(Thanh tra) - Theo Thanh tra Bộ Công an, trong thực tiễn khi giải quyết tố cáo, đơn vị đã gặp nhiều vấn đề phức tạp đòi hỏi phải đánh giá chuyên sâu về các yếu tố kỹ thuật, pháp lý. Tuy nhiên, Luật Tố cáo và các văn bản quy phạm pháp luật về tố cáo hiện hành chưa có quy định cụ thể về việc tham vấn ý kiến của các cơ quan chuyên môn.
Trong công tác giải quyết tố cáo, đối với vụ việc phức tạp hoặc liên quan đến nhiều lĩnh vực, tham vấn ý kiến cơ quan chuyên môn có vai trò rất quan trọng góp phần giải quyết vụ việc một cách toàn diện và chính xác, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các tổ chức, cá nhân có liên quan. Các vụ việc liên quan đến sai phạm trong quản lý tài chính, xây dựng, y tế, môi trường,… thường rất khó khăn để đánh giá đúng tính chất, mức độ, hậu quả của hành vi vi phạm và đưa ra kết luận nội dung tố cáo bảo đảm chính xác, khách quan.
Trong những năm qua, Thanh tra Bộ Công an đã tham mưu cho Bộ trưởng Bộ Công an giải quyết nhiều vụ việc tố cáo kéo dài, phức tạp. Trong đó, có những vụ việc rất phức tạp liên quan đến một số lĩnh vực đặc thù như: Xây dựng, tài chính, môi trường, y tế, đấu thầu, quản lý cán bộ, thi tuyển,... Thanh tra Bộ Công an đã tham vấn ý kiến của các cơ quan chuyên môn của Bộ Công an hoặc các bộ, ngành, cơ quan chuyên môn có kiến thức chuyên sâu và hiểu biết kỹ lưỡng về các quy định, quy trình và pháp luật liên quan. Ý kiến của các cơ quan chuyên môn dựa trên những hiểu biết đúng đắn về lĩnh vực đặc thù, tránh được các sai sót, nhầm lẫn trong đánh giá. Từ các ý kiến chuyên môn, Thanh tra Bộ có cái nhìn toàn diện, đầy đủ, giúp đánh giá thấu đáo, khách quan, xác định đúng bản chất của hành vi vi phạm, bảo đảm chất lượng tham mưu cho Bộ trưởng Bộ Công an trong giải quyết tố cáo.
Trên cơ sở nhận thức được tầm quan trọng của việc tham vấn ý kiến của các cơ quan chuyên môn, Thanh tra Bộ đã thiết lập mối quan hệ phối hợp với các cơ quan chuyên môn của Bộ Công an cũng như các bộ, ngành khác phục vụ việc tham vấn ý kiến phục vụ giải quyết tố cáo. Những kết quả đạt được đã góp phần giảm thiểu tình trạng tố cáo phức tạp, vượt cấp, kéo dài, ổn định tình hình tại địa phương.
Tuy nhiên, quá trình thực hiện việc tham vấn ý kiến cơ quan chuyên môn trong giải quyết tố cáo vẫn còn tồn tại một số khó khăn, hạn chế như: Chưa có hành lang pháp lý cụ thể về việc tham vấn ý kiến cơ quan chuyên môn trong giải quyết tố cáo dẫn đến chưa có quy trình và cơ chế phối hợp rõ ràng giữa cơ quan giải quyết tố cáo và các cơ quan chuyên môn; các cơ quan giải quyết tố cáo chưa chủ động yêu cầu tham vấn ý kiến khi xử lý các vụ việc phức tạp; các cơ quan chuyên môn chưa kịp thời phản hồi các vấn đề cần tham vấn, gây chậm trễ trong việc giải quyết tố cáo; hoặc nội dung trả lời của cơ quan chuyên môn còn chung chung, không đi vào trọng tâm của vấn đề.
Nguyên nhân chủ yếu là do thiếu quy định cụ thể về công tác phối hợp, tham vấn ý kiến cơ quan chuyên môn trong giải quyết tố cáo; thiếu thời gian do quy định về thời hạn giải quyết tố cáo; hạn chế về phương thức trao đổi thông tin và cách thức tham vấn, dẫn đến khó khăn trong quá trình tham vấn cơ quan chuyên môn phục vụ việc giải quyết tố cáo. Bên cạnh đó, các cơ quan chuyên môn cũng không có đủ nhân lực để nghiên cứu và trả lời các yêu cầu tham vấn phức tạp trong thời gian ngắn, vì mỗi yêu cầu đòi hỏi sự nghiên cứu và phân tích kỹ lưỡng.
Hơn nữa, thiếu sự phối hợp hiệu quả giữa cơ quan giải quyết tố cáo và các cơ quan chuyên môn đã gây chậm trễ, do các cơ quan chuyên môn có thể không nhận được thông tin đầy đủ hoặc không được thông báo kịp thời về yêu cầu tham vấn.
Trước những khó khăn và hạn chế nêu trên, trong thời gian tới, việc xây dựng hành lang pháp lý về việc tham vấn ý kiến cơ quan chuyên môn trong giải quyết tố cáo, quy định cụ thể quy trình và cơ chế phối hợp rõ ràng giữa cơ quan giải quyết tố cáo và các cơ quan chuyên môn là cần thiết.
