(Thanh tra) - Đại biểu Quốc hội đề nghị có giải pháp căn cơ, đồng bộ, mở rộng xác minh tài sản để tránh tình trạng tẩu tán, vừa đảm bảo răn đe vừa nâng cao hiệu quả thu hồi tài sản.
Ngày 5/11, Quốc hội thảo luận tại tổ về một số dự án luật, trong đó có Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng, chống tham nhũng.
Nêu ý kiến, đại biểu Trần Thị Thu Hằng (đoàn Lâm Đồng) nhấn mạnh việc sửa đổi Luật Phòng, chống tham nhũng là cần thiết, nhất là trong bối cảnh mô hình chính quyền hai cấp.
Đề cập đến việc xử lý tham nhũng và thu hồi tài sản tham nhũng, theo bà Hằng, thực tế cho thấy nhiều vụ án đã được phát hiện, xử lý nghiêm nhưng tỷ lệ thu hồi tài sản còn thấp. Vì vậy, đại biểu kiến nghị cần có giải pháp căn cơ, đồng bộ nhằm nâng cao hiệu quả thu hồi tài sản.
Dẫn phản ánh về việc lo ngại người phạm tội tham nhũng tẩu tán tài sản cho con em, người thân trong gia đình, đại biểu Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội) cho rằng, đây là vấn đề cần có giải pháp ngăn chặn.
Ông Cường kiến nghị dự thảo bổ sung quy định trường hợp bị truy cứu trách nhiệm hình sự về các tội liên quan đến tham nhũng, cơ quan tiến hành tố tụng có thể điều tra, xác minh tài sản không chỉ với người phạm tội mà với cả những người có liên quan tới họ.
Quy định trên, theo ông Cường, sẽ góp phần ngăn ngừa hành vi tẩu tán tài sản, vừa đảm bảo tính răn đe, vừa nâng cao hiệu quả thu hồi tài sản.
Chung mối quan tâm, đại biểu Dương Khắc Mai (đoàn Lâm Đông) cũng đề nghị sửa luật lần này cần có quy định chặt chẽ, bảo đảm thu hồi tối đa tài sản do tham nhũng mà có hoặc bị thất thoát, nhằm thu hồi tài sản cho Nhà nước, bảo đảm công bằng và tăng cường niềm tin của Nhân dân với cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng.
Mở rộng nghĩa vụ kê khai tài sản, thu nhập trong doanh nghiệp Nhà nước
Vấn đề nữa, dự thảo luật mở rộng nghĩa vụ kê khai tài sản, thu nhập trong các doanh nghiệp Nhà nước từ doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ thành doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ và doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ hoặc tổng số cổ phần có quyền biểu quyết.
Bày tỏ quan điểm đồng tình, đại biểu Trần Công Phàn (TP Hồ Chí Minh) nói, xu thế cổ phần hóa hiện nay, các doanh nghiệp có 100% vốn Nhà nước rất ít. Song, ông Phàn đề nghị xem lại những người nước ngoài làm giám đốc ở những công ty, doanh nghiệp có vốn Nhà nước có phải kê khai tài sản không.
Theo ông Phàn, luật có thể giao Chính phủ tính toán chỉ quy định với người nước ngoài làm việc cho doanh nghiệp Nhà nước có trên 50% vốn.
Đại biểu Nguyễn Văn Dành (TP HCM) cũng cho rằng cần loại trừ những đối tượng là người nước ngoài làm việc trong doanh nghiệp Nhà nước phải kê khai tài sản.
“Việc đưa họ vào sẽ ảnh hưởng quá trình thu hút đầu tư, thu hút nhân lực chất lượng cao”, ông Dành nêu. Nhưng ông Dành đề nghị bổ sung thêm đối tượng là các nhân sự đại diện phần vốn tại các doanh nghiệp Nhà nước, ngay cả những doanh nghiệp dưới 50% vốn Nhà nước.
Ở góc độ khác, đại biểu Tô Thị Bích Châu (đoàn TP HCM) đề nghị quy định về thời hạn, hình thức và chế độ gửi báo cáo về công tác phòng, chống tham nhũng để tránh hình thức, chậm trễ.
Theo bà Châu, công tác phòng chống tham nhũng là lĩnh vực rất khó. Vì vậy, nếu quy định về báo cáo quá gấp gáp thì “vô hình chung hình thức trong việc đáp ứng nhu cầu công khai minh bạch của Nhân dân”.
Theo quy định hiện hành, việc lựa chọn người để xác minh tài sản, thu nhập được thực hiện trên nguyên tắc ngẫu nhiên, bằng cách bốc thăm hoặc sử dụng phần mềm máy tính.
Số lượng người được chọn phải bảo đảm tối thiểu 10% số người có nghĩa vụ kê khai hằng năm tại mỗi cơ quan, tổ chức, đơn vị được xác minh, trong đó ít nhất 1 người là người đứng đầu hoặc cấp phó của người đứng đầu.
Đại biểu Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội) cho rằng, việc bốc thăm để xác minh tài sản không còn phù hợp. Ông đề nghị quy định “cứng” con số cần xác minh tài sản hàng năm là 20%, sau đó quay vòng để người nào cũng phải xác minh. Như vậy, xác minh tài sản sẽ là chuyện rất bình thường, “không có gì là xấu cả”.
