Phát biểu khai mạc phiên họp thứ 44 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội sáng 14/4, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh đây là phiên họp có ý nghĩa rất quan trọng để chuẩn bị cho kỳ họp 9 Quốc hội khóa XV. 

Theo chương trình, phiên họp thứ 44, diễn ra 2 tuần, chia làm 2 đợt. Đợt 1 từ 14/4 đến 17/4 và đợt 2 từ 22/4 đến 28/4, dự phòng chiều 29/4. “Chúng ta tập trung giải quyết khối lượng công việc rất lớn”, Chủ tịch Quốc hội nói.

Theo ông, hiện cả nước có 10.035 đơn vị hành chính cấp xã. Trung ương đã có kết luận sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã giảm khoảng 60-70%. Nếu Chính phủ trình kịp Đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã của một số tỉnh thì Ủy ban Thường vụ Quốc hội có thể họp đêm để sẽ xem xét thông qua. Sau phiên họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ có số lượng cụ thể trong toàn quốc bao nhiêu xã được sắp xếp.

Sửa đổi Hiến pháp là nhiệm vụ đặc biệt hệ trọng

Với phiên họp 44, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ cho ý kiến 42 nội dung, gồm nội dung về công tác lập hiến, lập pháp, kinh tế - xã hội, ngân sách Nhà nước và nội dung giám sát.

Chủ tịch Quốc hội cho biết có thể họp đêm để xem xét sáp nhập đơn vị hành chính xã. Ảnh: P.Thắng

Đặc biệt, tại phiên họp này sẽ cho ý kiến về hồ sơ đề nghị sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013; thành lập Ủy ban dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013; lấy ý kiến Nhân dân về dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013. 

Chủ tịch Quốc hội cho hay, dự kiến lấy ý kiến Nhân dân sẽ trong 1 tháng và thêm 5 ngày tổng hợp.

“Sửa đổi Hiến pháp là nhiệm vụ đặc biệt hệ trọng với khối lượng công việc rất lớn, liên quan đến trách nhiệm của nhiều cơ quan, tổ chức, gắn với chủ trương tinh gọn, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị”, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

Bên cạnh những nội dung chính thức được đưa vào chương trình, theo ông Trần Thanh Mẫn, còn nhiều nội dung trong chương trình dự phòng cần xem xét để phục vụ sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước, sắp xếp các đơn vị hành chính, xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp; tháo gỡ các "điểm nghẽn" để thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội.

Ông Trần Thanh Mẫn cũng cho biết, hiện Chính phủ, Thủ tướng và các cơ quan đang nỗ lực triển khai các giải pháp để ứng phó chính sách thuế quan của Mỹ với Việt Nam.

Vì vậy, Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẵn sàng xem xét các vấn đề thuộc thẩm quyền để nhanh chóng tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp và phát triển kinh tế (ví dụ liên quan đến các chính sách miễn, giảm, giãn thuế đối với các doanh nghiệp Mỹ...).

Khối lượng công việc rất lớn, đang gây quá tải cho các cơ quan

Với kỳ họp 9 Quốc hội khóa XV, ông Trần Thanh Mẫn nói, nhiệm vụ lập pháp rất lớn, lớn nhất từ đầu kỳ họp. 

Chủ tịch Quốc hội đề nghị, với những nội dung chưa gấp, không liên quan đến sắp xếp bộ máy, phát triển khoa học, đổi mới sáng tạo, Chính phủ cân nhắc chưa bổ sung vào kỳ họp 9. Ảnh: P.Thắng

Theo chương trình kỳ họp gửi tới các đại biểu Quốc hội, kỳ họp 9 dự kiến thông qua 30 luật, 7 nghị quyết, cho ý kiến 6 dự án luật, chưa kết rất nhiều luật, nghị quyết khác được Chính phủ và các cơ quan đề nghị bổ sung vào chương trình kỳ họp.

Một số dự án luật vẫn thực hiện theo quy trình cũ theo Luật Ban hành Văn bản quy phạm pháp luật năm 2015, trong khi nhiều dự án luật sẽ thực hiện theo quy trình lập pháp mới theo luật năm 2025.

“Các cơ quan cần lưu ý, bám sát quy định của pháp luật để triển khai công việc”, Chủ tịch Quốc hội nêu, dù việc tiếp thu, chỉnh lý các dự án luật thuộc trách nhiệm của Ủy ban Thường vụ Quốc hội hay của cơ quan trình thì cơ quan soạn thảo và các cơ quan thẩm tra đều cần phải phối hợp thật chặt chẽ, rà soát kỹ lưỡng, trao đổi trên tinh thần xây dựng, cố gắng đạt sự đồng thuận cao đối với các nội dung lớn trước khi trình Quốc hội biểu quyết thông qua.

Chủ tịch Quốc hội cho biết thêm, trong thời gian diễn ra kỳ họp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội còn phải hoàn thành việc xem xét, thông qua các nghị quyết sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính cấp xã; đồng thời, cho ý kiến để trình Quốc hội thông qua nghị quyết sáp nhập các đơn vị hành chính cấp tỉnh và hoàn thành các nội dung theo chương trình công tác Quý 2 đã được ban hành.

“Khối lượng công việc rất lớn, đang gây quá tải cho cả cơ quan soạn thảo và cơ quan thẩm tra”, Chủ tịch Quốc hội đề nghị, với những nội dung chưa gấp, không liên quan đến sắp xếp bộ máy, phát triển khoa học, đổi mới sáng tạo, Chính phủ cân nhắc chưa bổ sung vào kỳ họp này hoặc phải chuẩn bị hoàn thiện thật kỹ lưỡng, bảo đảm chất lượng mới đề nghị bổ sung.

Nêu rõ Hội nghị Trung ương 11 là “hội nghị lịch sử khi quyết định những vấn đề lịch sử”, ông Trần Thanh Mẫn cho rằng, Quốc hội cần bàn bạc trên tinh thần thấu tình đạt lý, lấy người dân là trung tâm để, đảm bảo năm 2025 tăng trưởng từ 8% trở lên, trong điều kiện sáp nhập tỉnh, xã, dừng hoạt động cấp huyện.