Tổng Thanh tra Lê Minh Khái tiếp thu, giải trình ý kiến ĐBQH. Ảnh: TN

Vi phạm của cán bộ nghỉ hưu… xử lý nghiêm

Cho ý kiến, Giám đốc Công an tỉnh Nghệ An, Đại tá Nguyễn Hữu Cầu cho rằng, cần quy định giải quyết tố cáo đối với những cán bộ, công chức đã nghỉ hưu. Vì, đã xảy ra nhiều câu chuyện buồn khi có một số cán bộ lãnh đạo cận kề thời điểm nghỉ hưu đã không vượt qua được sự cám dỗ bình thường, làm trái công vụ, ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín của Đảng, Nhà nước.

"Vì thế nên báo chí mới có nhiều thuật ngữ rất hay, rất đúng là “hội chứng nhiệm kỳ cuối”, “chuyến tàu vét cuối cùng”, “ga cuối cùng” để phản ánh thực trạng đáng buồn đó", ông Cầu nêu.

Hơn nữa, Điều 4 Luật Phòng, chống tham nhũng (PCTN) năm 2005 đã quy định nguyên tắc "người có hành vi tham nhũng đã nghỉ hưu, thôi việc, chuyển công tác vẫn bị xử lý hành vi tham nhũng do mình thực hiện". Dự thảo Luật PCTN sửa đổi tiếp tục xác lập nguyên tắc này.

Một lý do nữa được ông Cầu đưa ra, là gần đây nhân dân cả nước đã tin tưởng, phấn khởi và đồng thuận cao khi Đảng, Nhà nước xử lý nghiêm sai phạm của những quan chức đã nghỉ hưu, không có vùng cấm. Việc xử lý như vậy có tác dụng răn đe, phòng ngừa rất lớn.

ĐBQH Nguyễn Hữu Cầu. Ảnh: TN

Cùng quan điểm, theo Phó Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp Phạm Văn Hòa, dù pháp luật công chức, viên chức chưa có quy định xử lý đối với người đã nghỉ hưu, nhưng nếu không quy định giải quyết tố cáo người đã nghỉ sẽ bỏ sót vi phạm. “Không thể hạ cánh là an toàn”, ông Hòa nói.

Giải trình làm rõ vấn đề này, Tổng Thanh tra Lê Minh Khái cho biết, về nguyên tắc mọi hành vi vi phạm pháp luật cần phải được phát hiện và xử lý nghiêm minh theo quy định của pháp luật, kể cả hành vi vi phạm của cán bộ, công chức, viên chức trong thời gian công tác  trước đây nhưng nay đã nghỉ hưu.

“Dự thảo Luật không quy định cụ thể mà quy định một cách khái quát, Luật này quy định về tố cáo và giải quyết đối với hành vi vi phạm pháp luật của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong việc thực hiện nhiệm vụ, công vụ, bao gồm cả tố cáo và việc giải quyết tố cáo đối với người đã nghỉ hưu”, Tổng Thanh tra nhấn mạnh.

Theo Tổng Thanh tra, Khoản 4 Điều 12 dự thảo Luật quy định cụ thể về thẩm quyền giải quyết tố cáo đối với hành vi vi phạm pháp luật trong việc thực hiện nhiệm vụ, công vụ của của cán bộ, công chức, viên chức xảy ra trong thời gian công tác trước đây nay đã chuyển sang cơ quan, tổ chức khác, bị mất chức, cho thôi việc, bị buộc thôi việc, tự ý thôi việc hoặc không còn là cán bộ, công chức, viên chức.

“Quy định như vậy, đảm bảo tính toàn diện trong xử lý đối với những hành vi vi phạm pháp luật, không chỉ đối với người về hưu mà đối với cả những người không còn là cán bộ, công chức, viên chức”, Tổng Thanh tra nói.

Tránh để "người tố cáo khóc rưng rức khi nhận khen thưởng"

Khoản 2, Điều 9, quy định người tố cáo có các nghĩa vụ “chịu trách nhiệm trước pháp luật về nội dung tố cáo của mình”; “bồi thường thiệt hại do hành vi cố ý tố cáo sai sự thật của mình gây ra theo quy định của pháp luật”.

Phó Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hóa Mai Sỹ Diến nêu, bên cạnh điều chỉnh hành vi tố cáo không đúng để tránh tố cáo tràn lan, dự thảo luật cũng cần sửa đổi, bổ sung theo hướng để khuyến khích người dân trong đó có công chức, viên chức mạnh dạn tố cáo những hành vi vi phạm pháp luật, nhất là những hành vi tham nhũng.

“Chúng ta biết, có một số công chức, viên chức, người dân mạnh dạn tố cáo hành vi vi phạm pháp luật của tổ chức, cá nhân. Nhưng tố cáo xong, người bị tố cáo được xem xét kết luận xử lý, thì người tố cáo bị họ hàng tẩy chay, công chức, viên chức là người tố cáo phải xin chuyển công tác, người tố cáo khóc rưng rức khi nhận khen thưởng”, ông Diến nói.

Có công chức, viên chức tố cáo đúng vẫn bị kiểm điểm, xử lý với lý do biết nội dung vi phạm nhưng trong các buổi sinh hoạt hàng tháng không phê bình để đồng chí mình biết sửa chữa, ngăn chặn. Thậm chí, “có tổ chức lợi dụng quy định này để xử lý người tố cáo là công chức, viên chức triệt để vì cái tội “vạch áo cho người xem lưng”, “trong nhà chưa tỏ, ngoài ngõ đã tường”, không đóng cửa bảo nhau, làm ảnh hưởng đến cơ quan, làm tốn tiền công quỹ vì phải tiếp các đoàn thanh tra, kiểm tra”.

“Những vấn đề nêu trên làm cho người dân không dám tố cáo, trong đó có công chức, viên chức”, Phó Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hóa Mai Sỹ Diến đề nghị, việc quy trách nhiệm người tố cáo cần mềm hơn.

ĐBQH Mai Sỹ Diến. Ảnh: TN

Ông Nguyễn Hữu Cầu lại đặt vấn đề, “khi bị tố cáo, các quan chức thường dựng đứng, khó chịu, đây cũng là tâm lý hết sức bình thường vì có lý do chính đáng của họ”. Cho nên, ông đồng tình với dự thảo khi quy định, “người bị tố cáo được bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của mình khi chưa có kết luận của người có thẩm quyền giải quyết tố cáo”.

Nhưng theo Giám đốc Công an tỉnh Nghệ An, biện pháp bảo vệ người bị tố cáo chưa đủ. “Đến kỳ bầu cử, kỳ đại hội, kỳ bổ nhiệm cán bộ do động cơ không thích, viết đơn thư nặc danh làm hại người ta, mà được vạ thì má đã sưng. Đây là thực tế, nên cần cân nhắc để bảo vệ”, ông Cầu nói.

Nhiều ĐBQH cũng đồng ý với quy định cho người tố cáo quyền rút đơn vì đó là quyền của công dân. Nhưng theo ĐB Phạm Văn Hòa, “Cần quy định chặt chẽ việc rút tố cáo vì nhiều lý do khác nhau, trong đó có việc tố cáo do ích kỷ  cá nhân, do bị mua chuộc hoặc bị hăm dọa... để phòng ngừa tiêu cực. Trường hợp nhiều người tố cáo về một nội dung, trong đó có người rút tố cáo mà có căn cứ thì những nội dung tố cáo còn lại vẫn được xem xét, giải quyết”.

Thảo Nguyên