Đại tá Lương Ngọc Dùng, Phó Chánh Thanh tra Bộ Công an. Ảnh: PV

Nhân kỉ niệm 75 năm Ngày Quốc khánh (2/9/1945 - 2/9/2020), chúng tôi đã có cuộc phỏng vấn Đại tá Lương Ngọc Dùng, Phó Chánh Thanh tra Bộ Công an về xây dựng Thanh tra CAND trong sạch, vững mạnh, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

- PV: Xin ông điểm lại những dấu ấn đặc biệt về quá trình xây dựng lực lượng Thanh tra CAND?

+ Phó Chánh Thanh tra Lương Ngọc Dùng: Trong kháng chiến chống Pháp, tổ chức bộ máy của Công an chưa có lực lượng thanh tra, nhưng hoạt động thanh tra vẫn được tiến hành và do lãnh đạo Công an các cấp trực tiếp thực hiện hoặc cử cán bộ thực hiện.

Những năm 60 của thế kỷ XX, trong bối cảnh cả nước tập trung sức người, sức của cho sự nghiệp kháng chiến chống Mỹ cứu nước, ngày 28/5/1967, Bộ trưởng Bộ Công an Trần Quốc Hoàn đã ký Quyết định số 295/BCA thành lập Thanh tra Bộ Công an với nhiệm vụ: “Giúp Bộ trưởng trong việc phát huy dân chủ, củng cố đoàn kết nội bộ, tăng cường giữ gìn kỷ luật trong lực lượng CAND; bảo đảm chấp hành nghiêm các chủ trương, chính sách của Đảng, các chế độ và pháp luật của Nhà nước, thực hiện tốt các quy định của Bộ trưởng trong toàn ngành Công an”. Sự kiện này đánh dấu sự ra đời và trở thành Ngày Truyền thống của lực lượng Thanh tra CAND.

Thực hiện đường lối đổi mới theo Nghị quyết Đại hội lần thứ VI của Đảng, Bộ trưởng Bộ Nội vụ (nay là Bộ Công an) đã ra Chỉ thị số 11/BNV ngày 10/7/1987 về việc hưởng ứng “những việc cần làm ngay”, chỉ đạo Công an các cấp phải có kế hoạch tổ chức tiếp dân hiệu quả, tập trung giải quyết tốt đơn thư khiếu nại, tố cáo, nhất là khiếu nại về bắt, giam, thu giữ tài sản, cải tiến việc đăng ký hộ khẩu… không để kéo dài làm ảnh hưởng đến uy tín của lực lượng Công an.

Ngày 3/7/1989, Bộ trưởng đã ký Quyết định số 686/QĐ-BNV chuyển Ban Thanh tra trực thuộc Tổng cục Xây dựng lực lượng CAND thành Ban Thanh tra trực thuộc Bộ trưởng. Ngày 9/12/1989, Bộ trưởng ký Quyết định số 174/QĐ-BNV quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và tổ chức của Ban Thanh tra Bộ, bổ sung nhiệm vụ thanh tra theo chức năng quản lý Nhà nước… Các hoạt động thanh tra trong những năm đó thực hiện theo Pháp lệnh Thanh tra năm 1990, Luật Khiếu nại, tố cáo; Pháp lệnh Chống tham nhũng năm 1998.

Thực hiện Luật Thanh tra năm 2004, Chính phủ ban hành Nghị định số 63/2006/NĐ-CP ngày 23/6/2006 về tổ chức và hoạt động Thanh tra CAND, trong đó quy định: “Thanh tra CAND là thanh tra Nhà nước được tổ chức thành hệ thống trong CAND, có chức năng thanh tra hành chính và thanh tra chuyên ngành thuộc phạm vi quản lý Nhà nước của Bộ Công an”.

Ngày 13/5/2014, Chính phủ ban hành Nghị định số 41/2014/NĐ-CP quy định về tổ chức và hoạt động Thanh tra CAND trong đó quy định: “Trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của mình, cơ quan Thanh tra trong CAND có trách nhiệm thực hiện và giúp cơ quan quản lý Nhà nước có thẩm quyền cùng cấp thực hiện quản lý Nhà nước về công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, tiếp công dân, phòng, chống tham nhũng, lãng phí theo quy định của pháp luật”.

Đến nay, công tác tổ chức và cán bộ Thanh tra CAND được xây dựng và hoàn thiện từ Trung ương đến địa phương. Hoạt động thanh tra ngày càng mở rộng về phạm vi và đi sâu vào nhiều lĩnh vực quản lý Nhà nước, góp phần quan trọng đảm bảo đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước được chấp hành nghiêm và hiệu quả.

- PV: Ông có thể chia sẻ thêm những kết quả nổi bật của lực lượng Thanh tra CAND những năm qua?

+ Phó Chánh Thanh tra Lương Ngọc Dùng: Trải qua hơn 50 năm xây dựng và trưởng thành, Thanh tra CAND luôn là đơn vị dẫn đầu trong các phong trào thi đua và đạt được nhiều kết quả quan trọng trên các lĩnh vực công tác, góp phần quan trọng xây dựng lực lượng CAND trong sạch, vững mạnh.

Thông qua các hoạt động thanh tra hành chính, giải quyết khiếu nại, tố cáo đã minh oan cho nhiều đơn vị và cán bộ chiến sĩ; đồng thời phát hiện xử lý, đề nghị đưa ra khỏi lực lượng CAND hàng trăm cán bộ, chiến sĩ có những vi phạm về phẩm chất, đạo đức; vi phạm đạo đức nghề nghiệp, quy trình công tác, vi phạm chính sách, pháp luật…

Qua công tác thanh tra, đã phát hiện nhiều văn bản quy phạm pháp luật có những bất cập, mâu thuẫn, không phù hợp với yêu cầu quản lý trong thời kỳ công nghiệp hóa - hiện đại hóa và hội nhập quốc tế, từ đó đề nghị Bộ Công an báo cáo đề xuất với cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện như Bộ luật Hình sự, Tố tụng Hình sự; Luật Thi hành án hình sự, Luật Phòng cháy và chữa cháy; Pháp lệnh Bí mật Nhà nước, quản lý vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ…

Cũng qua thanh tra, phát hiện nhiều tồn tại trong các mặt công tác của lực lượng Công an các cấp như: Tuần tra kiểm soát giao thông, tiếp nhận, xử lý tin báo tố giác tội phạm; quản lý hành chính về an ninh trật tự, tiến hành các biện pháp nghiệp vụ, quản lý tài chính, tài sản… từ đó kiến nghị với lãnh đạo bộ chỉ đạo, lãnh đạo Công an các cấp tổ chức chấn chỉnh, xử lý sai phạm, chấp hành nghiêm pháp luật và các quy định, quy trình công tác của lực lượng CAND.

Hoạt động thanh tra còn làm tốt công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật trong lực lượng CAND cũng như người dân để tự giác chấp hành và thực thi hiệu quả trong thực tế, hạn chế thấp nhất việc “bất tuân luật pháp”; từ đó tham mưu cho lãnh đạo và cấp có thẩm quyền những biện pháp quản lý khoa học, phù hợp với trình độ dân trí và phát triển kinh tế, văn hóa của từng vùng, miền.

Kịp thời tổ chức, kiểm soát, giám sát chặt chẽ các biện pháp phòng ngừa được đưa ra, tập trung lực lượng, biện pháp khẩn trương xác minh, làm rõ dấu hiệu tham nhũng để báo cáo, đề xuất lãnh đạo chỉ đạo xử lý đúng người, đúng tội, có biện pháp loại bỏ sơ hở, cơ hội, điều kiện thuận lợi cho tham nhũng phát sinh.

Với những nỗ lực và thành tích đạt được, lực lượng Thanh tra CAND đã vinh dự được Đảng, Nhà nước tặng thưởng nhiều danh hiệu, phần thưởng cao quý: Huân chương Quân công hạng Nhất, Huân chương Quân công hạng Nhì; Huân chương Độc lập hạng Ba; đặc biệt là năm 2007 được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Hồ Chí Minh; nhiều tập thể, cá nhân thuộc lực lượng Thanh tra CAND được tặng thưởng nhiều huân chương, huy chương các loại…

- PV: Phát huy truyền thống này, Thanh tra CAND cần tập trung thực hiện tốt các nhiệm vụ chính nào trong thời gian tới, thưa ông?

+ Phó Chánh Thanh tra Lương Ngọc Dùng: Để phát huy truyền thống 75 năm CAND, trong thời gian tới, Thanh tra Công an cần tập trung thực hiện tốt các nhiệm vụ trọng tâm sau:

Đổi mới và nâng cao hơn nữa hiệu quả công tác tham mưu, quản lý Nhà nước về công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, tiếp công dân, phòng, chống tham nhũng, lãng phí; tiến hành thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, tiếp công dân, phòng, chống tham nhũng, lãng phí theo quy định của pháp luật. Tích cực trong việc phát hiện, xử lý tiêu cực, tham nhũng trong CAND, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân, góp phần tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa trong lĩnh vực bảo vệ an ninh, trật tự và xây dựng lực lượng CAND trong sạch, vững mạnh. Chủ động tiến hành các mặt công tác thanh tra, kịp thời phát hiện những sơ hở trong chính sách, pháp luật nói chung, chính sách, pháp luật về bảo vệ an ninh, trật tự nói riêng; kịp thời kiến nghị với Đảng, Nhà nước, Thanh tra Chính phủ, Bộ Công an, UBND các cấp có biện pháp khắc phục, phòng ngừa, phát hiện và xử lý hành vi vi phạm pháp luật của cán bộ, công chức, đảng viên và cán bộ, chiến sĩ.

Tăng cường công tác kiểm tra, hướng dẫn bảo đảm quản lý thống nhất công tác thanh tra trong toàn lực lượng; thường xuyên tổ chức tập huấn nghiệp vụ, tuyên truyền, phổ biến, quán triệt các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác thanh tra. Chú trọng việc ứng dụng công nghệ thông tin, xây dựng cơ sở dữ liệu về tình hình và công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo trong lực lượng CAND để phục vụ Trung ương, Chính phủ, Đảng ủy Công an Trung ương và lãnh đạo bộ lãnh đạo, chỉ đạo công tác xây dựng và chỉnh đốn Đảng, xây dựng lực lượng Công an trong sạch, vững mạnh.

Chú trọng công tác sơ kết, tổng kết các chuyên đề chuyên sâu trên từng mặt công tác thanh tra, từ đó nghiên cứu bổ sung, hoàn thiện hệ thống lý luận về thanh tra CAND, xứng tầm với yêu cầu, nhiệm vụ của Thanh tra CAND trong tình hình mới. Phối hợp giữa hoạt động thanh tra với hoạt động kiểm tra chuyên ngành của các cơ quan quản lý Nhà nước về an ninh, trật tự; phân công, phân cấp lĩnh vực quản lý, địa bàn thanh tra, đối tượng thanh tra...

Tăng cường hơn nữa quan hệ phối hợp trong hoạt động thanh tra, phát huy sức mạnh tổng hợp các lực lượng, đơn vị trong và ngoài CAND, bảo đảm thiết thực, hiệu quả. Lực lượng Thanh tra CAND cần chủ động trong quan hệ, phối hợp công tác với các đơn vị tham mưu, nghiệp vụ, tranh thủ sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy và thủ trưởng đơn vị, địa phương được thanh tra.

Tiếp tục kiện toàn tổ chức thanh tra, xây dựng đội ngũ cán bộ thanh tra trong sạch, vững mạnh, có bản lĩnh chính trị vững vàng, trung thành tuyệt đối với sự lãnh đạo của Đảng, sẵn sàng hy sinh vì sự nghiệp bảo vệ Đảng, Nhà nước và nhân dân, kỷ cương, liêm chính, bản lĩnh, nhân văn, vì nhân dân phục vụ, thực sự xứng đáng “là tai mắt của trên, là người bạn của dưới”, “cán bộ thanh tra phải như cái gương cho người ta soi mặt, gương mờ thì không soi được” như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng dạy.

- PV: Trân trọng cảm ơn ông!

Thanh Lương