Toàn cảnh kỳ họp 10 tại Hội trường Nhà Quốc hội. Ảnh: TN

Ngày 22/10, QH cho ý kiến Dự thảo Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính. Vấn đề có nên bổ sung biện pháp cưỡng chế “ngừng cung cấp các dịch vụ điện, nước” hay không tiếp tục có nhiều ý kiến khác nhau.

Điện, nước là nhu cầu thiết yếu…

Trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý Dự thảo Luật, Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, nhiều ý kiến ĐB QH đề nghị, không bổ sung biện pháp “ngừng cung cấp các dịch vụ điện, nước...”, vì qua tổng kết thi hành luật cho thấy, với các quy định hiện hành, việc thi hành và cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt không gặp nhiều khó khăn, vướng mắc.

“Điện, nước là nhu cầu thiết yếu của cá nhân, tổ chức nên nếu áp dụng biện pháp này sẽ tác động tiêu cực không chỉ đến cá nhân, tổ chức vi phạm mà còn có thể ảnh hưởng đến cá nhân, tổ chức khác”, ông Tùng nói.

Hơn nữa, việc áp dụng biện pháp này là can thiệp sâu vào quan hệ dân sự nên cần được cân nhắc thận trọng, đánh giá tác động kỹ lưỡng nhằm bảo đảm xử lý hài hòa lợi ích của Nhà nước, bảo vệ trật tự công cộng với quyền, lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân cung ứng dịch vụ.

Cũng theo ông Tùng, ý kiến khác lại cho rằng việc bổ sung biện pháp cưỡng chế trên là cần thiết. Tuy nhiên, quy định như Dự thảo Luật trình QH tại kỳ họp thứ 9 là quá rộng.

Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng. Ảnh: TN

Loại ý kiến này đề nghị thu hẹp phạm vi áp dụng chỉ trong lĩnh vực xây dựng, bảo vệ môi trường có xử phạt tước quyền sử dụng giấy phép, đình chỉ hoạt động có thời hạn. Đồng thời, bổ sung nguyên tắc việc áp dụng biện pháp này không được làm ảnh hưởng đến cá nhân, tổ chức khác.

“Do còn có ý kiến khác nhau, dự thảo luật thể hiện 2 phương án theo 2 loại ý kiến nêu trên để tiếp tục xin ý kiến các vị ĐBQH”, Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật nêu.

Cắt điện, nước sẽ giảm rất nhiều áp lực về nhân lực, tài lực

Từ điểm cầu Kon Tum, bày tỏ quan điểm tán thành phương án 2, theo ĐB Tô Văn Tám, bổ sung biện pháp cưỡng chế “ngừng cung cấp dịch vụ điện, nước” cũng cần thiết. Song ĐB băn khoăn về tính khả thi ở nguyên tắc áp dụng biện pháp này không được làm ảnh hưởng đến cá nhân, tổ chức khác.

Ông Tám dẫn ví dụ, trong lĩnh vực xây dựng thì điện, nước liên quan đến những người dân xung quanh, nếu thực hiện việc này mà nói không ảnh hưởng đến cá nhân, tổ chức khác thì cần phải biểu đạt cho rõ, tức là phải gắn với trách nhiệm của người cung cấp dịch vụ điện, nước như thế nào thì tính khả thi mới cao.

“Với chức năng là cơ quan chuyên môn, tham mưu UBND tỉnh, quản lý công tác này ở địa phương, chúng tôi rất mong mỏi được bổ sung giải pháp này”, Phó Giám đốc Sở Tư pháp Phan Thị Mỹ Dung (ĐBQH đoàn Long An) phát biểu.

Theo bà Dung, việc áp dụng biện pháp cưỡng chế dừng cung cấp dịch vụ điện, nước sẽ giảm được thiệt hại xã hội. Vì thực tiễn trong thời gian qua các doanh nghiệp, cá nhân đã có hành vi vi phạm pháp luật như xây dựng không phù hợp với quy hoạch, chưa có giấy phép xây dựng...

ĐBQH Phan Thị Mỹ Dung (đoàn Long An). Ảnh: TN

Ngoài ra, có nhiều trường hợp doanh nghiệp thực hiện các dự án đầu tư hoặc tiến hành các hoạt động kinh doanh nhưng chưa hoàn tất các thủ tục về môi trường, xây dựng đất đai, đã bị cơ quan có thẩm quyền phát hiện, lập biên bản vi phạm và đình chỉ thi công hoặc yêu cầu dừng ngay hoạt động gây ô nhiễm để cơ quan có thẩm quyền lập thủ tục xử phạt.

Tuy nhiên, trong điều kiện pháp luật quy định về thực hiện đình chỉ hoạt động còn chung chung, người vi phạm cố tình chống đối nên lập biên bản thì cứ lập, làm thì cứ làm.

“Khi lực lượng đến thì họ ngừng, khi lực lượng đi thì họ lại làm, thậm chí tạm giữ máy móc, thiết bị thi công thì họ lại mang cái khác đến. Chưa kể họ nghĩ phạt cho tồn tại nên cứ tiếp tục hoạt động đầu tư kinh doanh, tiếp tục thực hiện hành vi vi phạm…”, bà Dung phân tích.

Cũng theo bà Dung, đến khi áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả là buộc tháo dỡ công trình, buộc trả lại hiện trạng ban đầu thì dù là tài sản của ai đi chăng nữa cũng đã gây thiệt hại cho xã hội, ảnh hưởng đến tình hình an ninh trật tự địa phương, đặc biệt gây ô nhiễm môi trường.

“Chỉ có ngừng cung cấp dịch vụ điện, nước thì mới buộc dừng ngay các hành vi gây ô nhiễm môi trường”, bà Dung nhấn mạnh và khẳng định đây là biện pháp hữu hiệu trong tổ chức thi hành các quyết định xử phạt vi phạm hành chính, giảm rất nhiều áp lực về nhân lực, tài lực trong việc tổ chức thi hành.

Chỉ có thờ ơ, làm không đến nơi đến chốn, vi phạm mới tồn tại

Tranh luận từ điểm cầu Nghệ An, ĐB Nguyễn Hữu Cầu không đồng tình với việc bổ sung biện pháp cắt điện, nước. “Tôi dám cam đoan với QH là không có một vụ vi phạm hành chính nào mà chính quyền các cấp từ xã, huyện đến tỉnh phát hiện kịp thời và ngăn chặn một cách quyết liệt theo Luật Xử lý vi phạm hành chính mà không thành công”, ông Cầu phát biểu.

ĐBQH Nguyễn Hữu Cầu (đoàn Nghệ An): Ảnh: TN

Nguyên Giám đốc Công an tỉnh Nghệ An cho rằng, chỉ có bỏ qua, thờ ơ, làm không đến nơi đến chốn thì vi phạm mới tồn tại. Còn làm quyết tâm, quyết liệt thì không có một doanh nghiệp, một cá nhân nào có thể chống lại các quyết định của cơ quan Nhà nước.

“Tôi trân trọng đề nghị QH đừng tạo điều kiện cho cơ quan hành pháp một cách quá dễ dàng khi mà các biện pháp của pháp luật đã có thừa và có đủ rồi”, ông Cầu nhấn mạnh.

Theo ĐB Cầu, khi cắt điện, nước thì không chỉ một người vi phạm liên quan mà còn liên quan đến quyền lợi của một loạt người khác.

"Một nhà dân xây dựng thi công không đúng, chúng ta cắt điện, nước tòa nhà đó thì bà già lấy nước đâu để uống? Trẻ con lấy nước đâu để tắm? Đi đâu để kiếm nước để uống? Trong lúc đó có thể khấu trừ, có thể đình chỉ và thậm chí tháo dỡ công trình, họ phải chấp hành theo luật”, ông Cầu nêu và một lần nữa đề nghị, không nên tạo điều kiện thuận lợi quá cho cơ quan hành pháp khi thực hiện mà chưa hết trách nhiệm của mình.

Từ điểm cầu Tuyên Quang, ĐB Ma Thị Thuý cũng bày tỏ quan điểm lựa chọn phương án 1. Theo nữ ĐB, áp dụng biện pháp cưỡng chế “ngừng cung cấp dịch vụ điện, nước” sẽ dẫn đến vi phạm quyền con người và các nguyên tắc xử phạt.

“Bổ sung biện pháp cưỡng chế này không thể hiện tính nhân văn và chưa thuyết phục, tính khả thi không cao và trái với nguyên tắc tự thỏa thuận, tự chịu trách nhiệm quy định trong Bộ luật Dân sự. Bên cạnh đó, còn thể hiện sự thiếu hiệu quả của cơ quan quản lý Nhà nước và hiệu lực của các quy định pháp luật của Nhà nước”, bà Thuý nhấn mạnh.

Kết luận nội dung này, Phó Chủ tịch QH Uông Chu Lưu cho hay, những vấn đề còn ý kiến khác nhau, Thường vụ QH sẽ gửi phiếu xin ý kiến các ĐBQH.

Theo chương trình kỳ họp 10, QH sẽ biểu quyết thông qua Dự thảo Luật vào ngày 13/11.

Thảo Nguyên