Đại biểu Quốc hội Nguyễn Minh Tâm (Quảng Bình). Ảnh: P.Thắng

Chiều 21/5, Quốc hội thảo luận tại hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu giá tài sản.

“Thực tế rất khó thực hiện”

Dự thảo luật trình Quốc hội đề xuất sửa đổi Điều 38 về đăng ký tham gia đấu giá. Theo đó, quy định những người sau đây không được đăng ký tham gia đấu giá, gồm: Cha, mẹ, vợ, chồng, con, anh ruột, chị ruột, em ruột; công ty mẹ, công ty con, các doanh nghiệp mà cá nhân, tổ chức hoặc nhóm cá nhân, tổ chức có khả năng chi phối hoạt động thông qua sở hữu, thâu tóm cổ phần, phần vốn góp hoặc thông qua việc ra quyết định của doanh nghiệp theo quy định của pháp luật về doanh nghiệp khi đăng ký tham gia đấu giá trong cùng một tài sản.

Với quy định như dự thảo, đại biểu Nguyễn Minh Tâm (Quảng Bình) cho rằng, áp dụng thực tế sẽ có nhiều vướng mắc, nhiều cách hiểu khác nhau, dẫn đến phát sinh khiếu nại, tố cáo về người tham gia đấu giá.

Bà Tâm dẫn Khoản 16 Điều 3 Luật Hôn nhân Gia đình quy định các thành viên gia đình gồm vợ, chồng; cha mẹ đẻ, cha mẹ nuôi, cha dượng, mẹ kế, cha mẹ vợ, cha mẹ chồng; con đẻ, con nuôi, con riêng của vợ hoặc chồng, con dâu, con rể; anh, chị, em cùng cha mẹ, anh, chị, em cùng cha khác mẹ, anh, chị, em cùng mẹ khác cha, anh rể, em rể, chị dâu, em dâu…

“Để tháo gỡ đồng thời bảo đảm tính khả thi trong áp dụng pháp luật, đề nghị quy định rõ trong dự thảo cha mẹ là cha mẹ đẻ, hay cả cha mẹ nuôi, cha dượng, mẹ kế; con là con ruột hay con nuôi, con dâu, con rể...”, bà Tâm đề nghị.

Đồng tình với đại biểu Tâm, đại biểu Lã Thanh Tân (Hải Phòng) nói quy định như dự thảo “thực tế rất khó thực hiện”.

Đại biểu Quốc hội tại phiên thảo luận Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu giá tài sản

“Khi tổ chức cuộc đấu giá, tổ chức đấu giá chuyên nghiệp không thể biết hết quan hệ gia đình trong số những người tham gia đấu giá là cha, mẹ, vợ, chồng, con, anh ruột, chị ruột, em ruột, cũng như không có điều kiện để xác minh các thông tin nói trên”, ông Tân nêu lý lẽ.

Từ đó, ông Tân đề nghị cân nhắc việc đưa nội dung này vào dự thảo luật.

“Nếu đưa nội dung này vào dự thảo thì cần có cơ chế để thực hiện, đảm bảo tính khả thi trong thực tế, cũng như đảm bảo quyền của cá nhân khi tham gia đấu giá”, đại biểu đoàn Hải Phòng nêu quan điểm.

Ngoài ra, đại biểu đề nghị làm rõ thế nào là “có khả năng chi phối hoạt động” bởi quy định này mang tính định tính và rất khó xác định trong thực tế.

“Hạn chế quyền sở hữu tài sản”

Nhận định quy định như dự thảo luật thảo nhằm tránh tình trạng thông đồng dìm giá, “quân xanh, quân đỏ”, tiêu cực trong hoạt động đấu giá tài sản, nhưng đại biểu Trần Văn Tuấn (Bắc Giang) cho rằng nếu bổ sung “cha, mẹ, vợ, chồng, con, anh ruột, chị ruột, em ruột” vào nhóm đối tượng không được đăng ký tham gia đấu giá sẽ “không phù hợp cả về mặt pháp lý và thực tế”.

“Quy định như vậy là hạn chế quyền sở hữu tài sản của công dân, không phù hợp với Hiến pháp và các quy định pháp luật liên quan, không phù hợp đối với trường hợp Nhà nước đấu giá quyền sử dụng đất ở để giao đất ở cho cá nhân, tổ chức có thu tiền sử dụng đất”, ông Tuấn nói.

Phân tích thực tế, ông Tuấn nói, trong một cuộc đấu giá quyền sử dụng đất để giao đất ở có thu tiền sử dụng đất thường gồm nhiều lô đất khác nhau. Nếu cha, mẹ, vợ, chồng, con, anh ruột, chị ruột, em ruột đều có quyền đăng ký tham gia đấu giá nhiều lô đất khác nhau cùng với nhiều khách hàng khác không ảnh hưởng đến tính khách quan của cuộc đấu giá.

Đại biểu Trần Văn Tuấn (Bắc Giang)

“Nhiều cuộc đấu giá quyền sử dụng đất ở có nhiều cặp vợ, chồng hoặc cha, mẹ, anh, chị, em ruột tham gia vẫn bảo đảm tính khách quan, không có tình trạng thông đồng, dìm giá”, ông Tuấn nhấn mạnh.

Trong khi, theo ông, đã có những tổ chức đấu giá tự quy định trong quy chế cuộc đấu giá nội dung không cho cha mẹ, vợ chồng, anh chị em ruột cùng đăng ký tham gia cùng một cuộc đấu giá đã vấp phải sự phản ứng gay gắt của những người tham gia.

Ông Tuấn cũng đánh giá quy định như dự thảo làm phát sinh thủ tục hành chính hết sức phức tạp cho tổ chức đấu giá.

Bởi muốn kiểm soát những người tham gia đấu giá có mối quan hệ hôn nhân,  huyết thống với nhau không, tổ chức đấu giá tài sản phải yêu cầu họ xuất trình bản sao giấy chứng nhận đăng ký kết hôn, giấy khai sinh….

“Một cuộc đấu giá có hàng trăm khách hàng tham gia thì thủ tục rà soát các đối tượng để xem có quan hệ hôn nhân, quan hệ huyết thống với nhau hay không là một vấn đề hết sức nan giải, phức tạp và khó thực hiện”, theo lời nhận định của đại biểu đoàn Bắc Giang.

Từ phân tích trên, ông Tuấn nhận định nếu quy định như dự thảo mà không kiểm soát được sẽ dẫn đến sai sót. Sau khi đấu giá xong mới phát hiện người tham gia đấu giá có quan hệ hôn nhân, huyết thống... phải hủy kết quả trúng đấu giá để đấu giá lại. Điều này, sẽ tạo ra một hệ lụy rất lớn, gây tốn kém, lãng phí do việc phải tổ chức đấu giá lại.

“Đó là chưa kể đến việc tổ chức đấu giá tài sản phải đối diện với việc có tranh chấp khiếu kiện phức tạp”, ông Tuấn cảnh báo.

Giải trình sau đó, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết sẽ tiếp thu các ý kiến đại biểu theo hướng rút gọn những người có thể tham gia đấu giá nhưng phải làm sao để ngăn chặn việc thông đồng, móc nối và biến tướng ảnh hưởng đến kết quả của cuộc đấu giá.

Theo chương trình nghị sự, Quốc hội sẽ biểu quyết thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu giá tài sản vào ngày 27/6.