Ông Trần Hữu Huỳnh - Chủ tịch Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam phát biểu tại Lễ Công bố. Ảnh: TQ

Phát biểu tại Lễ Công bố, ông Trần Hữu Huỳnh - Chủ tịch VIAC cho biết, công cuộc cải cách kinh tế của Việt Nam đang đến hồi khẩn trương và quyết liệt. Trong nhiệm kỳ mới này, Chính phủ đã đưa ra thông điệp: Kiến tạo - Liêm chính - Hành động, và từng bước một Chính phủ đang thực hiện phương châm được thể hiện trong thông điệp này.

Theo nhìn nhận của VIAC, công cuộc cải cách kinh tế sẽ bị chậm lại nếu không có tư pháp. Ví dụ: Nghị quyết 19 của Chính phủ năm 2014 không có một đoạn nào đề cập đến cải cách tư pháp, không có vai trò của tòa án và viện kiểm soát. Sau 3 năm, ở Nghị quyết 19 năm 2017, số lượng chủ thể đã tăng lên, Nghị quyết đã đề cập TAND Tối cao, Viện KSND Tối cao nhằm đẩy mạnh cải cách tư pháp.

 Quang cảnh Lễ Công bố. Ảnh: TQ

Ông Huỳnh khẳng định: “Việc đưa thêm chủ thể vào Nghị quyết 19 năm 2017 cho thấy Chính phủ đã nhìn thấy cải cách kinh tế phải đi liền với cải cách tư pháp”.

Cũng theo ông Huỳnh, trong suốt 20 năm qua, VIAC đã luôn song hành cùng VCCI, cùng cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam, lắng nghe ý kiến của doanh nghiệp, luật sư, cơ quan quản lý Nhà nước để luôn cải thiện, hoàn thành nhiệm vụ theo tinh thần minh bạch - hoàn thiện - hiệu quả.

Trong số hàng ngàn vụ đã được xử lý, mấy trăm vụ được xét xử, VIAC tự hào bởi chưa có bất cứ vụ nào có dấu hiệu nhũng nhiễu từ bộ máy Ban Thư ký VIAC hay tham nhũng từ các trọng tài viên.

Các đại biểu tham dự Lễ Công bố. Ảnh: TQ

Theo ông Phan Trọng Đạt, Phó Tổng Thư ký VIAC, Quy tắc VIAC 2017 là quy tắc trọng tài đầu tiên tại Việt Nam ra đời đáp ứng sự thay đổi của quy định pháp luật tại Nghị quyết số 01/2014/HĐTP/TANDTC ngày 22/3/2014 liên quan tới việc gộp các quan hệ pháp luật vào giải quyết chung trong một vụ tranh chấp.

Với các quy định hoàn toàn mới tại Điều 6 và Điều 15 Quy tắc VIAC 2017, các tranh chấp phát sinh từ nhiều quan hệ pháp luật đã có thể được gộp vào để giải quyết trong một vụ tranh chấp theo các quy định của pháp luật, giúp tiết kiệm từ 15 - 37% phí trọng tài, giảm tối đa thời gian theo kiện của các bên (trước đây phải tham gia song song các vụ kiện tương tự nhau, nay chỉ cần tham gia 1 vụ kiện gộp) từ đó tiết kiệm được thêm các chi phí thuê luật sư, chi phí đi lại và các phí tổn khác cho doanh nghiệp.

“Cả hai Điều 6 và Điều 15 sẽ giúp cho doanh nghiệp có thể gộp nhiều vụ tranh chấp vào một vụ, giảm được những chi phí không cần thiết như thời gian và phí tổn cho việc theo kiện. Ví dụ trong lĩnh vực xây dựng, hợp đồng bảo hiểm, tài chính…, các lĩnh vực mà có nhiều quan hệ pháp luật đan xen nhau. Việc gộp vào một vụ giúp cho việc tìm ra bản chất pháp lý của sự việc để giải quyết” - ông Phan Trọng Đạt nhấn mạnh.

Một điểm nổi bật nữa được thể hiện ở Điều 37: Thủ tục rút gọn. Theo ông Đạt, thời gian giải quyết tranh chấp luôn là một trong những điểm sáng trong giải quyết tranh chấp tại VIAC, trong năm 2016, VIAC tiếp tục giữ vững tốc độ trung bình giải quyết tranh chấp là 153.6 ngày/vụ tranh chấp. Tại Quy tắc VIAC 2017, VIAC bổ sung thủ tục trọng tài quyết nhanh - thủ tục rút gọn tại Điều 37.

 Đông đảo đại diện doanh nghiệp tham dự Lễ công bố. Ảnh: TQ

Điều khoản trọng tài mẫu áp dụng cho thủ tục rút gọn nêu rõ: “Mọi tranh chấp phát sinh từ hoặc liên quan đến hợp đồng này sẽ được giải quyết bằng trọng tài tại VIAC theo quy tắc tố tụng trọng tài của Trung tâm này. Các bên thỏa thuận rằng tố tụng trọng tài sẽ được tiến hành theo Thủ tục rút gọn quy định tại Điều 37 của Quy tắc tố tụng trọng tài của VIAC”.

Thủ tục trọng tài rút gọn theo ông Đạt sẽ hứa hẹn tiếp tục rút ngắn thời gian giải quyết tranh chấp tại VIAC, đặc biệt là đối với các vụ việc có tình tiết đơn giản; hồ sơ chứng cứ gọn nhẹ, điển hình là các tranh chấp trong lĩnh vực tài chính ngân hàng, bảo hiểm, mua bán hàng hóa.

Theo Quy tắc mới, Hội đồng Trọng tài gồm trọng tài viên duy nhất; Trung tâm hoặc Hội đồng Trọng tài có thể rút ngắn bất kỳ thời hạn nào. Hội đồng Trọng tài căn cứ vào tài liệu và chứng cứ hiện có để tiến hành phiên họp giải quyết tranh chấp mà không cần sự có mặt của các bên…

“Với đội ngũ trọng tài viên là các chuyên gia hàng đầu trong hầu hết các lĩnh vực của hoạt động thương mại, và Ban Thư ký chuyên nghiệp, có nhiều kinh nghiệp trong hỗ trợ điều phối quá trình tố tụng, VIAC tự tin vận hành Thủ tục rút gọn giải quyết tranh chấp nhanh chóng mà vẫn đảm bảo chất lượng của quá trình” - ông Đạt khẳng định.

Trần Quý