Công ty Tuấn Vinh bị phạt 160 triệu đồng vì xây dựng đường ống xả thải không phép. Ảnh: Văn Thanh

Theo báo cáo của Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) Thanh Hóa, nguyên nhân chính gây ra hiện tượng cá chết hàng loạt trên sông Âm trong hai ngày 3 - 4/7/2017 là do Công ty TNHH Sản xuất Thương mại Vận tải Tuấn Vinh (Cty Tuấn Vinh, chuyên sản xuất bột giấy, giấy vàng mã) hoạt động tại cụm công nghiệp Bãi Bùi, xã Quang Hiến, huyện Lang Chánh gây ra (cụm công nghiệp Bãi Bùi còn có hai công ty khác hoạt động trong lĩnh vực này gồm có Công ty Cổ phần Lâm sản Lang Chánh và Hợp tác xã Chế biến Lâm sản Lang Chánh). 

Kiểm tra thực tế, Công ty Tuấn Vinh đã lắp đặt trái phép 1 đường ống nhựa PVC D150 và van khóa chôn ngầm dưới lòng đất để xả nước thải không qua xử lý ra sông Âm. Đường ống dẫn nước thải chôn ngầm, lợi dụng thời điểm về đêm hoặc trời mưa để xả trộm nên khó bị phát hiện. 

Ngoài ra, Công ty này còn đấu nối từ đáy bể phản ứng keo tụ vào đường ống cấp nước thô; tại trạm bơm nước thô có lắp đặt đường ống, van khóa dẫn ra sông Âm. Thực nghiệm quy trình xả thải cho thấy nước thải không qua xử lý được xả thẳng ra sông Âm khiến cá chết hàng loạt.

Bên cạnh việc xả thải không qua xử lý thẳng ra sông Âm, Công ty Tuấn Vinh còn đào thêm 2 ao chứa nước thải tại góc phía Nam của Nhà máy (diện tích khoảng 400m2, chiều sâu khoảng 1m) để bơm nước thải từ bể xử lý hiếu khí về lưu giữ. Kiểm tra tại ao chứa cho thấy, ao chứa chỉ được lót thành, đáy sơ sài bằng bạt nilon, nước thải trong ao đang thấm vào nền đất và thấm vào mương thoát nước bên cạnh Công ty. 

Các cơ quan chức năng yêu cầu Công ty Tuấn Vinh tháo dỡ toàn bộ đường ống xả nước thải chôn ngầm đấu nối từ bể phản ứng keo tụ vào đường ống cấp nước thô, niêm phong van khóa đương ống xả thải khu vực trạm bơm nước phía bờ sông Âm. Đồng thời, yêu cầu Cty Tuấn Vinh dừng ngay việc bơm thải vào ao chứa tạm và bơm nước thải về hồ sinh học để tiếp tục xử lý theo đúng quy trình kỹ thuật, khẩn trương thực hiện các biện pháp khắc phục vi phạm theo yêu cầu của Đoàn kiểm tra Sở TN&MT ngày 25/2/2017.

Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa ban hành quyết định xử phạt hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường đối với Công ty Tuấn Vinh là 160 triệu đồng. Đình chỉ hoạt động của Công ty này và yêu cầu thóa dỡ toàn bộ các hạng mục xây dựng trái phép. Công ty Tuấn Vinh chỉ được hoạt động trở lại sau khi được cơ quan có thẩm quyền chấp thuận. Giao UBND huyện Lang Chánh giám sát việc đình chỉ hoạt động và khắc phục tồn tại về bảo vệ môi trường của Công ty Tuấn Vinh.

Trước đó, dọc tuyến sông Âm đoạn chảy qua các xã Giao An, huyện Lang Chánh và xã Vân Am, huyện Ngọc Lặc liên tiếp xảy ra tình trạng cá tự nhiên chết hàng loạt không rõ nguyên nhân gây hoang mang dư luận. Chính quyền đã tổ chức thu gom, chôn lấp theo quy định và khuyến cáo nhân dân tạm thời không sử dụng nguồn nước sông Âm để sinh hoạt.

Văn Thanh