Nguồn gốc diện tích đất có chiều ngang 33m, chiều dài tính từ quốc lộ 80 đến giáp kênh Rạch Giá - Hà Tiên tại khu phố Ba Hòn do gia đình ông Sắt nhận chuyển nhượng của 3 hộ gồm: Ông Nguyễn Văn Tạo, chiều ngang 18m (có Tờ ủy quyền đất ghi năm 1991, được UBND huyện Hà Tiên xác nhận); ông Lâm Hoàng Anh, chiều ngang 12m (có Giấy mua bán công lao động ghi ngày 2/11/1991, được UBND xã Dương Hòa xác nhận); còn lại chiều ngang 3m, ông Sắt trình bày là nhận chuyển nhượng của ông Dương (không rõ họ tên và không có giấy tờ chứng minh).

Quá trình sử dụng, ông Sắt chuyển nhượng đất trên cho hộ ông Lê Sơn Tùng chiều ngang 10,5m (Giấy sang nhượng ghi ngày 9/3/1998, được UBND huyện Hà Tiên xác nhận); ông Nguyễn Văn Hài chiều ngang 7m (không có giấy tờ chứng minh, nhưng được ông Sắt thừa nhận trong đơn khiếu nại ngày 7/4/2004 và ông Hài thừa nhận tại Biên bản làm việc của Thanh tra tỉnh ngày 23/11/2016). Phần đất còn lại chiều ngang 15,5m, chiều dài từ quốc lộ 80 đến kênh Rạch Giá - Hà Tiên, các cạnh bên có kích thước là 32,6m và 32,8m, tổng diện tích là 506,85m², trong đó có diện tích 173,6m² đất nằm ngoài hành lang bảo vệ an toàn công trình giao thông (HLATGT) và diện tích 333,25m² đất nằm trong HLATGT; phần đất này đã được ông Sắt quản lý sử dụng cất nhà ở và làm công trình phụ đến khi quy hoạch giải tỏa.

Thực hiện dự án xây dựng trung tâm thương mại Ba Hòn, huyện Kiên Lương, ngày 28/11/2002, UBND tỉnh ra Quyết định số 3258 phê duyệt phương án đền bù thiệt hại về đất đai, hoa màu, vật kiến trúc, trợ cấp di dời và ổn định đời sống, trong đó có diện tích đất 506,85m² của ông Sắt đang sử dụng.

Ngày 21/5/2003, UBND huyện Kiên Lương ra Quyết định số 383 thu hồi diện tích đất 144m² (thực tế là 173,6m²) của ông Sắt. Theo phương án được phê duyệt, ông Sắt được bồi thường 245.101.890 đồng, trong đó bồi thường diện tích đất là 144m² (thiếu 29,6m²); không bồi thường diện tích 333,25m² đất HLATGT.

Ông Sắt đồng ý nhận bồi thường, nhưng làm đơn khiếu nại yêu cầu đo đạc lại diện tích đất, kiểm tra vật kiến trúc, phân định cấp nhà; bố trí tái định cư và bồi thường diện tích 333,25m² đất HLATGT.

Khiếu nại của ông Sắt được Chủ tịch UBND huyện Kiên Lương xem xét ra Quyết định số 366 ngày 1/3/2004 và Quyết định số 805 ngày 20/7/2005, giải quyết bồi thường bổ sung về đất diện tích 29,6m², vật kiến trúc số tiền 56.450.661 đồng.

Ông Sắt không đồng ý, làm đơn khiếu nại gửi đến UBND tỉnh Kiên Giang.

UBND tỉnh đã giao Thanh tra tỉnh phối hợp với Sở Xây dựng và UBND huyện Kiên Lương đo đạc lại diện tích đất theo yêu cầu của ông Sắt. Kết quả, tổng diện tích đất ông Sắt quản lý, sử dụng là 506,85m² (có Biên bản kiểm tra ngày 8/9/2005, được ông Sắt thống nhất ký tên).

Ngày 8/3/2006, Chủ tịch UBND tỉnh ra Quyết định số 304 công nhận Quyết định số 805 ngày 20/7/2005 của Chủ tịch UBND huyện Kiên Lương; giao UBND huyện Kiên Lương lập thủ tục bổ sung bồi thường, hỗ trợ vật kiến trúc (1 đồng hồ điện 3 pha và đường ống thoát nước) cho ông Sắt 1.707.476 đồng và ưu tiên cho mua nền tái định cư theo quy định. Tổng cộng, ông Sắt được bồi thường, hỗ trợ 303.260.027 đồng và ưu tiên mua 2 nền tái định cư.

Ông Sắt không đồng ý, tiếp tục làm đơn khiếu nại yêu cầu bồi thường diện tích 333,25m2 đất HLATGT, nâng giá bồi thường nhà, chi phí lắp đặt đường dây điện 3 pha.

Ngày 29/4/2008, Chủ tịch UBND tỉnh xem xét ra Quyết định số 1088 khẳng định Quyết định số 304 ngày 8/3/2006 đúng quy định của pháp luật; giao UBND huyện Kiên Lương lập thủ tục bồi thường bổ sung vật kiến trúc cho ông Sắt, gồm: Phần chênh lệch diện tích nhà, cấp nhà và 1 dây điện (3 pha) từ trụ 38 đến trụ 42, dài 302m, nhôm 50mm .

UBND huyện Kiên Lương đã lập thủ tục bồi thường bổ sung vật kiến trúc cho ông Sắt với số tiền 51.045.807 đồng.

Ông Sắt không đồng ý, tiếp tục khiếu nại.

Ngày 9/5/2016, Chủ tịch UBND tỉnh tiếp dân định kỳ, trực tiếp đối thoại với ông Sắt về nội dung khiếu nại; giao Thanh tra tỉnh phối hợp với UBND huyện Kiên Lương kiểm tra, rà soát toàn bộ vụ việc.

Kết quả kiểm tra, rà soát xét thấy: Việc Chủ tịch UBND huyện Kiên Lương giải quyết bồi thường bổ sung diện tích đất 29,6m² cho ông Sắt tại Quyết định số 805 ngày 20/7/2005, nhưng không ban hành quyết định thu hồi đất và tính giá đất bồi thường theo phương án cũ (áp dụng Bảng quy định giá các loại đất ban hành kèm theo Quyết định số 1066 ngày 13/6/1997 của UBND tỉnh) là chưa đúng quy định tại Điều 42 Luật Đất đai năm 2003; Khoản 1, Điều 9 Nghị định số 197/2004/NĐ-CP.

Việc UBND huyện Kiên Lương thực hiện Quyết định số 1088 ngày 29/4/2008 của Chủ tịch UBND tỉnh bồi thường bổ sung vật kiến trúc cho ông Sắt nhưng lại tính giá cũ (áp dụng quy định đơn giá xây dựng mới nhà ở và công trình dân dụng trên địa bàn tỉnh ban hành kèm theo Quyết định số 1442/2000 ngày 22/6/2000 của UBND tỉnh) mà không thực hiện theo giá mới là không phù hợp quy định tại Bảng đơn giá xây dựng mới nhà ở và công trình kiến trúc trên địa bàn tỉnh ban hành kèm theo Quyết định số 104/2004.

Việc ông Sắt khiếu nại yêu cầu bồi thường diện tích 333,25m² đất HLATGT là không phù hợp quy định tại Điều 6 Nghị định số 22/1998/NĐ-CP. Diện tích đất này thuộc HLATGT, không thuộc trường hợp được bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất. Tuy nhiên, xét ông Sắt có quá trình sử dụng ổn định, liên tục từ năm 1991, chính quyền địa phương không có biện pháp ngăn chặn, xử lý; do đó thuộc trường hợp được xem xét, hỗ trợ theo quy định tại Điều 7 Nghị định số 22/1998/NĐ-CP.

Từ những nhận định và căn cứ trên, mới đây, ngày 16/12/2016, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Mai Văn Huỳnh đã giao UBND huyện Kiên Lương ban hành quyết định thu hồi và bồi thường quyền sử dụng diện tích đất 29,6m² cho ông Sắt theo giá tại thời điểm có quyết định thu hồi đất; hỗ trợ diện tích 333,25m2 đất HLATGT bằng 70% giá đất phi nông nghiệp liền kề cho ông Sắt theo quy định bảng giá đất đối với các loại đất trên địa bàn tỉnh ban hành kèm theo Quyết định số 35/2014 ngày 22/12/2014 của UBND tỉnh; ban hành quyết định bồi thường diện tích nhà, cấp nhà (nhà C3.A3.b = 78,88m² và nhà T1.2 = 302,36m²) và 1 dây điện (3 pha) từ trụ 38 đến trụ 42, dài 302m, nhôm 50mm cho ông Sắt theo quy định của pháp luật hiện hành.

Quỳnh Vy