Thủ tướng Phạm Minh Chính. Ảnh: N.Bắc

Ngày 4/11, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 10/2023.

Duy trì đà “tháng sau tốt hơn tháng trước”

Các báo cáo, ý kiến tại phiên họp thống nhất đánh giá kinh tế - xã hội tháng 10 và 10 tháng năm 2023 tiếp tục duy trì đà “tháng sau tốt hơn tháng trước, quý sau tốt hơn quý trước”.

Kinh tế vĩ mô tiếp tục ổn định, lạm phát được kiểm soát, tăng trưởng được thúc đẩy, các cân đối lớn được bảo đảm.

CPI bình quân 10 tháng tăng 3,2%, thấp hơn nhiều mục tiêu đề ra (khoảng 4,5%), tạo dư địa cho các chính sách tiền tệ, tài khóa thúc đẩy tổng cầu và tăng trưởng kinh tế, cũng như các chính sách điều chỉnh giá khác.

An ninh năng lượng, an ninh lương thực được bảo đảm. Công nghiệp tiếp tục đà phục hồi, chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) tháng 10 tăng 5,5% so tháng 9 và tăng 4,1% so cùng kỳ, trong đó ngành chế biến chế tạo tăng 4,9%; 10 tháng tăng 0,5%.

Xuất nhập khẩu tiếp tục đà tăng trở lại. Thu ngân sách nhà nước 10 tháng đạt gần 1,4 triệu tỷ đồng, bằng 86,3% dự toán trong khi miễn, giảm, gia hạn 163,8 nghìn tỷ đồng. Nợ công, nợ chính phủ, bội chi ngân sách nhà nước được kiểm soát tốt.

Sức khỏe doanh nghiệp tích cực hơn, khi tháng 10 có trên 15,4 nghìn doanh nghiệp thành lập mới và 5,6 nghìn doanh nghiệp quay trở lại hoạt động, tăng lần lượt 18,5% và 44,2% so với cùng kỳ.

Như vậy, tính chung 10 tháng có 183,6 nghìn doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường, lớn hơn số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường là 146,6 nghìn doanh nghiệp.

Dù vậy, tồn tại, hạn chế, khó khăn, thách thức, sức ép lạm phát còn cao. Cầu trên các thị trường lớn, truyền thống suy giảm. Sản xuất công nghiệp phục hồi chậm. Sản xuất, kinh doanh, hoạt động của doanh nghiệp còn gặp khó khăn.

Trong khi, các gói tín dụng triển khai còn hạn chế. Thủ tục hành chính một số lĩnh vực còn rườm rà; một số cơ chế, chính sách, quy định chậm được sửa đổi phù hợp…

Phân tích nguyên nhân của các hạn chế, yếu kém, Thủ tướng lưu ý, công tác nắm bắt, dự báo tình hình có lúc còn chưa sát, việc tham mưu, phản ứng chính sách trong một số trường hợp còn chưa kịp thời.

“Còn một bộ phận cán bộ có tâm lý né tránh, sợ trách nhiệm, sợ sai trong thực thi công vụ; việc phân cấp, phân quyền một số lĩnh vực còn vướng mắc về thể chế, nhất là với những vấn đề phát sinh mới…”, theo người đầu Chính phủ.

Thúc đẩy mạnh 3 động lực tăng trưởng

Đề cập đến nhiệm vụ trọng tâm thời gian tới, Thủ tướng nêu rõ phải tiếp tục ưu tiên thúc đẩy tăng trưởng, giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn.

Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 10/2023. Ảnh: Đ.X

Ông quán triệt yêu cầu thúc đẩy mạnh mẽ các động lực tăng trưởng về đầu tư, xuất khẩu, tiêu dùng.

Trong đó, đẩy mạnh giải ngân, nâng cao hiệu quả vốn đầu tư từ khu vực Nhà nước, có các giải pháp đột phá, tạo thuận lợi thu hút các nguồn lực đầu tư của toàn xã hội (đầu tư tư nhân, đầu tư nước ngoài và hợp tác công - tư).

Về xuất khẩu, đa dạng hóa thị trường, sản phẩm, chuỗi cung ứng, giữ vững, củng cố các thị trường truyền thống và tích cực mở rộng các thị trường mới. Đẩy nhanh đàm phán, ký kết Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện Việt Nam - UAE, các FTA với Brazil, Khối Thị trường chung Nam Mỹ (MERCOSUR)...

Về tiêu dùng, khai thác hiệu quả thị trường trong nước; thực hiện kích cầu tiêu dùng hàng hóa dịp cuối năm và Tết Nguyên đán năm 2024, tiếp tục đẩy mạnh cuộc vận động “người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”, các chương trình, hoạt động xúc tiến thương mại, quảng bá sản phẩm, kết nối cung cầu…

Đặc biệt, Thủ tướng nhấn mạnh, cần tập trung tháo gỡ khó khăn để mở rộng, thúc đẩy sản xuất kinh doanh, khơi thông, huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực, tạo việc làm, sinh kế cho người dân thông qua 6 giải pháp.

Đó là: Tháo gỡ vướng mắc về thể chế, pháp lý; mở rộng thị trường cho các mặt hàng thế mạnh; đơn giản hóa, cắt giảm thủ tục rườm rà, giảm chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp; tạo thuận lợi hơn trong tiếp cận đất đai; tăng khả năng tiếp cận tín dụng; thực sự đồng hành với doanh nghiệp và người dân.

Người đứng đầu Chính phủ cũng yêu cầu triển khai các giải pháp bảo đảm an ninh năng lượng (điện, xăng dầu), khẩn trương áp dụng hóa đơn điện tử với bán lẻ xăng dầu; khuyến khích phát triển điện mặt trời áp mái tự sản, tự tiêu và cơ chế mua bán điện trực tiếp (DPPA).

Về y tế - giáo dục phải khắc phục bằng được việc thiếu thuốc, vật tư, sinh phẩm y tế, hoàn thành dứt điểm dự án đầu tư các bệnh viện đã kéo dài nhiều năm; khắc phục tình trạng thiếu giáo viên cục bộ, nhất là giáo viên mầm non, có giải pháp phù hợp về sách giáo khoa đáp ứng yêu cầu xã hội hóa…

Cạnh đó, Thủ tướng quán triệt đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã, sắp xếp bộ máy, tinh giản biên chế, phân cấp, phân quyền.

Giao nhiệm vụ cụ thể cho từng bộ, ngành, cơ quan, địa phương, Thủ tướng nói rõ phải siết chặt kỷ luật, kỷ cương hành chính, đề cao trách nhiệm cá nhân, phát huy mạnh mẽ hơn nữa tinh thần vì nhân dân phục vụ, nhất là của người đứng đầu.