Thủ tướng Phạm Minh Chính báo cáo giải trình, làm rõ các vấn đề và trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội. Ảnh: P.Thắng

Tiếp tục chương trình nghị sự kỳ họp 6, từ 9h50 đến 11h ngày 8/11, Thủ tướng Phạm Minh Chính báo cáo giải trình, làm rõ các vấn đề và trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội.

Tăng khả năng tiếp cận tín dụng, đất đai

Báo cáo làm rõ thêm một số vấn đề đại biểu quan tâm, Thủ tướng Phạm Minh Chính cập nhật thêm tình hình kinh tế - xã hội.

Theo ông, trong tháng 10, kinh tế - xã hội tiếp tục xu hướng tích cực, tháng sau cao hơn tháng trước, đạt được những kết quả quan trọng trên các lĩnh vực.

Lạm phát tiếp tục được kiểm soát; chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân 10 tháng tăng 3,2%. Khu vực công nghiệp phục hồi tích cực; chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) tháng 10 tăng 5,5% so với tháng trước và tăng 4,1% so với cùng kỳ.

Các khu vực nông nghiệp, dịch vụ tiếp tục tăng trưởng tốt; xuất khẩu nông sản 10 tháng đạt 43,08 tỷ USD; kim ngạch xuất, nhập khẩu đạt 61,6 tỷ USD.

Thu ngân sách Nhà nước 10 tháng đạt 86,3% dự toán. Giải ngân vốn đầu tư công đạt 56,74% kế hoạch, cao hơn 5,5% so với cùng kỳ (51,34%), số tuyệt đối cao hơn 104 nghìn tỷ đồng…

Dù vậy, người đứng đầu Chính phủ nhìn nhận, kinh tế -xã hội còn những hạn chế, bất cập; sản xuất kinh doanh tiếp tục gặp khó khăn; thị trường lao động, việc làm trong một số lĩnh vực suy giảm; tỷ lệ thất nghiệp trong thanh niên còn cao… đúng như đại biểu Quốc hội đã nêu.

Với những tháng còn lại của năm, Thủ tướng cho hay, Chính phủ tiếp tục chỉ đạo quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp trên các lĩnh vực, vừa giải quyết những vấn đề trước mắt, vừa chuẩn bị cơ sở, tiền đề cho những năm tiếp theo.

Trong đó, ông nhấn mạnh tập trung thúc đẩy các động lực tăng trưởng (đầu tư, tiêu dùng, xuất khẩu), các địa phương đầu tàu tăng trưởng; tăng khả năng tiếp cận tín dụng, đất đai, mở rộng thị trường, đa dạng sản phẩm, chuỗi cung ứng; bảo đảm ổn định giá cả, thị trường, nhất là những mặt hàng thiết yếu.

Mục tiêu là phấn đấu đạt mức cao nhất các chỉ tiêu kế hoạch năm 2023, trong đó tăng trưởng GDP đạt trên 5%, tạo đà cho việc thực hiện kế hoạch năm 2024.

Phấn đấu ít nhất có 3.000 km đường bộ cao tốc

Đề cập đến việc rà soát hoàn thiện pháp luật, cơ chế, chính sách, cải cách thủ tục hành chính, tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh, Thủ tướng nói, đây là vấn đề rất quan trọng, được đặc biệt quan tâm.

Cho hay từ đầu nhiệm kỳ đến nay, Chính phủ đã tập trung triển khai nhiệm vụ này, nhưng theo Thủ tướng, cần phải đẩy mạnh hơn nữa trong thời gian tới.

“Đúng như các vị đại biểu Quốc hội đã nêu, một số quy định pháp luật, cơ chế, chính sách không còn phù hợp, chậm được sửa đổi, bổ sung. Thủ tục hành chính đối với sản xuất kinh doanh, hoạt động của doanh nghiệp trên một số lĩnh vực còn phức tạp, rườm rà. Quy trình, thủ tục hành chính trong nội bộ của từng cơ quan và giữa các cơ quan có lúc, có nơi chưa đáp ứng yêu cầu. Việc phân cấp, phân quyền trong một số lĩnh vực còn vướng mắc về thể chế, nhất là đối với những vấn đề phát sinh mới”, Thủ tướng nói.

Vì vậy, thời gian tới, Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương tiếp tục rà soát, giải quyết vướng mắc pháp lý, nhất là về định giá đất, nhà ở, đất đai, bất động sản, quy hoạch, đấu thầu, đầu tư, xây dựng….

Đi cùng với đó là rà soát, đơn giản hóa điều kiện, quy định kinh doanh; yêu cầu người đứng đầu các bộ, ngành, địa phương trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo và chịu trách nhiệm về công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế, pháp luật, cải cách hành chính; động viên, khen thưởng và xử lý kỷ luật kịp thời, nghiêm minh.

Giải pháp nữa là đẩy mạnh phân cấp, phân quyền gắn với phân bổ nguồn lực, nâng cao năng lực cấp dưới và tăng cường kiểm tra, giám sát, kiểm soát quyền lực, đề cao trách nhiệm người đứng đầu; phát huy tính chủ động, tích cực, sáng tạo của các bộ, ngành, địa phương.

Thủ tướng đặc biệt nhấn mạnh tiếp tục hoàn thiện quy định để khuyến khích, bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm vì lợi ích chung; đồng thời xử lý nghiêm các trường hợp né tránh, không phối hợp, đùn đẩy trách nhiệm, làm chậm, kém hiệu quả...

Với các dự án hạ tầng giao thông, Thủ tướng nhận định, một số dự án còn chậm tiến độ, đội vốn, chia nhỏ gói thầu, chất lượng chưa đồng đều.

“Một số đoạn, tuyến cao tốc chưa xây dựng đủ 4 làn xe, chưa có trạm dừng nghỉ, làn dừng khẩn cấp; hoàn trả đường dân sinh, hậu cần còn bất cập...”, ông nói.

Nhiều giải pháp được Thủ tướng đưa ra để “phấn đấu đến cuối nhiệm kỳ hoàn thành mục tiêu ít nhất có 3.000 km đường bộ cao tốc”.

Bên cạnh tiếp tục rà soát, sửa đổi, hoàn thiện các quy định pháp luật, ông nhấn mạnh giải pháp đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng, tái định cư; tháo gỡ ngay khó khăn, vướng mắc về nguồn nguyên vật liệu; đồng thời, kiểm soát chặt chẽ biến động giá nguyên, vật liệu…

Sớm hoàn thiện thị trường mua bán điện cạnh tranh

Liên quan tới vấn đề đảm an ninh năng lượng, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, Chính phủ đã chỉ đạo từ sớm, từ xa về việc cung ứng đủ điện, xăng dầu cho sản xuất kinh doanh và tiêu dùng.

Ông khẳng định, về cơ bản an ninh năng lượng được đảm bảo, tuy nhiên trong năm nay đã xảy ra tình trạng thiếu điện cục bộ tại miền Bắc vào cuối tháng 5, đầu tháng 6, đúng như các đại biểu Quốc hội đã nêu.

Hiện tổng công suất nguồn đạt trên 70.000 MW, nhu cầu thực tế chỉ cần khoảng 52.000 MW nhưng do nhiều nguyên nhân khách quan, chủ quan đã dẫn đến tình trạng thiếu điện cục bộ khu vực miền Bắc.

Nguyên nhân chủ quan, theo Thủ tướng, do nắm tình hình, xây dựng kế hoạch truyền tải, điều độ và khâu phân phối; trong đó việc đầu tư phát triển mạng lưới truyền tải, phân phối điện chưa được quan tâm đúng mức trong một thời gian dài. Mặt khác, công tác điều độ điện lực có những hạn chế, bất cập; phân bổ nguồn điện nền giữa các vùng miền chưa hợp lý…

“Chính phủ chỉ đạo kiên quyết đảm bảo giữ vững an ninh năng lượng quốc gia”, Thủ tướng nhấn mạnh.

Nhiều giải pháp được Chính phủ đưa ra, như khẩn trương ban hành kế hoạch thực hiện Quy hoạch Điện VIII; rà soát, hoàn thiện thể chế cho phát triển công nghiệp điện tái tạo theo tinh thần Nghị quyết số 55 của Bộ Chính trị.

Cùng đó, nâng cao hiệu quả các khâu truyền tải, điều độ và phân phối, trong đó đẩy nhanh tiến độ xây dựng đường dây 500 kV từ miền Trung ra miền Bắc. Thị trường mua bán điện cạnh tranh, cơ chế mua bán điện trực tiếp, cơ chế khuyến khích phát triển nguồn điện áp mái tự sản, tự tiêu sẽ sớm được ban hành.

Bảo đảm đủ xăng dầu cho sản xuất kinh doanh và tiêu dùng và tăng cường hợp tác quốc tế; đẩy mạnh chuyển đổi năng lượng xanh, sạch, công bằng gắn với cam kết quốc tế về bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu.

Báo cáo trước Quốc hội, Thủ tướng còn đưa ra các giải pháp để giải quyết tình trạng thiếu thuốc, trang thiết bị, vật tư y tế, các bệnh viện chậm tiến độ; tăng năng suất lao động…