(Thanh tra) - Tại sao mở rộng phạm vi kê khai tài sản, thu nhập sang doanh nghiệp Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn; “tài sản số” có vào danh mục kê khai; loại tài sản nào phải kê khai… là những vấn đề đại biểu Quốc hội nêu ý kiến và Thanh tra Chính phủ giải trình.
Chiều 18/11, Quốc hội sẽ thảo luận ở hội trường về Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng, chống tham nhũng. Trước đó, thảo luận ở tổ về dự án luật này vào ngày 5/11, nhiều ý kiến đại biểu quan tâm đến vấn đề kê khai tài sản, thu nhập...
Lãnh đạo doanh nghiệp Nhà nước phải kê khai tài sản là phù hợp
Một trong những vấn đề được đại biểu Quốc hội quan tâm khi thảo luận tại tổ là phạm vi đối tượng có nghĩa vụ kê khai tài sản, thu nhập trong các doanh nghiệp Nhà nước.
Theo báo cáo, nhiều đại biểu tán thành mở rộng phạm vi kê khai từ doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước sang doanh nghiệp Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn.
Ý kiến khác đề nghị giữ như hiện hành hoặc bổ sung nghĩa vụ kê khai với người đại diện phần vốn Nhà nước tại doanh nghiệp dưới 50% vốn.
Một số ý kiến đề nghị làm rõ tính khả thi và đối tượng kê khai, đặc biệt trong trường hợp có người nước ngoài tham gia quản lý.
Báo cáo tiếp thu, giải trình ý kiến đại biểu Quốc hội, Thanh tra Chính phủ - cơ quan chủ trì soạn thảo dự án luật cho biết, việc quy định người được giao tham gia quản lý, điều hành doanh nghiệp Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ có nghĩa vụ kê khai tài sản, thu nhập là phù hợp.
Quy định này để đáp ứng yêu cầu phòng, chống tham nhũng trong điều kiện hiện nay và thống nhất với quy định của Luật Doanh nghiệp và Luật Quản lý, sử dụng vốn Nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp.
Trên cơ sở đó, Chính phủ sẽ quy định các trường hợp phải kê khai tài sản, thu nhập tại doanh nghiệp Nhà nước là những người đại diện chủ sở hữu trực tiếp, người đại diện phần vốn Nhà nước và một số chức danh, chức vụ tại doanh nghiệp Nhà nước mà không bao gồm người nước ngoài hoặc người thuộc khu vực ngoài Nhà nước.
Thanh tra Chính phủ cũng cho biết, tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, cơ quan chủ trì soạn thảo sẽ chỉnh lý khoản 3 Điều 34 theo hướng quy định rõ đối tượng kê khai tại đơn vị sự nghiệp công lập từ Phó Trưởng phòng và tương đương trở lên. Với chức danh trong doanh nghiệp Nhà nước và người đại diện phần vốn Nhà nước, việc kê khai tài sản, thu nhập sẽ thực hiện theo quy định của Chính phủ.
2 căn cứ để tăng giá trị tài sản kê khai từ 50 triệu đồng lên 150 triệu đồng
Giá trị tài sản, mức thu nhập phải kê khai và kê khai bổ sung quy định tại các Điều 31, 35, 36, 40, 41 trong dự thảo luật, cũng là nội dung được các đại biểu quan tâm góp ý.
Bên cạnh nhiều ý kiến tán thành, một số ý kiến đề nghị làm rõ căn cứ của việc quy định tăng giá trị kê khai từ 50 triệu lên 150 triệu và giá trị tài sản, thu nhập bổ sung biến động trong năm từ 300 triệu lên 1 tỷ đồng.
Có ý kiến đề nghị bổ sung “tài sản số” vào danh mục kê khai; làm rõ cách xác định “tổng thu nhập giữa hai lần kê khai” và đề nghị quy định rõ loại tài sản phải kê khai, bao gồm tài sản gắn liền với đất hoặc tài sản đứng tên chung.
Giải trình, Thanh tra Chính phủ nêu, việc quy định tăng giá trị kê khai từ 50 triệu đồng lên 150 triệu đồng và giá trị tài sản, thu nhập bổ sung biến động trong năm từ 300 triệu lên 1 tỷ đồng căn cứ vào 2 yếu tố chủ yếu.
Một là, từ năm 2018 đến nay, có 3 lần tăng lương. Hai là, do điều kiện kinh tế xã hội phát triển gấp gần 3 lần, nhất là giá cả trên thị trường có nhiều biến động tăng so với năm 2018.
Giá trị tài sản, thu nhập phải kê khai từ 150 triệu đồng, theo cơ quan chủ trì soạn thảo dự án luật, áp dụng cho ba phương thức kê khai (lần đầu, hằng năm, phục vụ công tác cán bộ).
Còn giá trị tài sản, thu nhập biến động 1 tỷ đồng trong năm chỉ áp dụng cho kê khai bổ sung, theo dõi biến động và làm căn cứ xác minh khi giải trình không hợp lý.
Do đó, quy định tại các Điều 35, 40 và 41 là thống nhất và phù hợp với mục tiêu kiểm soát biến động tài sản, thu nhập có giá trị lớn.
Với “tài sản số”, theo Thanh tra Chính phủ, pháp luật hiện hành chưa có quy định đầy đủ nên hiện nay chưa đưa vào dự thảo luật. Cơ quan chủ trì soạn dự án luật khẳng định, “sẽ tiếp tục nghiên cứu khi có đủ cơ sở pháp lý”.
Thanh tra Chính phủ cũng cho biết, khái niệm “tổng thu nhập giữa hai lần kê khai” được giữ như luật hiện hành và sẽ được hướng dẫn cụ thể tại Nghị định.
“Các tài sản thuộc quyền sở hữu của người kê khai, vợ, chồng, con chưa thành niên, bao gồm quyền sử dụng đất, nhà và tài sản gắn liền với đất hoặc đứng tên chung đều phải kê khai”, Thanh tra Chính phủ nêu rõ.
Cơ quan này cho biết thêm, danh mục tài sản và mẫu biểu sẽ được Chính phủ quy định chi tiết tại Nghị định hướng dẫn thi hành luật.
Nội dung nữa, khi thảo luận tại tổ, nhiều đại biểu tán thành bổ sung quy định việc kê khai, giải trình tài sản, thu nhập tăng thêm là tiêu chí đánh giá cán bộ, công chức, viên chức.
Cạnh đó, có ý kiến đề nghị quy định cụ thể yêu cầu, cơ chế đánh giá và giao Chính phủ hướng dẫn chi tiết.
Ý kiến khác lại cho rằng nội dung này đã được điều chỉnh bởi Luật Cán bộ, công chức nên không cần bổ sung.
Theo Thanh tra Chính phủ, dự thảo luật bổ sung quy định trên nhằm thể chế hóa các kết luận, chỉ thị của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với việc kê khai và kiểm soát việc kê khai tài sản.
Thanh tra Chính phủ cho hay, các nội dung về trình tự, tiêu chí đánh giá cụ thể thuộc phạm vi điều chỉnh của pháp luật chuyên ngành về cán bộ, công chức, viên chức và quy định của Đảng.
Do đó, cơ quan chủ trì soạn thảo đề nghị giữ nguyên quy định của dự thảo.
