ĐB Phạm Huyền Ngọc (Đại tá, Giám đốc Công an tỉnh Ninh Thuận)

Đe doạ, khủng bố người thân, hàng xóm của con nợ

Theo ĐB Phạm Huyền Ngọc (Đại tá, Giám đốc Công an tỉnh Ninh Thuận), trong hoạt động thực tế, bên cạnh các doanh nghiệp chấp hành thì có một số doanh nghiệp không tuân thủ quy định pháp luật, dẫn đến phát sinh nhiều hệ quả tiêu cực.

Đáng lưu ý, ông Ngọc cho hay, nhiều nơi lợi dụng dịch vụ kinh doanh đòi nợ để biến tướng thành các băng nhóm cho vay nặng lãi, hoạt động tín dụng đen, gây mất an ninh, trật tự an toàn xã hội.

“Một số đối tượng đòi nợ thuê đã bắt giữ người trái pháp luật, cố ý gây thương tích, thậm chí có vụ dẫn đến chết người. Phổ biến là hành vi đe doạ, khủng bố người thân, con cái, cha mẹ của con nợ", Đại tá Ngọc lưu ý.

Theo Giám đốc Công an tỉnh Ninh Thuận, gần đây, đối tượng đòi nợ thuê có hành vi nguy hiểm, phức tạp hơn mà nhiều người không thể hình dung ra.

Ví dụ con nợ là giáo viên thì đối tượng đòi nợ gọi điện đe doạ cả ban giám hiệu nhà trường, hàng xóm của con nợ bỗng nhiên bị gọi điện khủng bố vào giữa đêm, ném chất bẩn vào nhà… nhằm gây áp lực với người thân, bạn bè, đồng nghiệp của con nợ để cùng gây áp lực, buộc con nợ phải trả nợ.

"Nhưng lực lượng Công an rất khó xác định, phát hiện và xử lý đối tượng", ĐB Ngọc nói và cho rằng, dịch vụ đòi nợ đang là một trong những nguyên nhân phát sinh “tín dụng đen”.

Dẫn chứng vụ Quân "xa lộ", hay mới nhất là vào ngày 18/11 tại Gia Lai, do chồng vay nợ tín dụng đen liên tục bị đòi nợ, vợ đã dùng búa đánh chết chồng… ông Ngọc khẳng định, không phải "quản không được thì cấm" mà nên cấm vì dịch vụ này gây nhiều hệ luỵ xã hội.

"Nếu Luật Đầu tư sửa đổi lần này đưa dịch vụ đòi nợ vào ngành nghề cấm đầu tư kinh doanh sẽ góp phần ngăn chặn, hạn chế được hoạt động tín dụng đen vì việc đòi nợ thuê đã bị cấm, mọi hành vi đòi nợ thuê đều vi phạm pháp luật và bị xử lý", ĐB đoàn Ninh Thuận nhấn mạnh.

Tán thành với ý kiến của ông Ngọc, ĐB Nguyễn Thị Xuân (Đắk Lắk) nêu, thực tế thời gian qua rất nhiều ý kiến của cử tri đã phản ánh về hiện tượng biến tướng của kinh doanh dịch vụ đòi nợ.

“Nghiêm trọng hơn là đã nảy sinh các trường hợp biến tướng lạm dụng hình thức đòi nợ như cấu kết giữa các công ty tài chính, công ty đòi nợ với đối tượng hình sự, băng nhóm xã hội đen để cưỡng đoạt tài sản, cho vay nặng lãi, tín dụng đen, giữ người trái pháp luật...", nữ ĐB nói.

Theo bà, điều này ảnh hưởng nghiêm trọng đến công tác đảm bảo an ninh trật tự, an toàn xã hội, vi phạm sức khỏe, danh dự và nhân phẩm của công dân.

“Không chỉ lý do Nhà nước không quản lý được nên phải cấm mà vấn đề là phải giải bài toán giữa hiệu quả kinh doanh và hiệu ứng của xã hội”, bà Xuân phát biểu và đề nghị, Quốc hội ủng hộ việc bổ sung ngành, nghề kinh doanh dịch vụ đòi nợ vào danh mục ngành, nghề cấm đầu tư.

"Có cấm cũng không cấm được”

Ở chiều ngược lại, nhiều ĐB cho rằng, chưa đủ cơ sở đề cấm ngành, nghề kinh doanh dịch vụ đòi nợ.

ĐB Hà Sỹ Đồng (Quảng Trị)

Theo ĐB Hà Sỹ Đồng (Quảng Trị), là chủ nợ để đòi được 100 triệu có 2 cách, một là kiện ra toà, hai là thuê dịch vụ đòi nợ. Nếu qua con đường toà án, tính từ lúc nộp đơn đến khi bản án phúc thẩm có hiệu lực, nhanh nhất cũng mất 250 ngày, thậm chí đến vài năm, sau đó lại phải làm đơn ra chờ thi hành án. Còn sử dụng dịch vụ đòi nợ thì chỉ trong vòng 1, 2 tháng sẽ thu hồi được tiền, chủ nợ lại không phải đi lại.

“Rõ ràng, đứng ở góc độ của chủ nợ thì dịch vụ thu hồi nợ nhanh, gọn hơn tòa và thi hành án rất nhiều”, ông Đồng nhận định.

ĐB Đồng cho rằng, đòi nợ văn minh là khi người làm dịch vụ có khả năng điều tra, tìm kiếm thông tin, biết được con nợ có tiền ở đâu, khi nào có để đòi đúng lúc, đúng chỗ. Đòi nợ không văn minh thì gây ra hệ lụy không nhỏ như nhiều ĐB đã nêu.

Cho nên, theo ĐB, cần có quy định cụ thể để kiểm soát như khai báo nhân sự, chứng chỉ hành nghề, lưu trữ giấy tờ để phục vụ thanh, kiểm tra; cấm các biện pháp xúc phạm, đe dọa, hủy hoại tài sản.

“Không nên cấm dịch vụ đòi nợ thuê, mà có cấm cũng không cấm được”, ông Đồng nhấn mạnh và dẫn ví dụ “lách” quy định cấm này bằng cách làm giấy tờ ủy quyền đại diện tham gia giao dịch và hưởng thù lao đại diện. Biện pháp này hợp pháp theo Bộ luật Dân sự và không có cách nào cấm được.

ĐB Nguyễn Thị Lệ Thủy (Bến Tre) nhấn mạnh, “không thể vì quản không nổi mà cấm”. Theo bà, thực tế có phải tất cả các vụ việc đòi nợ gây mất an ninh trật tự thời gian qua đều từ các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ đòi nợ hợp pháp hay từ các băng nhóm cho vay nặng lãi, biến tướng?

“Dù có cấm ngành, nghề kinh doanh đòi nợ cũng chưa chắc đã hạn chế được các hành vi đòi nợ biến tướng của các băng nhóm cho vay nặng lãi. Thậm chí có khi tình trạng mất an ninh trật tự còn tăng lên vì khi cấm các đơn vị cho vay sẽ hạn chế cho vay để bảo toàn vốn và có khả năng đẩy người vay tiếp cận với các nguồn cho vay nặng lãi nhiều hơn”, bà Thuỷ nhấn mạnh.

Nữ ĐB đoàn Bến Tre còn lưu ý, báo cáo tổng kết thi hành Luật Đầu tư không có đánh giá tác động về việc cấm kinh doanh dịch vụ đòi nợ. Theo bà Thuỷ, để có cơ sở cho ĐB biểu quyết cấm hay không cấm thì Ban soạn thảo cần cung cấp thêm thông tin.

Hương Giang