Với sự vào cuộc quyết liệt, TP Uông Bí đã xử lý cơ bản các vi phạm về đất đai xảy ra tại xã Điền Công (cũ). Ảnh: Trọng Tài

Xã buông lỏng quản lý đất đai

Cơ quan Ủy ban Kiểm tra - Thanh tra TP Uông Bí cho biết, công tác quản lý, SDĐ, xử lý vi phạm về đất đai tại khu vực trên thuộc địa bàn xã Điền Công, trong thời gian từ năm 2002 đến hết năm 2019, trải qua nhiều giai đoạn khác nhau. Xã Điền Công trước đây thuộc huyện Yên Hưng (nay là thị xã Quảng Yên). Năm 2006, xã được sáp nhập vào thị xã Uông Bí. Từ ngày 1/1/2020, xã Điền Công được sáp nhập vào phường Trưng Vương, TP Uông Bí.

Ngày 7/8/2002, UBND tỉnh Quảng Ninh ban hành Quyết định số 2623, thu hồi 258,54ha đất tại thị xã Uông Bí, huyện Yên Hưng và tạm giao cho Nhà máy điện Uông Bí để kiểm đếm, đền bù giải phóng mặt bằng (GPMB) xây dựng mở rộng Nhà máy Nhiệt điện Uông Bí. Trong đó, có diện tích để thi công tuyến kênh dẫn nước tuần hoàn làm mát nhà máy nhiệt điện.

Năm 2013, UBND tỉnh Quảng Ninh ban hành quyết định về việc điều chỉnh ranh giới, diện tích và cho Công ty TNHH MTV - Tổng Công ty Phát điện 1 thuê đất bổ sung để xây dựng mở rộng Nhà máy Nhiệt điện Uông Bí.

Ngày 25/9/2013, Phòng Tài nguyên và Môi trường TP Uông Bí và Công ty TNHH MTV - Tổng Công ty Phát điện 1 cùng các đơn vị liên quan đã có biên bản bàn giao đất tại thực địa; trong đó, bàn giao cho UBND xã Điền Công quản lý 86,72ha đất đã bồi thường GPMB. Trong tổng diện tích 86,72ha đất này có 57ha diện tích đất thuộc dự án khu nuôi trồng thủy sản đã được tỉnh Quảng Ninh phê duyệt.

Tuy nhiên, khi TP Uông Bí triển khai thực hiện dự án khu nuôi trồng thủy sản phía Tây kênh làm mát Nhà máy Nhiệt điện Uông Bí đã vấp phải sự phản đối, không trả lại đất đã chiếm của các hộ dân, làm phát sinh điểm nóng đơn thư. Theo thống kê, đến tháng 12/2020, mới chỉ có 47/79 hộ dân nhận kinh phí hỗ trợ, trả lại đất cho Nhà nước. Trước thực trạng đó, tháng 1/2021, UBND TP Uông Bí đã phải ra quyết định bảo vệ thi công dự án và bàn giao mặt bằng cho nhà đầu tư.

Trước đó, UBND TP Uông Bí đã chỉ đạo Cơ quan Ủy ban Kiểm tra - Thanh tra TP tiến hành thanh tra công tác quản lý đất đai năm 2019 tại xã Điền Công (nay là phường Trưng Vương).

Kết luận thanh tra chỉ rõ, có tổng số 79 trường hợp có hành vi chiếm đất, tổng diện tích đất bị chiếm là 457.636,4m². Giai đoạn chiếm đất chủ yếu xảy ra trong năm 2009, 2010 - đây là giai đoạn Nhà máy Nhiệt điện Uông Bí (nay là Công ty Nhiệt điện Uông Bí) được Nhà nước giao đất. Cùng với đó, có 3 trường hợp đã được thu hồi đất, đền bù GPMB khu vực phía Đông kênh làm mát, do dự án không thực hiện đến phần diện tích này nên các hộ dân đã tái chiếm với tổng diện tích 28.300m² và sử dụng từ năm 2003 cho đến nay.

“Chính quyền xã Điền Công trong giai đoạn từ tháng 9/2013 đến tháng 12/2019 đã buông lỏng quản lý đất đai, không kiểm tra, xử lý vi phạm dẫn đến các trường hợp vi phạm trong 1 thời gian dài. Chỉ đến khi UBND TP thu hút dự án nuôi trồng thủy sản tại đây thì UBND xã mới phát hiện, báo cáo và tiến hành yêu cầu các hộ dân trả đất. Trách nhiệm chính thuộc chủ tịch, phó chủ tịch UBND phụ trách lĩnh vực; công chức địa chính - nông nghiệp và môi trường của UBND xã Điền Công qua các thời kỳ từ tháng 9/2013 đến tháng 12/2019” - Cơ quan Ủy ban Kiểm tra - Thanh tra TP Uông Bí khẳng định.

Xử lý kỷ luật tập thể, cá nhân liên quan

Được biết, hiện nay TP Uông Bí đang triển khai thực hiện dự án khu nuôi trồng thủy sản phía Tây kênh làm mát Nhà máy Nhiệt điện Uông Bí. Đây là mô hình phát triển nông nghiệp công nghệ cao, nhằm tạo việc làm, thu nhập cho lao động là người địa phương.

Bên cạnh việc trả lời các kiến nghị của người dân, UBND TP Uông Bí khẳng định, đề nghị thỏa thuận, bồi thường, hỗ trợ của các hộ dân là không đúng quy định pháp luật. Tuy nhiên, để giải quyết các vấn đề liên đến quan quyền lợi, nghĩa vụ của các hộ dân, UBND TP, các ngành chức năng, UBND xã Điền Công, chủ đầu tư và các hộ dân liên quan đã tổ chức đối thoại và thống nhất, chủ đầu tư dự án hỗ trợ toàn bộ hoa màu, vật kiến trúc trên đất cho các hộ dân theo khung giá quy định của Nhà nước. Đồng thời, hỗ trợ công vận chuyển thu dọn cho các gia đình tính theo diện tích đất là 432.000 đồng/sào (tương ứng 1.200 đồng/m²). Song, đến nay vẫn còn 27 hộ dân vẫn chưa đồng thuận, không nhận tiền hỗ trợ và tiếp tục viết đơn thư kiến nghị, khiếu nại gửi đến nhiều cơ quan chức năng...

Cơ quan Ủy ban Kiểm tra - Thanh tra TP Uông Bí cho biết, để xảy ra vi phạm của các hộ dân trong một thời gian dài nguyên nhân chủ quan là do công tác quản lý đất đai của UBND xã Điền Công (cũ) chưa thật sự sâu sát, có giai đoạn buông lỏng quản lý, thiếu kiểm tra, đôn đốc xử lý vi phạm. Mặt khác, còn do sự thiếu hiểu biết của người dân trong việc chấp hành các quy định của pháp luật về đất đai.

Sau khi kết luận thanh tra được ban hành, Chủ tịch UBND TP đã ban hành công văn chỉ đạo các phòng ban liên quan và UBND phường Trưng Vương nghiêm túc thực hiện các nội dung tại kết luận thanh tra. Trong đó, yêu cầu xử lý nghiêm, dứt điểm đối với các trường hợp vi phạm tại khu vực kênh làm mát, buộc trả lại đất đã chiếm để triển khai thực hiện dự án theo quy định của pháp luật. Đồng thời, yêu cầu UBND xã Điền Công (giai đoạn từ 9/2013 đến 12/2019) tổ chức kiểm điểm, làm rõ và xử lý trách nhiệm, có hình thức kỷ luật đối với tập thể, cá nhân có liên quan đến vi phạm.

Trọng Tài