Trả lời: Điều 6, Luật Thanh tra 2025 quy định 8 nhóm hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động thanh tra để nhằm đảm bảo kiểm soát quyền lực, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, đảm bảo tính minh bạch trong hoạt động thanh tra, theo đúng tinh thần của Quy định số 131-QĐ/TW, ngày 27/10/2023 của Bộ Chính trị về kiểm soát quyền lực, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật Đảng và trong hoạt động thanh tra, kiểm toán (Quy định số 131).

Theo TS Đinh Văn Minh, nguyên Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Thanh tra Chính phủ, những hành vi bị nghiêm cấm quy định trong Luật Thanh tra 2025 được xây dựng trên cơ sở kế thừa quy định của Luật Thanh tra 2022, đồng thời tiếp thu, luật hoá một cách cô đọng, súc tích các hành vi tham nhũng, tiêu cực bị nghiêm cấm và được nhận diện, chỉ rõ trong Quy định số 131-QĐ/TW. So với Điều 8 của Luật Thanh tra 2022, Điều 5 của Luật Thanh tra 2025 đã bổ sung hành vi: Cố ý bỏ lọt hành vi vi phạm pháp luật, tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; không xử lý hoặc kiến nghị xử lý đối với cơ quan, tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm pháp luật, tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; không xử lý hoặc kiến nghị xử lý, thu hồi tiền, tài sản bị chiếm đoạt, thất thoát, lãng phí được phát hiện qua thanh tra theo quy định tại Khoản 3, Điều 8;… để luật hoá đầy đủ Quy định 131-QĐ/TW.

Ngoài ra, Điều 5 Luật Thanh tra 2025 được sắp xếp lại theo hướng đưa hành vi cố ý không ra quyết định thanh tra, thanh tra không đúng thẩm quyền, không đúng với nội dung thanh tra đã được phê duyệt,… nhận hối lộ, môi giới hối lộ, gây sách nhiễu, lạm quyền… lên hàng đầu trong nhóm các hành vi bị cấm nhằm nhấn mạnh và tăng cường tính răn đe với chính các công chức làm công tác thanh tra.

Cụ thể, 8 hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động thanh tra được quy định tại Điều 5 Luật Thanh tra 2025 như sau:

1. Cố ý không ra quyết định thanh tra khi phát hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật mà theo quy định của pháp luật phải tiến hành thanh tra; thanh tra không đúng thẩm quyền, không đúng với nội dung quyết định thanh tra, kế hoạch tiến hành thanh tra đã được phê duyệt.

2. Nhận hối lộ, môi giới hối lộ, đưa hối lộ trong hoạt động thanh tra; lợi dụng chức vụ, quyền hạn thanh tra để thực hiện hành vi trái pháp luật, sách nhiễu, gây khó khăn, phiền hà cho đối tượng thanh tra và cơ quan, tổ chức, cá nhân khác; lạm quyền trong quá trình tiến hành thanh tra.

3. Bao che, cố ý bỏ lọt hành vi vi phạm pháp luật, tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; cố ý kết luận sai sự thật, không có căn cứ pháp luật; cố ý quyết định, xử lý trái pháp luật; không kiến nghị khởi tố và chuyển hồ sơ vụ việc có dấu hiệu tội phạm được phát hiện qua thanh tra đến cơ quan điều tra theo quy định; không xử lý hoặc kiến nghị xử lý đối với cơ quan, tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm pháp luật, tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; không xử lý hoặc kiến nghị xử lý, thu hồi tiền, tài sản bị chiếm đoạt, thất thoát, lãng phí được phát hiện qua thanh tra theo quy định.

4. Tiết lộ thông tin, tài liệu liên quan đến cuộc thanh tra khi kết luận thanh tra chưa được công khai.

5. Can thiệp trái pháp luật vào hoạt động thanh tra; tác động làm sai lệch kết quả thanh tra, kết luận, kiến nghị thanh tra.

6. Không cung cấp thông tin, tài liệu hoặc cung cấp không kịp thời, không đầy đủ, không trung thực, thiếu chính xác; chiếm đoạt, tiêu hủy, làm sai lệch tài liệu, vật chứng liên quan đến nội dung thanh tra.

7. Chống đối, cản trở, mua chuộc, đe dọa, trả thù, trù dập người tiến hành thanh tra, người giám sát, người thẩm định, người cung cấp thông tin, tài liệu cho cơ quan thanh tra; gây khó khăn cho hoạt động thanh tra.

8. Hành vi khác bị nghiêm cấm theo quy định của luật.