Ông Nguyễn Thiên Văn - Quyền Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk phát biểu tại hội nghị. Ảnh: NG

Ngày 24/5, tại TP Buôn Ma Thuột, Bộ trưởng Bộ NN&MT Đỗ Đức Duy và Quyền Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk Nguyễn Thiên Văn đồng chủ trì Hội nghị “Phát triển ngành hàng sầu riêng bền vững”.

Tại hội nghị, Quyền Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk Nguyễn Thiên Văn đã đề xuất Bộ NN&MT ban hành chính sách khuyến khích sản xuất và nhập khẩu nguyên liệu hỗ trợ sầu riêng. Cùng với đó, tỉnh cũng kiến nghị thành lập các trung tâm kiểm nghiệm an toàn thực phẩm, kiểm dịch thực vật và cơ sở chiếu xạ ngay tại địa phương. Việc này không chỉ giúp giảm chi phí, rủi ro cho doanh nghiệp mà còn tăng cường kiểm soát chất lượng sản phẩm ngay từ gốc.

Hội nghị với sự đồng chủ trì của Bộ trưởng Bộ NN&MT Đỗ Đức Duy và Quyền Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk Nguyễn Thiên Văn. Ảnh: NG

Quyền Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk Nguyễn Thiên Văn đặc biệt đề nghị Bộ NN&MT nghiên cứu, xây dựng đề án phát triển sầu riêng chất lượng cao gắn với việc xây dựng thương hiệu quốc gia cho sản phẩm sầu riêng Việt Nam, đúng theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công điện số 71/CĐ-TTg ngày 23/5. Trong đó, Đắk Lắk sẵn sàng là địa phương làm điểm để triển khai và nhân rộng mô hình này.

Cũng tại hội nghị, các đại biểu đại diện từ các bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp đã góp ý tham luận nhằm đưa ra những giải pháp tháo gỡ nhằm thúc đẩy sự phát triển bền vững, ổn định và hiệu quả của ngành hàng sầu riêng Việt Nam.

Kim ngạch xuất khẩu sầu riêng ấn tượng, xấp xỉ 3,3 tỷ USD, chiếm 47% tổng giá trị xuất khẩu rau quả. Ảnh: NG

Tỉnh Đắk Lắk, với diện tích tự nhiên đứng thứ tư cả nước (hơn 13.000 km²), là vùng đất màu mỡ với hơn 650.000 ha đất sản xuất nông nghiệp, trong đó gần 40% là đất đỏ bazan. Khí hậu ôn hòa và địa hình bằng phẳng tạo điều kiện lý tưởng cho sự phát triển của các loại cây công nghiệp, đặc biệt là sầu riêng.

Theo thống kê, sầu riêng Việt Nam đã xuất khẩu sang 22 quốc gia và vùng lãnh thổ, với kim ngạch ước đạt 3,3 tỷ USD vào năm 2024. Trung Quốc là thị trường tiêu thụ lớn nhất, đóng góp đáng kể vào sản lượng xuất khẩu. Đắk Lắk hiện có khoảng 38.000 ha sầu riêng, sản lượng đạt 360.000 tấn, và đã được cấp nhiều mã số vùng trồng cùng cơ sở đóng gói.

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy (bìa phải) và Quyền Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk Nguyễn Thiên Văn cùng đoàn công tác đi thực địa vùng trồng sầu riêng tại huyện Krông Pắc (Đắk Lắk). Ảnh: NG

Mặc dù có nhiều tiềm năng, ngành hàng sầu riêng vẫn đối mặt với không ít khó khăn. Diện tích trồng còn manh mún, ứng dụng khoa học công nghệ hạn chế, và chất lượng sản phẩm chưa đồng đều. Việc vi phạm an toàn thực phẩm và gian lận trong mã số vùng trồng cũng ảnh hưởng đến thương hiệu sầu riêng Việt Nam.

Giá trị xuất khẩu sầu riêng trong 04 tháng đầu năm 2025 trên cả nước chỉ đạt 130 triệu USD, thấp hơn rất nhiều so với mức 500 triệu USD cùng kỳ năm trước, nguyên nhân chủ yếu đến từ việc Trung Quốc siết chặt các quy định về nhập khẩu sầu riêng bao gồm kiểm dịch thực vật, tiêu chuẩn dư lượng kim loại nặng, như: hoạt chất cadimin, vàng O.

Để xuất khẩu sầu riêng được thuận lợi, đáp ứng các yêu cầu của nước nhập khẩu thì việc hoàn thiện về cơ sở pháp lý, quy chuẩn, tiêu chuẩn, quy trình, thủ tục cho loại trái cây này là rất cần thiết, là nhiệm vụ trọng tâm hàng đầu và phải thực hiện ngay trong thời gian sớm nhất.