5 khiến khách hàng khó khăn trong việc sử dụng loại nhiên liệu phù hợp, tiềm ẩn nguy cơ gây hỏng hóc tới phương tiện.

Nguyên nhân là do nguồn cung nhiên liệu, xăng đạt chuẩn Euro 5 (RON 95-V) và dầu diesel (DO 0,001S-V) chưa sản xuất trong nước mà phụ thuộc vào nhập khẩu.

Người tiêu dùng khó tìm được xăng đạt chuẩn Euro 5 (RON 95-V) và dầu diesel (DO 0,001S-V). Ảnh: TQ

Ông Nguyễn Đức Phúc Hưng, chủ nhân chiếc xe từng gặp vấn đề về nhiên liệu cho biết, mua xe sản xuất năm 2022, lúc đó nhiên liệu Euro 5 là tiêu chuẩn rất mới, xe ông phải đáp ứng nhưng không có cảnh báo nào trên nắp bình nhiên liệu. Trong thời gian đầu mua cũng không được hãng đưa ra các cảnh báo hệ luỵ khi đổ nhiên liệu dưới chuẩn. Ban đầu cũng có một số lần đổ dầu không đúng tiêu chuẩn xe nhưng không nhiều. Ở mỗi lần bảo dưỡng phải làm các hạng mục liên quan đến vệ sinh động cơ nhiều hơn.

Cũng theo ông Hưng, sau khi xảy ra hiện tượng trên, hãng xe đưa ra các khuyến cáo phải đổ nhiên liệu Euro 5, nếu không hãng sẽ không chịu trách nhiệm về việc xe lỗi.

VAMA cũng phối hợp với Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam khuyến cáo tại các cây xăng dầu, hướng dẫn khách hàng sử dụng app của Logigo và Petrolimex để tìm kiếm các trạm nhiên liệu cung cấp nhiên liệu Euro 5 cho khách hàng.

Theo hệ thống của Petrolimex chỉ có 1.145 điểm cung cấp dầu diesel và có khoảng 200 điểm cung cấp xăng đạt tiêu chuẩn Euro 5, trong khi có đến 5.000 trạm xăng dầu của Petrolimex trên toàn quốc, cho thấy tỷ lệ rất nhỏ các điểm cung cấp nhiên liệu Euro 5.

Chỉ tính riêng trong Petrolimex chỉ đạt 21% các điểm cung cấp diesel Euro 5 và 3,6% điểm cung cấp xăng Euro 5.

Và tại địa phương, khách hàng không thể mua được nhiên liệu Euro 5, điều này ảnh hưởng nghiêm trọng đến các phương tiện vận hành đã đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật Euro 5 cũng như gây khó khăn chung cho khách hàng và doanh nghiệp.

TS. Nguyễn Thiết Lập, Khoa Cơ khí ô tô, Đại học Giao thông vận tải cho biết, đổ lẫn hai loại nhiên liệu cũng sẽ ảnh hưởng ít nhiều đến xe.

"Chủ xe cần lưu ý hơn khi sử dụng, theo dõi thường xuyên hơn thông báo trên xe để biết được sự cố xảy ra. Có thể nhờ chuyên gia, kỹ thuật viên kiểm tra, đánh giá để có thông tin kịp thời", ông Lập khuyến cáo.

Cần có các giải pháp mang tính đột phá nhằm tăng nguồn cung nhiên liệu, xăng đạt chuẩn Euro 5 (RON 95-V) và dầu diesel (DO 0,001S-V). Ảnh: TQ

Ông Đặng Minh Tuân, Trưởng ban Truyền thông và Chuyển đổi số, Toyota Việt Nam - TMV, cho biết, với việc nhiên liệu đáp ứng tiêu chuẩn Euro 5 đang hạn chế, TMV đã đưa ra khuyến cáo cho khách hàng mua xe chạy bằng động cơ diesel.

Cụ thể, khách hàng cần ký cam kết bằng văn bản xác nhận đã hiểu rõ rủi ro và tác hại của việc dùng dầu không đạt chuẩn, và hoàn toàn chịu trách nhiệm nếu xảy ra hỏng hóc do đổ dầu không đạt chuẩn.

Theo ông Tuân, mục đích yêu cầu ký cam kết để nâng cao nhận thức của khách hàng về việc cần đổ dầu đạt chuẩn, và phần nào hạn chế rủi ro khi đổ nhiên liệu không đạt chuẩn.

Theo ông Đào Công Quyết, Trưởng Tiểu ban truyền thông VAMA, sau khoảng hơn 2 năm chuyển đổi công nghệ sản phẩm để thực hiện lộ trình khí thải, các thành viên của VAMA đã và đang tiếp nhận đến hàng nghìn khiếu nại của khách hàng liên quan đến vấn đề chất lượng nhiên liệu không tương xứng với công nghệ xe đáp ứng tiêu chuẩn khí thải Euro 5.

Cụ thể, khách hàng phàn nàn về việc xuất hiện các đèn báo lỗi trên taplo, động cơ bị rung giật do kim phun, van tuần hoàn khí xả tắc nghẽn, thậm chí động cơ có thể dừng đột ngột, gây mất an toàn giao thông. Chỉ số về tuổi thọ của dầu máy bị giảm, hệ thống bộ lọc bị muội than…

Với trách nhiệm của nhà sản xuất, các thành viên VAMA trước tiên xử lý lỗi cho khách hàng và khuyến cáo cho khách hàng tầm quan trọng của tìm kiếm và sử dụng đúng nguồn nhiên liệu Euro 5.

Các đại biểu cho rằng để đáp ứng tiêu chuẩn khí thải Euro 5, các cơ quan chức năng cần có các giải pháp mang tính đột phá vừa nhập khẩu tiến tới sản xuất trong nước nhằm tăng nguồn cung nhiên liệu, xăng đạt chuẩn Euro 5 (RON 95-V) và dầu diesel (DO 0,001S-V) đáp ứng người tiêu dùng.