Quang cảnh hội thảo. Ảnh: TQ

Phát biểu chỉ đạo tại hội thảo, ông Hồ Đức Phớc - Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết, việc đổi mới, cơ cấu lại DN Nhà nước là một trong những nhiệm vụ quan trọng của tái cơ cấu nền kinh tế. Trong những năm qua, Bộ Tài chính đã tham mưu Chính phủ các cơ chế chính sách về tái cơ cấu DN Nhà nước. Công tác CPH, thoái vốn thời gian qua đã đạt nhiều kết quả tích cực.

Tuy nhiên, cũng tồn tại một số vướng mắc như: Tiến độ chậm, chưa đạt kết quả đề ra theo đề án mà Chính phủ đã phê duyệt, nguồn thu CPH chưa đạt yêu cầu. Chỉ tính riêng năm 2021, Quốc hội giao Chính phủ thu từ CPH 40.000 tỷ đồng, nhưng hết năm thu chưa đầy 2.000 tỷ đồng.

Theo Bộ trưởng, việc xác định giá trị DN có vai trò rất quan trọng. Tuy nhiên, thời gian qua, việc xác định giá trị của DN còn chưa chính xác, thường thấp hơn giá trị thực tế, gây thất thoát, lãng phí.

Bên cạnh đó là một số tồn tại trong sắp xếp nhà đất chưa có quy định rõ ràng như: Xác định lợi thế thương mại, liên danh liên kết… Ngoài ra, còn có vai trò của người đứng đầu DN Nhà nước quyết tâm chưa cao nên tiến độ chưa đạt yêu cầu…

Bộ trưởng mong muốn thông qua hội thảo, Bộ Tài chính sẽ nhận được nhiều ý kiến quý báu của các đại biểu. Bộ Tài chính sẽ tổng hợp các ý kiến, nghiên cứu để trình Chính phủ ban hành các quy định phù hợp nhằm thúc đẩy quá trình tái cơ cấu kinh tế đất nước, tăng năng lực sản xuất kinh doanh, thực hiện phát triển DN một cách bền vững, thực chất.

Ông Phạm Văn Đức, Phó Cục trưởng Cục Tài chính DN cho biết, kết quả CPH, lũy kế giai đoạn 2016 - 2020 đã có 180 DN được cấp có thẩm quyền phê duyệt phương án CPH với tổng giá trị DN là 489.690 tỷ đồng, trong đó giá trị vốn Nhà nước là 233.792 tỷ đồng. Về thoái vốn, lũy kế tổng số thoái vốn từ năm 2016 - 2020 đạt 27.312 tỷ đồng, thu về 177.397 tỷ đồng.

Quá trình CPH thời gian qua tuy đã đạt được những kết quả tích cực nhưng so với yêu cầu còn chậm, chưa đạt mục tiêu kế hoạch đề ra do nhiều nguyên nhân, trong quá trình thực hiện vẫn còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc như: Xử lý đất đai khi CPH; xử lý tài chính, tài sản, nợ; xác định giá trị DN, giá trị phần vốn Nhà nước...

Theo ông Phạm Văn Đức, trọng tâm hoàn thiện thể chế cho giai đoạn 2021 - 2025 là xây dựng Luật Sửa đổi, bổ sung Luật Quản lý, sử dụng vốn Nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại DN (Luật số 69/2014/QH13). Theo đó, tập trung hoàn thiện, xây dựng khung khổ pháp lý về quản lý, đầu tư vốn Nhà nước vào sản xuất kinh doanh tại DN; giải quyết hài hòa mối quan hệ giữa Nhà nước, cơ quan đại diện chủ sở hữu và DN theo nguyên tắc thị trường, hiệu quả sử dụng vốn đầu tư của Nhà nước, tạo động lực, sức ép để thúc đẩy DN Nhà nước chủ động sắp xếp để giữ vai trò chủ đạo dẫn dắt các DN trong nước phát triển...

Tại hội thảo, đại diện các cơ quan đại diện chủ sở hữu; đại diện lãnh đạo các tập đoàn, tổng công ty Nhà nước, các chuyên gia cũng đã trình bày các tham luận, phát biểu đóng góp ý kiến và kiến nghị đến Chính phủ, các bộ, ban, ngành nhằm thúc đẩy quá trình CPH DN, đơn vị sự nghiệp công lập và thoái vốn Nhà nước tại DN trong thời gian tới.

Đặc biệt, các ý kiến cũng kiến nghị không tính giá đất vào giá trị DN khi CPH, thay vào đó, trả đất về lại Nhà nước để sử dụng cơ chế thuê đất hoặc đấu giá quyền sử dụng đất sau khi cổ phần xong.