Ảnh minh họa: Nguồn Internet

“Rút tố cáo” là quyền của người tố cáo

Luật Tố cáo hiện hành đã quy định những nội dung cơ bản về trình tự, thủ tục giải quyết tố cáo. Nhưng một số quy định vẫn thiếu chặt chẽ, chưa cụ thể trong việc xử lý đối với các tình huống như: rút đơn tố cáo; tạm dừng, đình chỉ giải quyết tố cáo….

Kế thừa các quy định còn phù hợp, dự thảo Luật Tố cáo (sửa đổi) đã bổ sung một số quy định mới nhằm quy định chi tiết, cụ thể hơn về trình tự, thủ tục giải quyết tố cáo như rút tố cáo và xử lý đối với các trường hợp rút tố cáo; bổ sung quy định về tạm đình chỉ giải quyết tố cáo, đình chỉ việc giải quyết tố cáo...

Xung quanh câu chuyện “rút tố cáo” vẫn còn nhiều ý kiến trái chiều. Có ý kiến cho rằng, không quy định vì người tố cáo phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về nội dung tố cáo.

“Không thể tùy tiện trong việc tố cáo cũng như việc rút tố cáo nhất là trong trường hợp đã đạt được mục đích sau đó rút đơn tố cáo. Hơn nữa, người đó có rút đơn tố cáo hay không thì cũng không chấm dứt trách nhiệm của cơ quan có thẩm quyền trong việc giải quyết tố cáo”, ý kiến không đồng tình đưa ra lý do.

Loại ý kiến thứ hai đồng ý quy định cho người tố cáo có quyền rút đơn nhưng đề nghị có quy định chặt chẽ để tránh tình trạng lạm dụng việc rút tố cáo.

Theo Thanh tra Chính phủ, Hiến pháp 2013 đã ghi nhận, tố cáo là quyền con người, quyền công dân. Việc thụ lý giải quyết, xác định, kết luận nội dung tố cáo đúng hay sai thuộc trách nhiệm của các cơ quan nhà nước.

Tổng kết 4 năm thi hành Luật Tố cáo và thực tiễn giải quyết tố cáo ở nhiều địa phương cho thấy, 59,35% là đơn tố cáo sai, 28,3% tố cáo có đúng, có sai. Do đó, việc người tố cáo rút tố cáo khi họ tự nhận thấy tố cáo không đủ căn cứ, bằng chứng là quyền của của người tố cáo.

“Trường hợp người tố cáo lợi dụng việc rút tố cáo để che giấu hành vi vi phạm hoặc họ bị lợi dụng, bị ép buộc phải rút tố cáo mà hành vi vi phạm pháp luật vẫn tồn tại thì cơ quan Nhà nước vẫn phải giải quyết. Việc rút đơn tố cáo không chấm dứt trách nhiệm bảo vệ pháp luật của cơ quan Nhà nước”, Thanh tra Chính phủ cho hay.

Không loại trừ trách nhiệm cố ý tố cáo sai sự thật

Trong quá trình xây dựng, tiếp thu các ý kiến, dự thảo Luật đã bổ sung quy định về rút tố cáo bảo đảm chặt chẽ, đầy đủ hơn tại Điều 32 theo hướng, trước khi có kết luận về nội dung tố cáo của người có thẩm quyền, người tố cáo có thể rút toàn bộ nội dung tố cáo hoặc một phần nội dung tố cáo.

Việc chấp nhận rút tố cáo khi có một trong các căn cứ: Có thông tin, tài liệu, bằng chứng mới chứng minh không có hành vi vi phạm pháp luật. Hành vi vi phạm pháp luật đã có kết luận, xử lý của cơ quan có thẩm quyền.

Nếu có căn cứ cho rằng việc rút tố cáo do người tố cáo bị đe dọa, ép buộc, mua chuộc thì người giải quyết tố cáo phải áp dụng các biện pháp để bảo vệ người tố cáo, xử lý nghiêm đối với người đe dọa, ép buộc người tố cáo, đồng thời phải xem xét, giải quyết tố cáo theo quy định của pháp luật.

Dự thảo cũng quy định, trường hợp người tố cáo rút một phần nội dung tố cáo mà có căn cứ thì những nội dung tố cáo còn lại vẫn được xem xét giải quyết theo quy định của pháp luật; trường hợp nhiều người tố cáo về một nội dung, trong đó có người rút tố cáo mà có căn cứ thì những nội dung tố cáo còn lại vẫn được xem xét, giải quyết….

Ở góc độ cơ quan thẩm tra, Ủy ban Pháp luật của Quốc hội cơ bản tán thành với dự thảo Luật quy định theo hướng người tố cáo có thể rút toàn bộ hoặc rút một phần nội dung tố cáo. Việc rút tố cáo là quyền của người tố cáo khi họ tự nhận thấy hoặc được cơ quan tiếp nhận tố cáo phân tích, chỉ rõ tố cáo đó là không có cơ sở, không đủ căn cứ, bằng chứng.

Nhưng để bảo đảm chặt chẽ trong quy định rút tố cáo, khắc phục sơ hở dễ bị lạm dụng rút đơn tố cáo do bị dụ dỗ, mua chuộc hoặc rút tố cáo để trốn tránh trách nhiệm tố cáo sai sự thật gây thiệt hại đến uy tín, danh dự, quyền, lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân bị tố cáo, theo Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Khắc Định, việc rút tố cáo phải bảo đảm các yêu cầu.

“Thứ nhất, việc rút tố cáo không chấm dứt trách nhiệm của cơ quan, người có thẩm quyền trong việc xem xét, xác minh, xử lý hành vi vi phạm pháp luật của cơ quan, tổ chức, cá nhân bị tố cáo. Thứ hai, việc rút tố cáo không loại trừ trách nhiệm của người cố ý tố cáo sai sự thật”, Ủy ban Pháp luật nêu.

Nhiều ý kiến cũng đề nghị, chỉ quy định cho rút tố cáo ở giai đoạn trước khi thụ lý đơn tố cáo nhằm tránh trường hợp người tố cáo tùy tiện rút tố cáo ở bất cứ giai đoạn nào, gây khó khăn, phức tạp cho cơ quan có thẩm quyền giải quyết.

Thảo Nguyên