Bộ trưởng Tài nguyên Môi trường Trần Hồng Hà

Cục Kiểm tra Văn bản quy phạm pháp luật (Bộ Tư pháp) vừa có đề nghị tạm lùi thời gian thực hiện Thông tư số 33/2017 (do Bộ Tài nguyên và Môi trường ban hành) để chuẩn bị đầy đủ các điều kiện, bảo đảm tính khả thi trên thực tế.

“Vậy quan điểm của lãnh đạo Bộ Tài nguyên Môi trường về vấn đề này?”, báo chí nêu.

Làm thận trọng nhưng….

Bộ trưởng Tài nguyên Môi trường Trần Hồng Hà cho hay, Bộ Luật Dân sự không còn khái niệm hộ gia đình. Cùng với thời gian, cần phải quy định rõ hơn quyền hạn của từng cá nhân đối với đất đai và tài sản chung.

“Hiện nay, tranh chấp về quyền sử dụng đất trong hộ gia đình khi thực hiện các giao dịch liên quan đến quyền sử dụng đất hết sức nhức nhối. Nhiều tranh chấp gia đình đã xảy ra, cũng như xử lý vấn đề nợ xấu của ngân hàng, tòa án không thể phát mại được”, ông Hà nhấn mạnh.

Trong quá trình triển khai Luật Đất đai, Bộ đã báo cáo Thủ tướng và Thủ tướng đã chỉ đạo Bộ sớm ban hành thông tư hướng dẫn cụ thể quy định của Luật Đất đai, Bộ Luật Dân sự.

Theo Bộ trưởng, quá trình xây dựng thông tư, Bộ xác định đây là vấn đề hết sức phức tạp và đã thực hiện theo đúng quy trình.

“Quá trình xây dựng hết sức thận trọng. Bộ đã lấy ý kiến các bộ, ngành có liên quan, các địa phương có liên quan và thực hiện rất nhiều hội nghị, hội thảo vấn đề này. Thực tế, xây dựng thông tư diễn ra trong vòng 2 năm, mặc dù như ý kiến Bộ Tư pháp là quá chậm”, ông Hà khẳng định.

Những vấn đề đang đặt ra, Bộ trưởng thấy cần lắng nghe để có hành động xử lý kịp thời trước khi Thông tư này có hiệu lực.

Quy định thiếu rõ ràng, nhiều cách hiểu khác nhau

 “Thông tư 33 quy định thiếu rõ ràng, dẫn đến cách hiểu khác nhau, hiểu không chính xác khái niệm “hộ gia đình có chung quyền sử dụng đất được nêu trong Luật Đất đai và “hộ gia đình sử dụng đất” đồng nhất với khái niệm hộ gia đình trong sổ hộ khẩu như cách hiểu phổ biến trong xã hội hiện nay”, Bộ trưởng thừa nhận.

Người đứng đầu Bộ Tài nguyên Môi trường giải thích, thực tế Thông tư 33 chỉ điều chỉnh một trong 16 trường hợp về hình thức sở hữu được ghi trên sổ đỏ. Ở đây chỉ là hướng dẫn về cách ghi mang tính kỹ thuật đối với trường hợp hộ gia đình sử dụng đất chung theo Luật Đất đai, cơ bản là giải quyết các trường hợp phát sinh, trước khi có Luật Đất đai 2013.

Theo Luật Đất đai 2013, nếu cấp cho chủ thể hộ gia đình thì đã ghi đầy đủ các thành viên trong Hộ gia đình. Thông tư 33 này không phải thay thế Thông tư 23, chỉ sửa đổi một điều của Thông tư 23, mà chủ thể là các hộ gia đình sử dụng đất.

Quy định đối với các trường hợp chuyển tiếp, trước khi có Luật Đất đai 2013 thì việc giải quyết hoàn toàn do các hộ gia đình tự nguyện. “Thông tư 33 đã không nói rõ vấn đề này”, Bộ trưởng Trần Hồng Hà nói.

Trong trường hợp phát sinh các vấn đề, sự kiện pháp lý... thì cơ quan Nhà nước mới thực hiện khi hộ gia đình có yêu cầu.

“Thông tư này đã quy định không rõ ràng khiến nhiều người hiểu như vậy. Mong anh em phóng viên không hiểu đây là sự ngụy biện’”, ông Hà nhấn mạnh

Đúng luật và cần thiết

Về tính pháp lý, theo Bộ trưởng, việc ban hành Thông tư 33 hoàn toàn đúng quy định của pháp luật và cần thiết, cấp bách với cuộc sống.

“Nhưng thông tư ban hành còn có cách hiểu khác nhau, chưa rõ ràng, và trên thực tế, quy định của Luật Đất đai đã điều chỉnh về cơ bản việc cấp mới nên những vấn đề phát sinh đã có cơ chế hiện hành đang giải quyết được”.

Ông cho biết, Bộ đã thống nhất với Bộ Tư pháp, mà đại diện là Cục Kiểm tra Văn bản quy phạm pháp luật, thấy đây là văn bản cần thiết. Nhưng khi còn có cách hiểu khác nhau, chưa đồng thuận... thì không tư này chưa đạt yêu cầu.

Các quy định khác của thông tư này sau khi công bố dư luận hoàn toàn đồng tình, chưa có vấn đề gì.

“Chúng tôi sẽ lùi hiệu lực của khoản 5 điều 6 Thông tư 33 để làm công tác truyền thông để người dân nhận thức được lợi ích mang lại cho người dân cũng như bảo đảm các cơ sở pháp lý khi phát sinh các sự kiện pháp lý đối với người dân...”, Bộ trưởng Trần Hồng Hà nhấn mạnh.

Tư lệnh ngành Tài nguyên Môi trường cũng nhấn mạnh, khi mọi người đều có cách hiểu thống nhất, cũng như Bộ tiên liệu được các vấn đề phát sinh trong quá trình tổ chức thực hiện thì sẽ ban hành một văn bản bao trùm lên cả Thông tư 23 và 33.

Thông tư 33/2017/TT-BTNMT của Bộ Tài nguyên Môi trường có hiệu lực từ ngày 5/12, sửa đổi, bổ sung điểm c khoản 1 điều 5 theo hướng hộ gia đình sử dụng đất thì ghi "hộ gia đình, gồm ông/bà", sau đó ghi họ tên, năm sinh, tên và số giấy tờ nhân thân của chủ hộ gia đình; địa chỉ thường trú của hộ gia đình.

Trường hợp chủ hộ gia đình không có quyền sử dụng đất chung của hộ gia đình thì ghi người đại diện là thành viên khác của hộ gia đình có chung quyền sử dụng của hộ gia đình.

Dòng tiếp theo ghi "cùng sử dụng đất, cùng sở hữu tài sản gắn liền với đất (hoặc cùng sử dụng đất hoặc cùng sở hữu tài sản) với… (ghi lần lượt họ tên, năm sinh, tên và số giấy tờ nhân thân của những thành viên còn lại trong hộ gia đình có chung quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất).

So với quy định cũ, Thông tư 33 đã bổ sung đối tượng "những thành viên còn lại trong hộ gia đình có chung quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất".

Thảo Nguyên