Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải. Ảnh: Đ.X

Ngày 11/10, tiếp tục chương trình phiên họp thứ 16, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội họp cho ý kiến về báo cáo thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, ngân sách Nhà nước năm 2022, dự kiến kế hoạch 2023.

Làm rõ mức độ ảnh hưởng của thị trường trái phiếu, chứng khoán đến an ninh tài chính

Kết luận nội dung này, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải nói, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cơ bản đồng tình và đánh giá cao báo cáo của Chính phủ, báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế.

Năm 2022, kinh tế - xã hội Việt Nam phục hồi và phát triển mạnh mẽ, GDP 9 tháng đầu năm tăng 8,83%, dự kiến cả năm khoảng 8%. Phục hồi kinh tế diễn ra đồng đều giữa các địa phương.

Các cân đối lớn của nền kinh tế được đảm bảo, lạm phát được kiểm soát, ước cả năm CPI tăng khoảng 4%. Thu ngân sách Nhà nước vượt cao so với dự toán, huy động vốn đầu tư toàn xã hội đạt khoảng 34% GDP….

Bên cạnh kết quả đạt được, theo ông Hải, nền kinh tế còn những tồn tại cố hữu “chậm được cải thiện” như quy mô nền kinh tế nhỏ, năng lực tự chủ, khả năng chống chịu của nền kinh tế chưa cao. Doanh nghiệp chủ yếu có quy mô vừa và nhỏ, công nghệ sản xuất thấp, phụ thuộc vào nhập khẩu đầu vào, chưa có nhiều tập đoàn mạnh, quy mô lớn đóng vai trò dẫn dắt.

Chất lượng lao động, năng suất lao động xã hội chưa cao. Đổi mới phát triển khoa học, công nghệ, chuyển đổi số chưa đáp ứng được yêu cầu. Thu nhập của người dân ở mức trung bình thấp.

Đáng lưu ý, một số “điểm nghẽn” chưa được tháo gỡ có hiệu quả như công tác lập, triển khai quy hoạch chậm. Nguy cơ thiếu nhân lực tại các cơ sở y tế công lập do tình trạng xin thôi việc, nghỉ việc; vướng mắc trong mua sắm công, thiếu thuốc, trang thiết bị vật tư y tế chưa được xử lý dứt điểm.

Quy hoạch Điện VIII chậm phê duyệt. Cơ cấu lại cổ phần hóa, thoái vốn Nhà nước tại doanh nghiệp, xử lý các dự án thua lỗ ngân hàng yếu kém còn chậm.

Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội triển khai còn hạn chế. Điều kiện, thủ tục của một số chính sách bất cập, có chính sách chưa rõ ràng, khó tiếp cận…

Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị, báo cáo của Chính phủ cần bổ sung làm rõ hơn một số nội dung như ổn định của hệ thống ngân hàng thương mại trước tình hình nợ xấu gia tăng và hiện tượng bất ổn ở một vài ngân hàng thương mại gần đây. Thực trạng thị trường trái phiếu doanh nghiệp, chứng khoán, bất động sản và mức độ ảnh hưởng đến tăng trưởng an ninh tài chính…

Ông Hải cũng lưu ý, năm 2023 dự báo có nhiều khó khăn, thách thức rất lớn. Vì vậy, cần phân tích cụ thể và có giải pháp đột phá để ứng phó.

“Sản xuất, kinh doanh, sức khỏe của doanh nghiệp bị bào mòn do ảnh hưởng của dịch COVID-19 và đang gặp nhiều khó khăn do thiếu hụt dòng tiền. Giá xăng dầu, vật tư đầu vào tăng cao, đã có tình trạng người dân hạn chế đầu tư, mở rộng sản xuất…”, Phó Chủ tịch Quốc hội nói, diễn biến dịch bệnh, thiên tai, biến đổi khí hậu, trật tự an toàn xã hội, quốc phòng, an ninh cũng là những vấn đề cần hết sức lưu ý.

Ông Hải cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đồng ý trình Quốc hội thảo luận, xem xét, quyết định việc chưa thực hiện cải cách tiền lương theo Nghị quyết 27; thực hiện tăng lương cơ sở, phụ cấp ưu đãi nghề, lĩnh vực y tế, lương hưu cho đối tượng nghỉ hưu trước năm 1995, ưu đãi đối với người có công. 

Điều hành chủ động, linh hoạt trong điều kiện mở rộng chính sách tài khóa

Về thực hiện ngân sách Nhà nước năm 2022; dự toán năm 2023, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cơ bản thống nhất, đánh giá cao báo cáo của Chính phủ, báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tài chính, Ngân sách.

“Việc thực hiện dự toán thu ngân sách Nhà nước năm 2022 ước vượt cao so với dự toán; bội chi, nợ công trong ngưỡng Quốc hội cho phép đã góp phần phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an sinh xã hội, giữ vững an ninh, quốc phòng”, ông Hải nhấn mạnh.

Theo đánh giá của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, vẫn còn nhiều bất cập, hạn chế trong quản lý, điều hành ngân sách chậm được khắc phục như: ước thực hiện thu không sát, lập dự toán thu thấp, cơ cấu thu chưa vững chắc, thu từ 3 khu vực sản xuất, kinh doanh còn hạn chế; nợ thuế có xu hướng tăng, giải ngân vốn đầu tư công không đạt kế hoạch, nhất là vốn nước ngoài...

Cơ bản thống nhất với dự toán phân bổ ngân sách năm 2023, cũng như cơ bản nhất trí với phương án xây dựng kế hoạch tài chính ngân sách 3 năm 2023-2025 như Chính phủ trình, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ điều hành chính sách tài khóa chủ động, linh hoạt, hiệu quả trong điều kiện mở rộng chính sách tài khóa để hỗ trợ chương trình phục hồi.

Đồng thời, thực hiện tốt công tác chuẩn bị đầu tư, thúc đẩy giải ngân đầu tư công, đảm bảo tiến độ, chất lượng các dự án, công trình, dự án quan trọng quốc gia, chương trình mục tiêu quốc gia bố trí đủ vốn…

Cơ quan thường trực Quốc hội cũng lưu ý, không đưa vào dự toán các khoản chưa đủ căn cứ, điều kiện như khoản bù giá của dự án hóa lọc dầu Nghi Sơn mà trong báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tài chính, Ngân sách nêu là “trong trường hợp cần thiết Chính phủ phải tìm giải pháp, báo cáo để xử lý”.

Ông Hải đề nghị Chính phủ tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, ý kiến của cơ quan thẩm tra, báo cáo của Kiểm toán Nhà nước để hoàn chỉnh các báo cáo về: kinh tế - xã hội, ngân sách Nhà nước, đầu tư công gửi Quốc hội và các cơ quan thẩm tra.

Các ủy ban của Quốc hội được đề nghị khẩn trương hoàn thiện báo cáo thẩm tra để trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 4 (dự kiến khai mạc vào ngày 20/10).

“Đề nghị khẩn trương hoàn thành vì thời gian không còn nhiều. Chúng ta phải gửi báo cáo cho các đại biểu Quốc hội trước kỳ họp”, Phó Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.