(Thanh tra) - Với việc thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Luật Công đoàn, Luật Thanh niên và Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam được trao thêm cơ sở pháp lý để phát huy vai trò nòng cốt trong xây dựng khối đoàn kết, thực hiện dân chủ ở cơ sở và bảo vệ quyền lợi chính đáng của người dân.
Tại buổi họp báo công bố Lệnh của Chủ tịch nước về 16 Luật và Pháp lệnh ngày 3/7/2025, Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Hoàng Công Thủy cho biết, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Luật Công đoàn, Luật Thanh niên và Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở đã chính thức được Quốc hội thông qua với 440 đại biểu Quốc hội biểu quyết tán thành (chiếm tỉ lệ 92,05%, với 447 đại biểu tham gia biểu quyết chiếm 93,51%). Luật có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2025.
Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Hoàng Công Thủy nhấn mạnh rằng, Luật này "tập trung sửa đổi bổ sung một số điều của 4 luật có liên quan trực tiếp đến vị trí, vai trò, chức năng, quyền và trách nhiệm, tổ chức bộ máy và nguyên tắc tổ chức hoạt động của MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, các Hội quần chúng được Đảng và Nhà nước giao nhiệm vụ". Đây là bước đi quan trọng nhằm cụ thể hóa các chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước trong việc hoàn thiện hệ thống chính trị, đảm bảo sự lãnh đạo toàn diện và đồng bộ.
Một trong những điểm cốt lõi của đạo luật mới là việc tiếp tục khẳng định và làm rõ vị trí, vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong hệ thống chính trị. Luật quy định rõ, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là "bộ phận của hệ thống chính trị của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; là cơ sở chính trị của chính quyền Nhân dân; tập hợp, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc; thể hiện ý chí, nguyện vọng và phát huy quyền làm chủ của Nhân dân".
Ngoài ra, Mặt trận còn có vai trò "đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của Nhân dân; thực hiện dân chủ, tăng cường đồng thuận xã hội; giám sát, phản biện xã hội; phản ánh ý kiến, kiến nghị của Nhân dân đến các cơ quan Nhà nước; tham gia xây dựng Đảng, Nhà nước, hoạt động đối ngoại Nhân dân góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc".
Trình bày tóm tắt Báo cáo tiếp thu, chỉnh lý và hoàn thiện dự thảo Luật vào sáng 27/6/2025, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Đỗ Văn Chiến nêu rõ: "Dự thảo Luật đã bám sát, cụ thể hóa đầy đủ, chính xác các quy định tại Điều 9, Điều 10, khoản 1 Điều 84 và Điều 110 Hiến pháp 2013 (đã được sửa đổi, bổ sung tại Nghị quyết số 203/2025/QH15), nhất là thể hiện rõ mối quan hệ “trực thuộc”, các nguyên tắc hiệp thương dân chủ, phối hợp và thống nhất hành động do MTTQ Việt Nam chủ trì". Sự cụ thể hóa này là cần thiết để đảm bảo tính thống nhất và đồng bộ với Hiến pháp và các luật khác có liên quan.
Đáng chú ý, Khoản 2 Điều 5 dự thảo Luật đã được chỉnh lý để bỏ cụm từ “các tổ chức thành viên” nhằm phù hợp với Khoản 2 Điều 9 Hiến pháp năm 2013 (đã được sửa đổi, bổ sung). Sau chỉnh lý, Khoản 2 Điều 5 quy định rõ: "Các tổ chức chính trị - xã hội (gồm Công đoàn Việt Nam, Hội Nông dân Việt Nam, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, Hội Cựu chiến binh Việt Nam) và các hội quần chúng do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ trực thuộc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, được tổ chức và hoạt động thống nhất trong Mặt trận Tổ quốc Việt Nam". Điều này làm rõ hơn mối quan hệ "trực thuộc" và sự thống nhất trong hoạt động của các tổ chức này dưới sự chủ trì của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.
Việc làm rõ mối quan hệ “trực thuộc” và các nguyên tắc hiệp thương dân chủ, phối hợp, thống nhất hành động do Mặt trận Tổ quốc Việt Nam chủ trì sẽ củng cố vai trò lãnh đạo của Mặt trận, nâng cao hiệu quả hoạt động của toàn bộ hệ thống chính trị trong việc tập hợp sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc và phát huy quyền làm chủ của Nhân dân.
Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Hoàng Công Thủy đã khẳng định, Luật đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ với các luật khác có liên quan đến quyền, trách nhiệm của MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, các tổ chức thành viên khác của Mặt trận. Đây là nền tảng vững chắc để Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên tiếp tục phát huy vai trò quan trọng của mình trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
