Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng phát biểu khai mạc Hội nghị Trung ương 6 khóa XIII. Ảnh: N.Bắc

“Nhiều vấn đề đã có chủ trương, chính sách và đã được tiến hành từ lâu nhưng đến nay, bên cạnh những kết quả đạt được vẫn còn không ít hạn chế, yếu kém, cần tiếp tục được thực hiện ở tầm mức mới với những quyết tâm mới, quyết sách mới, nhằm đáp ứng yêu cầu của giai đoạn phát triển mới”, Tổng Bí thư nói.

Đẩy mạnh hơn nữa công nghiệp hóa, hiện đại hóa

Một trong những nội dung của hội nghị là xem xét tình hình phát triển kinh tế - xã hội, ngân sách Nhà nước năm 2022, kế hoạch năm 2023.

Theo Tổng Bí thư, năm 2022, tình hình thế giới có nhiều biến động phức tạp, khó lường, chưa từng có tiền lệ, ảnh hưởng tiêu cực đến phát triển kinh tế - xã hội trong nước.

Trong khi đó, ở trong nước, tiếp tục phải đối mặt với những khó khăn, thách thức mới, nặng nề hơn như phải xử lý những tồn tại, yếu kém vốn có của nền kinh tế, đã tích tụ từ lâu và trầm trọng hơn do tác động của đại dịch Covid-19; dịch bệnh, thiên tai, bão lũ diễn biến phức tạp; giá cả hàng hoá, vật tư, nguyên liệu cho sản xuất, chi phí đầu vào, vận tải tăng cao...

Từ đó, Tổng Bí thư đề nghị Trung ương phân tích, chỉ ra những nguyên nhân khách quan, chủ quan và bài học kinh nghiệm; dự báo những khả năng sắp tới, trước hết là từ nay đến cuối năm 2022 và năm 2023.

Trên cơ sở đó, cần xác định trúng quan điểm phát triển, tư tưởng chỉ đạo, mục tiêu tổng quát, một số chỉ tiêu cơ bản, quan trọng và những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cho năm 2023.

“Phải chăng sắp tới chúng ta vẫn phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức lớn hơn so với thời cơ, thuận lợi cho phát triển?”, Tổng Bí thư nêu vấn đề và dẫn chứng những “thách thức nội tại của nền kinh tế” như áp lực lạm phát, lãi suất, tỷ giá; khó khăn trong hoạt động sản xuất kinh doanh; đầu tư công tiếp tục là điểm nghẽn; thị trường chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp, bất động sản vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro…

Các đại biểu tham dự Hội nghị Trung ương 6 khóa XIII. Ảnh: N.Bắc

Vẫn theo Tổng Bí thư, do nhiều nguyên nhân, chúng ta vẫn chưa thực hiện được mục tiêu trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại vào năm 2020.

Thời gian qua, Bộ Chính trị đã ráo riết chỉ đạo tổng kết lý luận và thực tiễn, nghiên cứu xây dựng đề án trình Trung ương tại hội nghị lần này xem xét, ban hành Nghị quyết về tiếp tục đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Tổng Bí thư nhìn nhận đây là vấn đề “đặc biệt quan trọng” với sự phát triển của đất nước, song phạm vi rất rộng lớn, tính chất “hết sức phức tạp”. “Hiện vẫn còn những vấn đề chưa thật rõ và không ít những ý kiến khác nhau, nhất là trong bối cảnh, tình hình trong nước và thế giới đã, đang và sẽ có nhiều thay đổi dưới tác động của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư”, ông nêu.

Do đó, Tổng Bí thư đề nghị Trung ương tập trung thảo luận, tạo sự thống nhất cao về quan điểm, tư tưởng chỉ đạo, mục tiêu và những nhiệm vụ, giải pháp lớn cần được triển khai thực hiện để tiếp tục đẩy mạnh hơn nữa sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước.

Liên quan đến sự tồn vong của chế độ

Về nội dung xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa (XHCN) Việt Nam trong giai đoạn mới, Tổng Bí thư cho biết, Hiến pháp năm 2013 có những sửa đổi, bổ sung quan trọng, hoàn thiện thêm cơ cấu bộ máy Nhà nước, nâng cao vai trò, trách nhiệm của Quốc hội, Chính phủ và hệ thống các cơ quan tư pháp, phát huy ngày càng đầy đủ cả ba quyền: Lập pháp, hành pháp và tư pháp theo đúng quy định: Quyền lực Nhà nước là thống nhất, có sự phân công, phối hợp và kiểm soát quyền lực giữa các cơ quan Nhà nước.

Bước vào giai đoạn phát triển mới, trước những yêu cầu và nhiệm vụ mới, Đại hội XIII của Đảng đã khẳng định sự cần thiết phải “tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam”; coi đây “là nhiệm vụ trọng tâm của đổi mới hệ thống chính trị” ở nước ta.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhận định, xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam trong giai đoạn mới là vấn đề cơ bản, quan trọng, nhưng vô cùng phức tạp. Ảnh: N.Bắc

Theo Tổng Bí thư, đề án, tờ trình và dự thảo nghị quyết trình Trung ương lần này đã được Ban Chỉ đạo xây dựng đề án chuẩn bị rất công phu, nghiêm túc.

“Đây là vấn đề rất cơ bản, rộng lớn, quan trọng, nhưng cũng vô cùng phức tạp, nhạy cảm, hệ trọng, liên quan đến sự tồn vong của chế độ, sự phát triển nhanh và bền vững của đất nước theo con đường xã hội chủ nghĩa mà Đảng, Bác Hồ và nhân dân ta đã lựa chọn”, Tổng Bí thư phát biểu.

Ông đề nghị Trung ương tập trung thảo luận làm rõ, tạo sự thống nhất cao về quan điểm, tư tưởng chỉ đạo, mục tiêu và những nhiệm vụ, giải pháp lớn cần được quán triệt và triển khai thực hiện để tạo sự chuyển biến mạnh mẽ hơn nữa trong việc xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam.

Trong đó, chú ý đến việc hoàn thiện đồng bộ, đầy đủ hệ thống pháp luật, vận hành thông suốt, thống nhất bộ máy Nhà nước và các lĩnh vực của đời sống xã hội; phân công, phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan trong thực hiện quyền lực Nhà nước; tăng cường kiểm soát quyền lực; đẩy mạnh cải cách hành chính, cải cách tư pháp; xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức tinh gọn, liêm chính; phòng, chống có hiệu quả tham nhũng, tiêu cực.

Công tác cán bộ có mặt còn hạn chế

Tổng Bí thư cũng đề nghị Trung ương nghiên cứu, thảo luận, tạo sự thống nhất cao về đánh giá tình hình thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 khoá X về tiếp tục đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng với hoạt động của hệ thống chính trị và những quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu được đề ra để đáp ứng yêu cầu phát triển trong giai đoạn mới.

Theo Tổng Bí thư, trong vấn đề này, còn nhiều bất cập, tồn tại cần sớm khắc phục.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng lưu ý, "công tác tổ chức, cán bộ và thực hiện trách nhiệm nêu gương của đảng viên có mặt còn hạn chế". Ảnh: N.Bắc

Ông dẫn chứng như việc hoàn thiện mô hình tổng thể tổ chức bộ máy của Đảng và hệ thống chính trị; phân cấp, phân quyền, phân công, phối hợp giữa các cấp, các ngành; xác định rõ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, mối quan hệ công tác của các cơ quan, đơn vị thuộc hệ thống chính trị còn chậm và lúng túng, nhất là trong việc xử lý tình trạng không rõ ràng về quyền hạn, trách nhiệm giữa các cơ quan của Đảng và Nhà nước.

Một số cấp uỷ, tổ chức Đảng chưa thực hiện nghiêm nguyên tắc của Đảng trong công tác lãnh đạo, nhất là nguyên tắc tập trung dân chủ, tự phê bình và phê bình. “Vẫn còn tình trạng bao biện, áp đặt, làm thay hoặc né tránh, sợ trách nhiệm, buông lỏng vai trò lãnh đạo của Đảng”, Tổng Bí thư nói.

Cạnh đó, công tác tổ chức, cán bộ và thực hiện trách nhiệm nêu gương của đảng viên có mặt còn hạn chế; chưa thật sự bảo đảm tính dân chủ, minh bạch, thiếu cơ chế phát hiện, bồi dưỡng và sử dụng, trọng dụng nhân tài; chưa kiểm soát tốt được quyền lực trong công tác cán bộ; một bộ phận cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp còn thiếu gương mẫu, ảnh hưởng xấu đến uy tín, vai trò lãnh đạo của Đảng.

Công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật Đảng tuy đã có nhiều đổi mới và có đột phá trong phòng, chống tham nhũng, tiêu cực thời gian qua, nhưng nhìn chung vẫn chưa đáp ứng đầy đủ yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới; chất lượng, hiệu quả chưa đều ở các cấp, việc tự kiểm tra, giám sát còn nhiều hạn chế...

Nhấn mạnh hầu hết các vấn đề cần bàn và quyết định đều “rất cơ bản, quan trọng, nhưng cũng rất khó, phức tạp và nhạy cảm”, Tổng Bí thư đề nghị, Trung ương phát huy cao độ tinh thần trách nhiệm, thật sự dân chủ và đổi mới, đóng góp nhiều ý kiến có chất lượng, sâu sắc để hoàn thiện các báo cáo, đề án và xem xét, quyết định vào cuối kỳ họp.

Theo chương trình, hội nghị làm việc đến ngày 9/10/2022.

Lần đầu tiên Trung ương bàn định hướng Quy hoạch Tổng thể quốc gia

Nội dung nữa được Trung ương bàn, cho ý kiến là định hướng Quy hoạch Tổng thể quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

“Đây là công việc lần đầu tiên chúng ta làm, rất mới, rất khó, chưa có kinh nghiệm, song rất quan trọng và cấp thiết, các bộ, các ngành, các địa phương trong cả nước hiện đang rất mong đợi”, Tổng Bí thư nhấn mạnh.

Vì vậy, Tổng Bí thư đề nghị Trung ương nghiên cứu, thảo luận để tạo sự thống nhất cao đối với dự thảo kết luận của Trung ương về Định hướng Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, góp phần thiết thực cho việc lãnh đạo, chỉ đạo có hiệu quả việc xây dựng, ban hành và tổ chức thực hiện thật tốt Quy hoạch Tổng thể quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 nói riêng và các quy hoạch phát triển của các bộ, ngành, địa phương trong cả nước nói chung.