Ngôi nhà từ đường của họ Dương, thôn Thanh Bình, đã được trả về cho con cháu dòng họ. Ảnh: LHC

Ngày 6/10/2024, Báo Thanh tra có bài viết “Quảng Bình: Cậu ruột tố cáo cháu giả chữ ký ông ngoại đã chết để chiếm đất”. Theo đó, nguyên đơn là ông Dương Minh Luyện (SN 1960).

Theo nguyên đơn, vợ chồng Nguyễn Thái Lam (cháu gọi ông Luyện là cậu) và vợ là Dương Thị Hà, năm 2005 về xin ở nhà cha mẹ ông Luyện là ông Dương Lai (mất năm 1980) và bà Phạm Thị Điểu (mất năm 2015, không biết chữ). Về được mấy tháng, Lam và Hà trộm sổ đỏ dòng họ đi làm hồ sơ tặng cho sai pháp luật.

Hợp đồng tặng cho ngày 17/10/2006, được UBND xã Quảng Xuân ký xác thực bởi Phó Chủ tịch UBND xã lúc đó là Dương Văn Tương. Thời điểm này, tất cả các người con của bà Điểu đều đi làm ăn lập nghiệp ở xa nên không biết. Năm 2015, sau khi bà Điểu qua đời, các con cháu của ông Lai và bà Điểu có kế hoạch xây nhà thờ, mới phát hiện ra đất hương hoả của ông bà đã mang tên cháu ngoại Nguyễn Thái Lam và vợ.

Con cháu họ Dương đã đòi lại được mảnh đất hương hoả của ông bà. Ảnh: LHC

Theo ông Dương Minh Luyện, mẹ ông là bà Phạm Thị Điểu khai hoang thửa đất trên từ năm 1946 đến khi mất (2015) không có tranh chấp. Theo Luật Đất đai năm 2013, thì khai hoang trước ngày 1/7/2014 phải quy chủ cho cha mẹ ông. Còn ông Lam, bà Hà là người đến ở nhờ, lấy trộm sổ đỏ đi làm dẫn đến khu đất vườn trên bị cấp sai đối tượng.

Hội đồng xét xử xác định, hợp đồng tặng cho đất có chữ ký không đúng thực tế, vì một bên đã chết từ trước và bên còn lại không biết chữ. Theo xác nhận của UBND xã Quảng Xuân, bà Điểu không thể ký tên, nhưng trong hợp đồng lại có đầy đủ chữ ký của cả ông Lai và bà Điểu. Tòa tuyên hợp đồng vô hiệu theo quy định tại Điều 122 Bộ luật Dân sự.

Tòa kiến nghị Sở Nông  nghiệp và Môi trường Quảng Bình và UBND huyện Quảng Trạch thu hồi 3 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp cho ông Lam, bà Hà các năm 2007, 2011 và 2020 dựa trên hợp đồng vô hiệu.

Tòa buộc Nguyễn Thái Lam và Dương Thị Hà trả lại cho các đồng thừa kế của ông Dương Lai và bà Phạm Thị Điểu thửa đất số 269, tờ bản đồ 07, diện tích 360m² tại thôn Thanh Bình, xã Quảng Xuân, huyện Quảng Trạch.

Về yêu cầu của ông Dương Minh Luyện việc vợ chồng Lam, Hà làm nhà trên đất nông nghiệp với diện tích 366m² trong vườn của bố mẹ ông, Tòa án Nhân dân huyện Quảng Trạch đánh giá giải quyết trong một sự việc khác.