(Ảnh minh hoạ)

Tờ trình của Bộ Công an gửi tới Bộ Tư pháp cho biết nhiều bộ luật, luật có liên quan đến thi hành án hình sự (Bộ luật Hình sự năm 2017, Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015, Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam năm 2015...) được ban hành đòi hỏi phải sửa đổi, bổ sung Luật thi hành án hình sự năm 2010 để bảo đảm sự đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật.

Trong đó, Bộ luật Hình sự đã bổ sung quy định mới là tha tù trước thời hạn có điều kiện (Điều 66) nhằm thể hiện chính sách hình sự nhân đạo của Nhà nước, giảm thiểu tối đa khả năng tái phạm sau khi được tha tù nhưng vẫn bảo đảm được sự công bằng, nghiêm minh của pháp luật.

Theo quy định của Bộ luật Hình sự, người đang chấp hành án phạt tù về tội phạm nghiêm trọng, tội phạm rất nghiêm trọng hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng mà đã được giảm thời hạn chấp hành án phạt tù hoặc người đang chấp hành án phạt tù về tội phạm ít nghiêm trọng có thể được tha tù trước thời hạn khi có đủ các điều kiện như: phạm tội lần đầu; có nhiều tiến bộ, có ý thức cải tạo tốt; có nơi cư trú rõ ràng; đã chấp hành xong hình phạt bổ sung là hình phạt tiền, nghĩa vụ bồi thường thiệt hại và án phí; đã chấp hành được ít nhất là một phần hai mức phạt tù có thời hạn hoặc ít nhất là 15 năm đối với trường hợp bị phạt tù chung thân nhưng đã được giảm xuống tù có thời hạn.

Người được tha tù trước thời hạn có điều kiện sau khi ra tù phải thực hiện các nghĩa vụ trong thời gian thử thách, thời gian thử thách bằng thời gian còn lại của hình phạt tù.

Chính vì thế, dự thảo Luật Thi hành án hình sự (sửa đổi) đã bổ sung nhiều quy định mới xung quanh việc này, trong đó đề xuất việc xét tha tù trước thời hạn có điều kiện được thực hiện mỗi năm 3 đợt, vào thời điểm kết thúc quý I, 6 tháng đầu năm và cuối năm.

Cơ quan quản lý, giám sát, giáo dục người được tha tù trước thời hạn có điều kiện gồm: UBND cấp xã, đơn vị quân đội nơi người được tha tù trước thời hạn có điều kiện về cư trú, làm việc là cơ quan trực tiếp tổ chức quản lý, giám sát và giáo dục người được tha tù trước thời hạn có điều kiện.

Công an cấp xã chủ trì, phối hợp với các tổ chức chính trị - xã hội tham mưu, giúp UBND cấp xã thực hiện nhiệm vụ quản lý, giám sát, giáo dục người được tha tù trước thời hạn có điều kiện.

Cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện, Cơ quan thi hành án hình sự cấp quân khu có trách nhiệm theo dõi, hướng dẫn thực hiện việc quản lý, giám sát, giáo dục người được tha tù trước thời hạn có điều kiện…

Người được tha tù trước thời hạn có điều kiện khi đi khỏi địa bàn cư trú trong thời gian 1 ngày phải được sự đồng ý của người được phân công trực tiếp quản lý, giám sát, giáo dục; từ 3 ngày trở lên phải được sự đồng ý của UBND cấp xã và khai báo tạm vắng theo quy định của pháp luật về cư trú. Khi đến nơi cư trú mới phải trình báo với Công an cấp xã nơi mình đến tạm trú, lưu trú; hết thời hạn tạm trú, lưu trú phải có xác nhận của UBND cấp xã hoặc Công an cấp xã nơi tạm trú, lưu trú về thời gian tạm trú, lưu trú.

Người được tha tù trước thời hạn có điều kiện trong thời gian thử thách không được xuất cảnh và không được cấp giấy tờ có giá trị xuất cảnh.

Xin ý kiến Chính phủ

Do lĩnh vực kinh doanh, hoạt động của pháp nhân thương mại rất rộng, chịu sự quản lý, cấp phép bởi nhiều cơ quan khác nhau, các hình phạt và biện pháp tư pháp áp dụng đối với pháp nhân thương mại rất đa dạng nên Bộ Công an đã xin ý kiến Chính phủ về cơ quan thi hành án hình sự đối với pháp nhân thương mại phạm tội.

Theo đó, dự thảo luật quy định theo hướng có sự kết hợp giữa cơ quan chuyên trách về thi hành án hình sự và các cơ quan, tổ chức khác liên quan đến hoạt động của pháp nhân thương mại phạm tội.

Dự thảo luật không quy định tổ chức thêm một cơ quan thi hành án hình sự chuyên trách mới mà bổ sung nhiệm vụ tổ chức thi hành các hình phạt và biện pháp tư pháp áp dụng đối với pháp nhân thương mại phạm tội cho cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp tỉnh, cấp quân khu; đồng thời bổ sung nhiệm vụ, quyền hạn cho cơ quan quản lý nhà nước lĩnh vực hoạt động của pháp nhân thương mại phạm tội trong thi hành các hình phạt, biện pháp tư pháp cụ thể đối với pháp nhân thương mại phạm tội. Bộ Công an đề nghị Chính phủ cho ý kiến về vấn đề này. 

Theo Thế Kha/Dân Trí