(Thanh tra) - Gửi tham luận tới Đại hội đại biểu Đảng bộ Thanh tra Chính phủ lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030 chiều 16/8, ông Nguyễn Hồng Điệp, Trưởng Ban Tiếp công dân Trung ương nhấn mạnh, trong 6 tháng đầu năm 2025, công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư và rà soát giải quyết các vụ việc khiếu nại, tố cáo phức tạp, kéo dài đã được triển khai quyết liệt, đạt kết quả toàn diện, góp phần giữ vững ổn định chính trị - xã hội và củng cố niềm tin của Nhân dân đối với Đảng và Nhà nước.
Xuất hiện nhiều vụ việc khiếu kiện đông người với nội dung mới
Ông Nguyễn Hồng Điệp cho biết, trong 6 tháng đầu năm 2025, Trụ sở Tiếp công dân Trung ương đã tiếp 2.506 lượt với 6.570 công dân đến trình bày 2.478 vụ việc, trong đó có 245 đoàn đông người. So với cùng kỳ năm 2024, các tiêu chí đều tăng: số lượt công dân tăng 741 lượt (41,98%), số công dân tăng 1.950 người (42,21%), số vụ việc tăng 721 vụ (41,04%) và số đoàn đông tăng 109 đoàn (80,15%).
Công tác xử lý đơn thư cũng ghi nhận sự gia tăng về số lượng xử lý. Trong nửa đầu năm, Ban Tiếp công dân Trung ương đã phân loại, xử lý 7.500 đơn đủ điều kiện và hướng dẫn, chuyển 2.601 đơn. So với cùng kỳ, số đơn được phân loại xử lý tăng 1.081 (16,84%) và số đơn được hướng dẫn, chuyển tăng 1.018 (64,31%). Riêng theo Quyết định số 193/QĐ-TTg ngày 20/01/2025 của Thủ tướng Chính phủ, trong 4 tháng (tháng 3,4,5,6/2025), Thanh tra Chính phủ đã tiếp nhận 3.519 đơn do Văn phòng Chính phủ chuyển, đã phân loại xử lý 1.675 đơn, trong đó hướng dẫn và chuyển 900 đơn. Tính chung, trong 6 tháng đầu năm, Ban Tiếp công dân Trung ương đã phân loại, xử lý tổng cộng 11.019 đơn, tăng 4.600 đơn (71,66%) so với cùng kỳ.
Bên cạnh các nội dung khiếu kiện quen thuộc liên quan đến đất đai, tôn giáo, môi trường, sở hữu chung/riêng chung cư, chế độ chính sách người tham gia kháng chiến, bảo hiểm xã hội..., đã xuất hiện nhiều vấn đề mới. Đáng chú ý là tranh chấp đất nông, lâm trường tại Tây Nguyên, khiếu kiện liên quan các dự án năng lượng tái tạo, việc chia/tách/dồn điểm trường học, mua bán trái phiếu, hợp đồng góp vốn, bồi thường - tái định cư tại các dự án trọng điểm như Vành đai 4 vùng Thủ đô.
Một số vụ việc kéo dài nhiều năm tiếp tục gây bức xúc như khiếu kiện chế độ trợ cấp người hoạt động kháng chiến tại Thái Bình, công dân Dương Nội (Hà Đông), Dự án Vành đai 1 Hà Nội, khiếu kiện Thủ Thiêm (TP Hồ Chí Minh), tranh chấp với các công ty cà phê tại Tây Nguyên hay Dự án điện gió Sóc Trăng.
Đáng chú ý, việc triển khai mô hình tiếp công dân trực tuyến đã tạo bước chuyển quan trọng. Ban Tiếp công dân Trung ương tham mưu lãnh đạo Thanh tra Chính phủ triển khai đại trà mô hình này trên toàn quốc, kết nối trực tuyến giữa trụ sở Trung ương tại Hà Nội với các điểm tiếp công dân cấp tỉnh. Tổng Thanh tra Chính phủ đã trực tiếp tiếp dân trực tuyến với công dân ở Thừa Thiên Huế, Đà Nẵng, Tuyên Quang, Phú Thọ...
Trưởng ban Tiếp công dân Trung ương nhấn mạnh "Mô hình này là kết quả bước đầu về ứng dựng công nghệ thông, tin, chuyển đổi số, đã giảm thủ tục, tiết kiệm chi phí đi lại cho người dân, nâng cao tính công khai, minh bạch, gần dân, phục vụ người dân tốt hơn, hiệu quả hơn của cơ quan hành chính nhà nước".
Quyết liệt giải quyết 226 vụ việc theo chỉ đạo của Tổng Bí thư
Thực hiện chỉ đạo của Thường trực Ban Bí thư tại Văn bản số 53-CV/TW ngày 17/9/2024, Ban Tiếp công dân Trung ương đã tổng hợp danh sách 220 vụ việc đoàn đông người, phức tạp thường xuyên đeo bám tại Trụ sở để tham mưu Thanh tra Chính phủ báo cáo Văn phòng Trung ương Đảng. Tiếp đó, Thanh tra Chính phủ có các văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ và Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố đề nghị kiểm tra, rà soát, giải quyết dứt điểm.
Ngày 17/3/2025, Văn phòng Trung ương Đảng ban hành Thông báo số 142-TB/VPTW truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Tổng Bí thư, yêu cầu tập trung giải quyết 226 vụ việc khiếu kiện phức tạp trong quý II/2025. Thực hiện Thông báo này cùng Quyết định số 44/QĐ-TTg ngày 28/3/2025 của Thủ tướng Chính phủ, Thanh tra Chính phủ ban hành Kế hoạch số 96/KH-TTCP ngày 28/3/2025 để rà soát, xử lý.
Ông Nguyễn Hồng Điệp cho biết: “Đến nay, với tinh thần quyết tâm và sự vào cuộc đồng bộ, chúng ta đã hoàn thành việc rà soát, giải quyết và có phương án xử lý 226/226 vụ việc theo đúng chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm”.
Trước đó, giai đoạn 2019 - 2022, các Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ, Thanh tra Chính phủ cùng địa phương đã rà soát 1.003 vụ việc tồn đọng theo các kế hoạch 1849, 1910 và 363 của Thanh tra Chính phủ. Tuy nhiên, tính từ 1/1/2025 đến nay, công dân của 150 vụ việc (chiếm 14,96%) trong danh sách vẫn đến Trụ sở Tiếp công dân Trung ương và gửi đơn đến Thanh tra Chính phủ để tiếp khiếu.
Trong 6 tháng đầu năm 2025, số lượng công dân khiếu kiện tại Trụ sở Tiếp công dân Trung ương tăng trên tất cả các tiêu chí so với cùng kỳ. Bình quân mỗi tháng, số lượt công dân tăng 121 lượt (40,76%), số người tăng 387 (54,70%), số vụ việc tăng 117 (39,53%), số đoàn đông tăng 19 (85,52%).
Đặc biệt, sau chỉ đạo của Tổng Bí thư vào tháng 3/2025, lượng công dân đến Trụ sở tăng đột biến trong tháng 4: số lượt công dân tăng 65,16%, số người tăng 110,87%, số vụ việc tăng 63,31% và số đoàn đông tăng 123,08%. Tuy nhiên, sau khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 44/QĐ-TTg và Thanh tra Chính phủ triển khai Kế hoạch 96/KH-TTCP, tình hình dần ổn định, số công dân và số đơn thư giảm từ tháng 5/2025.
Đến 30/6/2025, công tác rà soát 226 vụ việc đã hoàn tất. Sau thời điểm này, từ 1/7 đến nay chỉ còn 16 vụ việc (7,08%) công dân tiếp tục khiếu kiện, trong đó đa số là hỏi kết quả rà soát hoặc không đồng tình với kết quả.
Trưởng Ban Tiếp công dân Trung ương Nguyễn Hồng Điệp khẳng định: “Kết quả đạt được thời gian qua thể hiện quyết tâm chính trị cao của toàn ngành Thanh tra trong việc xử lý các vụ việc khiếu nại, tố cáo phức tạp, kéo dài. Chúng ta đã và đang từng bước tháo gỡ những "điểm nghẽn", góp phần giữ vững ổn định chính trị - xã hội, bảo đảm an ninh trật tự, tạo niềm tin cho nhân dân đối với sự lãnh đạo của Đảng và sự quản lý của Nhà nước”.
